'Bu gidişat çok kötü gidişat...'

7 OCAK 2023 - KISA DALGA BÜLTEN

DEMET BİLGE ERKASAP

Son 52 yılın en sıcak aralık ayı yaşandı, İstanbul'da barajlarda su seviyesi azaldı, İç Anadolu'da ağır kuraklık var... / Altılı masada aday belirleme süreci başladı... / 2022’nin kara tablosu: Her gün 5 işçi hayatını kaybetti.../ Özel okullara zamda kurallar değişti.../ ABD Dışişleri açıkladı: Bundan sonra 'Turkey' değil 'Türkiye' diyecek.../ Prens Harry Afganistan'da 25 kişiyi öldürdüğünü yazdı: Tatmin eden bir sayı değil ama utandırmıyor ... Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten Başlıyor

PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

Altılı masa aday belirleme sürecine başladı

CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, DEVA Partisi ve Gelecek Partisi'nin oluşturduğu "Altılı Masa"nın önceki gün 9 saat süren onuncu toplantısından sonra yapılan açıklamada ''Geçiş Süreci Yol Haritası ve Ortak Politikalar'' metninin 30 Ocak'ta ilan edileceği belirtildi. Kısa Dalga Ankara muhabiri Mahmut Aydın’ın aktardığına göre 6'lı masa cumhurbaşkanı adayını hükümet programıyla birlikte 30 Ocak Pazartesi günü açıklayabilir. . Ankara'daki genel beklenti bu adayın CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun olacağı yönünde.

Toplantıya ev sahipliği yapan Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu,"Ortak cumhurbaşkanı adayı için mutabakat var. Tek aday çıkaracağız" dedi.

Davutoğlu’nun açıklamasına göre

cumhurbaşkanı içeriden veya dışarıdan olsun, genel başkanlar her stratejik kararda imza yetkisine sahip olacak.

Davutoğlu şunları söyledi: “Biz bir karar alırken CHP'nin hassasiyetlerini gözeteceğiz, Kılıçdaroğlu karar alırken muhafazakar kesimin hassasiyetlerini gözetecek.”

Davutoğlu ayrıca "Şu andan itibaren cumhurbaşkanı ismini konuşmanın vakti geldi” diyerek aday belirleme sürecinin de resmen başladığını duyurdu.

AKP’li Hamza Dağ’dan Davutoğlu’na ‘sivil darbe’ çıkışı

AKP’li Hamza Dağ ise Davutoğlu’nun “genel başkanlar doğrudan karar süreçleri içerisinde imza yetkisine sahip olacak” sözlerine tepki gösterdi. Hamza Dağ, “Bu açıklama aynı zamanda anayasanın ihlal edileceğinin ve bir ‘Sivil darbe hazırlığının’ itirafıdır” dedi.

Uysal: İkili üçlü görüşmeler olacak

Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal ise Gazete Duvar’dan Nergis Demirkaya’ya yaptığı açıklamada aday konusunda 26 Ocak’ta yapılacak toplantıya kadar ikili üçlü görüşmelerle sürecin devam edeceği mesajı verdi. Tüm liderlerin ortak aday fikrini benimsediğini söyleyen Uysal, adayın bir siyasi parti genel başkanı olması gerektiği görüşünü savundu.

Emek ve Özgürlük İttifakı’ndan adaylık açıklaması

HDP, Türkiye İşçi Partisi (TİP), Emek Partisi , Emekçi Hareket Partisi (EHP), Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP) ve Sosyalist Meclisler Federasyonu'nun oluşturduğu Emek ve Özgürlük İttifakı da adaylık konusunda ortak açıklama yaptı. İttifak, mutakabatla belirlenmiş ortak aday seçeneğine yakın olduklarını ilan etti. Açıklamada ayrıca ittiftak olarak 15 Ocak Pazar günü İstanbul Kartal Meydanı'nda bir ortak miting düzenleneceği belirtildi.

Sinan Ateş soruşturmasında tutuklu sayısı 10 oldu

Eski Ülkü Ocakları Genel Başkanı Sinan Ateş’in öldürülmesine ilişkin soruşturma kapsamında aralarında iki özel harekât polisinin bulunduğu dört kişi daha tutuklandı. Ve tutuklu sayısı 10’a çıktı. Tutuklananlar arasında, MHP İstanbul İl Yöneticisi Ufuk Köktürk de bulunuyor.

Bu arada Ateş'in öldürülmesine ilişkin aranan ‘Dodo’ lakaplı Doğukan Çep Beykoz'da yakalanarak gözaltına alındı. Çep, İstanbul Gülsuyu'nda Hasan Ferit Gedik'in öldürülmesinin de aralarında bulunduğu 30'u aşkın suçtan 35 yıl hapis cezası almasına rağmen 4 yılı aşkın süredir yakalanamamıştı.

Çep'in firari olduğu dönemde Gürcistan'da olduğu ileri sürülmüştü.

Öte yandan İstanbul’da birçok sokağa "Sinan Ateş cinayeti aydınlatılsın" yazılı afişler asıldı.

AYM, iki Ermeni vakfının el konan mallarının iadesine karar verdi

Anayasa Mahkemesi, Vakıflı Köyü Ortodoks Kilisesi ve Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi vakıflarının Hazine adına kaydedilen taşınmazlarının iade edilmemesinin "mülkiyet hakkı ihlali" olduğuna hükmetti.

Son 52 yılın en sıcak aralık ayı

Türkiye, kurak bir kış yaşıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, "Son 52 yılın en sıcak aralık ayını yaşadık. Yağışlar ciddi oranda azaldı. Bu tablo umut vermiyor" dedi.

Yağışsız kış barajları da vurdi. İstanbul’un barajlarında doluluk oranı son 10 yılın en düşük ikinci seviyesine geriledi. Alibeyköy barajındaki su oranı yüzde 18.29’da düştü ki bu da son 10 yılın en düşük oranı demek.

İSKİ Genel Müdür Yardımcısı Bülent Solmaz, önlemleri aldıklarını ve su sıkıntısı yaşanmayacağını belirtti.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün 2022 Eylül-Kasım dönemi kuraklık haritasına göre, Yozgat, Kırıkkale ve Kırşehir 'şiddetli kurak', Nevşehir ise 'orta şiddette kurak' iller arasında yer alıyor. Bu şehirlerde görülen kuraklık nedeniyle, ekilen tahılların çimlenmesi gecikti. Bu durumun ürünlerin rekoltesine olumsuz etki edebileceği ifade edildi.

EKONOMİ

2022’nin kara tablosu: Her gün 5 işçi hayatını kaybetti

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin yıllık raporuna göre, 2022 yılında en az 1843 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Geçen yıl hemen her gün en az 5 işçi hayatını kaybetti.

2022 yılında en az 64 çocuk işçi hayatını kaybetti. 14 yaş ve altında çalışırken ölen çocukların sayısı arttı.

50 yaş ve üzeri en az 527 emekçi hayatını kaybetti. İnşaatlarda, tarımda, sokakta atık toplarken 60’lı ve 70’li yaşlardaki işçilerin düşerek, zehirlenerek, trafik kazasında hayatlarını kaybettiği rapora yansıdı.

Resmi Gazete'de yayımlandı: Kamu işçilerine ikramiye ödemelerinin tarihi belli oldu

Kamuda çalışan işçilere yapılacak ikramiye ödemelerinin tarihi belli oldu.

Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararı ile kamuda çalışan işçilere ikramiye ödemeleri 27 Ocak ve 17 Nisan'da yapılacak.

Özel okullara zamda kurallar değişti

Özel okul ücretlerine yapılacak artışın usul ve esasları değiştirildi. Bundan sonra, özel okulların ara sınıflarındaki ücret artış oranı, yıl sonu Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranı dikkate alınarak Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenecek.

Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, bu yıl ki özel okul zammını yüzde 65 olarak açıklamıştı.

Cep telefonunda vade sınırı arttırıldı

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) kararına göre; cep telefonu için kullandırılan tüketici kredilerinde vade sınırının belirlenmesinde dikkate alınan 5 bin liralık tutar, 12 bin liraya çıkarıldı.

Vade sınırı, fiyatı 12 bin lira ve altında olan cep telefonları için 12 ay, 12 bin TL’den pahalı telefonlar için ise 3 ay olacak.

Sayıştay: TDİ 90 milyon lira zarara uğratıldı

Sayıştay’ın raporuna göre Giresun, Rize ve Hopa limanlarını işleten şirketler, taşeron şirketler üzerinden Türkiye Denizcilik İşletmeleri’ni 90 milyon 383 bin lira zarara uğrattı. CHP İzmir Milletvekili Atilla Sertel, sözleşmeye göre özelleştirilen limanlardan elde edilen gelirlerin belirli bir kısmının TDİ’ye aktarılması gerektiğini belirterek, limanları devralan şirketlerin bu paraları ödememek için taşeron şirket kurduğunu ve yüksek tutarlı faturaları bu şirketler üzerinden kestiğini söyledi.

Euro Bölgesi 2022'yi tek haneli enflasyonla tamamladı

Euro Bölgesi'nde tüketici fiyatları Aralık'ta bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 9,2 arttı ve beklentilerin altında kaldı. Son veriyle birlikte Euro Bölgesi 2022 yılını tek haneli enflasyonla tamamladı.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

ABD Dışişleri açıkladı: Bundan sonra 'Turkey' değil 'Türkiye' diyecek

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, bakanlık belgelerinde Türkiye’nin İngilizce “Turkey” yerine Türkçe kullanımıyla Türkiye yazılması kararı alındığını açıkladı. Price, değişiklik talebinin Türk Büyükelçiliği’nden geldiğini söyledi. Beyaz Saray ve Ulusal Güvenlik Konseyi, ‘’Türkiye’’ kelimesini ülke ismi olarak kullanmaya birkaç ay önce başlamıştı. Bu konuda ilk adım geçen Haziran ayında Birleşmiş Milletler’de atılmıştı.

Birleşmiş Milletler Türkiye'nin talebinin ardından yabancı dillerde "Turkey" olarak kullanılan ülke adını "Türkiye" olarak değiştirmişti

Ukrayna, Putin'in Ortodoksların Noel’i kutlayabilmesi için ilan ettiği 36 saatlik ateşkesi reddetti

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün ve bugün geçerli olmak üzere Ukrayna’da 36 saat süreli ateşkes ilan etti. Rusya, Ukrayna’yı da ateşkese katılmaya davet etti.

Fakat Kiev bu talebi reddetti.

Ukrayna lideri Zelenskiy, Rusya’nın ateşkesi kullanarak cepheye daha fazla asker ve silah taşımayı hedeflediğini söyledi.

ABD lideri Joe Biden da Putin’in “nefes almak için böyle bir hamle yaptığını” belirtti.

Öte yandan Putin, Kiev yönetiminin Rus işgali altındaki topraklardan vazgeçmesi koşuluyla Ukrayna ile diyalog ve müzakerelere açık olduğunu söyledi.

Kalın: Rusya-Ukrayna savaşı önümüzdeki aylarda şiddetlenecek görünüyor

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, "Rusya-Ukrayna savaşı önümüzdeki aylarda şiddetlenecek görünüyor. Bu, daha fazla ölüm, yıkım ve uzun vadeli derin kriz demek" dedi.

Fransız eleştirel mizah dergisi Charlie Hebdo'nun, İran'da yükselen kadın hareketine destek vermek için çıkardığı son sayısında, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney ile ilgili karikatürler yayınlaması Fransa ve İran arasında diplomatik krize neden oldu.

Fransa'yı uyaran İran yönetimi, Tahran'daki Fransız düşünce kuruluşu Ifri'yi kapatarak karikatürlere tepki verdi. Fransa ise, "Bizde basın özgürdür. Dine hakaret (blasfem) de suç değildir" yanıtını verdi.

El Chapo’nun oğlu yakalandı, Meksika'da büyük çatışmalar başladı

Meksika’da El Chapo lakaplı uyuşturucu baronu Joaquin Guzman’ın oğlu Ovidio Guzman-Lopez gözaltına alındı, uyuşturucu kartelinin en güçlü olduğu Sinaloa eyaletinde polislerle çete üyeleri arasında çatışmalar çıktı.

El Chapo 2019’da uyuşturucu ticareti ve kara para aklama suçlarından ömür boyu hapis cezası almıştı. Babasının yerine Ovidio’nun geçtiği belirtiliyordu. Ovidio 2019'da da gözaltına alınmış, destekçilerinin şiddet olayları sonrası serbest bırakılmıştı.

Prens Harry Afganistan'da 25 kişiyi öldürdüğünü yazdı: Tatmin eden bir sayı değil ama utandırmıyor

İngiliz Kraliyet ailesinden ayrılarak ABD'ye yerleşen Sussex Dükü Prens Harry, 10 Ocak'ta yayımlanacak anı kitabında, Afganistan'daki görevi sırasında 25 kişiyi öldürdüğünü ve bundan utanç duymadığını belirtti. Prens Harry, İngiltere Kralı 3. Charles ve 1997'de Paris'teki trajik trafik kazasında hayatını kaybeden eski eşi Galler Prensesi Diana'nın küçük oğlu. Diana öldüğünde büyük oğlu William 15, Harry ise 12 yaşındaydı.

İngiltere Sağlık Bakanlığı, BioNTech’le kanser aşısı üretecek

İngiltere Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, BioNTech ile mRNA bazlı kanser aşısı için ortaklık yapacağını duyurdu. İngiltere'de 2030 yılına kadar 10 bin kanser hastası mRNA bazlı kişiye özel kanser tedavisi alacak.

İlk klinik deneyler en erken bu yılın Ağustos ayında başlayacak.

BioNTech Kurucusu ve CEO'su Prof Dr Uğur Şahin, işbirliğinin dünya çapında yüz milyonlarca insanı etkileyen çeşitli kanser türlerini ve bulaşıcı hastalıkları kapsayacağını belirtti.

Twitter'da büyük skandal: 200 milyon kullanıcının e-posta adresi sızdırılmış

Bilgisayar korsanlarının 200 milyondan fazla Twitter kullanıcısının e-posta adreslerini ele geçirip yayımladığı belirtildi.

srail siber güvenlik izleme şirketi Hudson Rock'ın kurucu ortağı Alon Gal, LinkedIn'de yaptığı duyuruda, "Gördüğüm en önemli sızıntılardan biri" dedi. Twitter bu konuda açıklama yapmadı.

Son araştırma: Ruh sağlığı bozukluklarıyla üniversitede tercih edilen bölüm arasında ilişki var

Yapılan son araştırma, öğrencilerdeki ruh sağlığı bozukluklarının, uyuşturucu veya alkol bağımlılığı riskinin okudukları bölümle ilişkili olabileceğini ortaya koydu.

Araştırmada İrlanda’daki üniversitelerde okuyan 1829 birinci sınıf lisans öğrencisinden veri toplandı. Independent Türkçe'deki habere göre öğrenciler, ruh hali, panik bozukluk, bipolar bozukluk, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve madde kullanımı gibi bir dizi konu hakkında ayrıntılı tanı anketi doldurdu. Bulgulaa göre pek çok öğrenci üniversiteye bazı ruh sağlığı bozukluklarıyla başlamıştı. Ve daha ilginci belli sorunlardan mustarip olanlar belli bölümlerde yoğunlaşıyordu.

* Sosyal bilimler, sosyal hizmetler ve danışmanlık öğrencilerinin çoğu çocukken olumsuzluk yaşadığını söyledi.

* Küçük yaşta olumsuz deneyimler yaşayanların hukuk veya psikolojiye yöneldiği belirlendi.

* Panik bozukluk ve sosyal kaygıya ise en fazla psikoloji öğrencilerinde karşılaşıldı.

KISA DALGA’DAN

Eşit Haklar İçin İzleme Derneği ve Kısa Dalga işbirliğinde hazırlanan Yasaksız Meydan’da bu hafta gazeteci Sibel Yükler barışçıl toplantı ve gösterilerde gazetecilerin karşılaştığı engellemeleri anlatıyor.