Üç ay OHAL

8 ŞUBAT 2023 - KISA DALGA BÜLTEN

Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten Başlıyor

PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

Yardım çığlıkları

Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremde 3 bin 500den fazla kişi yaşamını yitirdi on binlerce kişi yaşamını yitirdi. Yıkılan bina ise 5 binden fazla. AFAD, 5 bin 775 binanın yıkıldığını, henüz teyidi yapılmamış ancak 'yıkıldı ihbarı' gelen bina sayısının 11 bin 302 olduğunu açıkladı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan depremin yaşandığı 10 kennte üç ay boyunca OHAL ilan edildiğini duyurdu.

OHAL ilanı, olağanüstü durumlarda yardım faaliyetlerinin hızlandırılması ve hayatın normal akışına dönülmesini sağlayacak adımların daha hızlı bir şekilde atılması için idareye istisnai yetkiler kullanma hakkı tanıyor. OHAL Kanunu'nda kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra özel ve tüzel kişilerin de arazi, arsa, bina, araç, gereç, yiyecek, ilaç ve tıbbi malzeme gibi kendilerinden talep edilen her türlü maddeyi vermek zorunda olduğu belirtiliyor. OHAL, ilan edildiği bölgelerde valilere çevre illerden ve ordudan yardım isteme yetkisi de tanıyor.

Depremin ikinci gününde binlerce kişi enkaz altından çıkarılmayı beklerken depremden kurtulanlarsa dondurucu soğukta yardım bekledi. Depremin yıktığı kentlerde halk yardım bekliyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü bölgede ilerleyen günlerde hava sıcaklıklarının düşmesini, bazı yerlerde -13’e karar inmesini bekliyor

Bölgeye gidenler sosyal medya hesaplarından hem kentteki durumu hem de yardım taleplerini iletti. Büyük yıkımın ikinci gününde kentlerden haberlere yansıyan durum şöyleydi:

Depremin büyük yıkıma neden olduğu Hatay’da iki gündür insanlar yardım talep ediyor. CHP Hatay Milletvekili Serkan Topal, İskenderun Devlet Hastanesi, eski Antakya Devlet Hastanesi’nin çöktüğünü ve Şehir Hastanesi'nin belirli bir bölümü hasar gördüğünü belirtti.

Hatayspor Antrenörü Gökhan Zan, “Yardım bekliyoruz. Hatay’ı kaderine terk etmeyin” ifadelerini kullandı. Hatayspor teknik direktörü Volkan Demirel, “Herkes perişan. Herkes can çekişiyor. Ne kadar imkan varsa göndermenizi rica ediyorum lütfen” çağrısı yaptı. Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce 'Maalesef Hatay'da taş üstünde taş kalmamış. Her yer yerle bir olmuş' dedi.

Malatya’da son resmi açıklamaya göre, 166 kişi hayatını kaybetti. 3 binden fazla yaralı var. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba Malatya için acil yardım çağrısı yaptı ve şöyle dedi: !Malatya tarihin en büyük afetini, yıkımını yaşıyor. Ulaşım koşulları, kar kış nedeniyle yardım alamıyoruz. Burada Malatya’daki insanlar, suya, ekmeğe, gıdaya muhtaç.”

Malatya Valiliği, "Vatandaşlarımız için çadır kurma çalışmalarımız hızla devam ediyor. Kapalı spor salonları, Orduzu Fuar merkezi, İlhan Akıncı Yurdu, kongre ve kültür merkezi vatandaşlarımızın kullanımına açıktır" mesajını yayımladı.

Adıyaman’da incelemelerde bulunan HDP Milletvekili Kemal Bülbül şu açıklamayı yaptı: “Hiçbir devlet yardımı yok, yiyecek içecek yok. Hava soğuk, yağışlı. Yurttaş desteğine, insani dayanışmaya ihtiyacımız var.” Bu arada Adıyaman’da enkaz altında kalan AKP Milletvekili Yakup Taş, hayatını kaybetti. Adıyamanlılar Vakfı Ankara Şube Başkanı Hüseyin Duran enkazdan çıkarılan bazı kişilerin donarak öldüğünü tespit ettiklerini söyledi.

Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde arama kurtarma çalışmalarına yardımcı olan İYİ Parti Genel Sekreteri Uğur Poyraz ise “Kimse yok burada ne asker ne kurtarma ekibi. Vatandaş kendi tırnaklarıyla enkazdan yakınlarını çıkartıyor. Şu an hepimiz enkaz başındayız, vatandaşa yardım ediyoruz” bilgisini verdi.

Kahramanmaraş'ta meydana gelen iki büyük depremde merkez üssüne yaklaşık 80 kilometre mesafede bulunan Gaziantep'te de büyük yıkım yaşandı. AFAD'ın yaptığı en son açıklamaya göre Gaziantep'te şimdiye kadar 500'e yakın kişi hayatını kaybetti. Evleri yıkılan ya da hasar görenler, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı tesislerde, spor salonu, müze, sanat merkezi gibi yerlerde konaklıyor, yeme içme ve ısınma hizmeti veriyor. Belediye Başkanı Fatma Şahin, 60 bin nüfusu olan İslahiye ilçesinin yarısından çoğunun yok olduğunu söyledi.

Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar, Kahramanmaraş ve çevre illeri vuran iki büyük depremin ardından depremzedelere gıda desteği için tüm kurum, kuruluş ve firmalara çağrı yaptı.

Ticaret Bakanı Mehmet Muş dün akşam saatlerinde Kilis'te arama faaliyetlerinin sona erdiğini ve enkaz altında kimsenin kalmadığını bildirdi.

Hatay, Maraş ve Adıyaman'da 48 saat itibarıyla görevli araç dışındaki araçların geçişi durduruldu.

MİLYONLARCA KİŞİ ETKİLENDİ

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum 10 ilde 13 buçuk milyon kişinin felaketten doğrudan etkilendiğini belirterek, "Bu son 1 asırda yaşadığımız en büyük deprem felaketidir" dedi.

Depremde arama kurtarma çalışmaları sürerken Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Ahmet Ercan, göçük altında kalan 194 bin kişi olduğunu, bu sayıda arama kurtarma ekibiyle ancak 8 bin kişinin kurtulabileceğini belirtti.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Türkiye ve Suriye'de meydana gelen ve binlerce insanın hayatını kaybetmesine neden olan depremin 23 milyon insanın etkilenmiş olabileceği uyarısını yaptı.

ARAMA KURTARMA

Depremin vurduğu 10 kentte arama kurtarma çalışmaları sürüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın verdiği bilgilere göre 53 bin 317 arama-kurtarma görevlisi ile yurt içinden ve yurt dışından gelen ekipler sahada çalışıyor.

Erdoğan acil yardım ve destek faaliyetleri için ilk etapta hemen 100 milyar liralık bir kaynağı kurumlarımızın emrine tahsis edildiğini söyledi. Erdoğan TSK ve Emniyet mensuplarını da sahada olduğunu ifade etti.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, depremler sonrası arama ve kurtarma çalışmalarına katılmak için toplam 2 bin 103 madencinin deprem bölgesine gittiğini bildirdi.

Türkiye’nin bütün kentlerinden valilikler ve belediyeler bölgeye ekiplerini ve yardım malzemelerini gönderdi.

Avrupa Birliği de 17 AB ülkesinden 25 arama-kurtarma ekibi ile 2 acil sağlık ekibinin Türkiye’ye hareket ettiğini duyurdu. 25 arama-kurtarma ekibinin arasında 1155 personel ve 72 arama-kurtarma köpeği bulunuyor.

İtalya Sivil Savunma Ajansı, İtalya Hava Kuvvetleri'ne ait C130 nakliye uçağıyla arama kurtarma ekipleri ile yardım malzemesinin Adana İncirlik'e bu sabah ulaştığını bildirdi.

Türkiye'deki İspanya Büyükelçiliğ depremden etkilenen bölgelerde özel sağlık çadırları kuracağını belirtti.

Macaristan’dan 19 kişilik özel arama kurtarma ekibi, 7 özel eğitimli arama köpeği, 2 ton yardım malzemesi Adana’ya indi.

Hollanda Kızılhaçı, Türkiye ve Suriye’deki depremzedeler için başlattığı yardım kampanyasında, 24 saatte 1,2 milyon eurodan fazla para topladı.

DESTEK VERENLER

Pegasus Hava Yolları, Adana, Diyarbakır, Elazığ, Antep, Kayseri, Malatya, Urfa ve Maraş'tan yapılacak aktarmasız tüm uçuşlarda bilet fiyatını 13 Şubat'a kadar 100 liraya sabitlediğini duyurdu.

Türk Hava Yolları (THY) arama kurtarma çalışmalarına katılmak isteyen 11 bin 780 gönüllüyü 80 uçuşla deprem bölgesine taşıdı.

Yurtiçi Kargo, Kahramanmaraş ve çevre illere yapılacak deprem yardımlarını ücretsiz taşıyacağını duyurdu.

Türkiye Otelciler Federasyonu ve Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği'nce (AKTOB), Kültür ve Turizm Bakanlığı iş birliğiyle ilk etapta çoğunluğu Antalya'da toplam 9 bin 450 oda depremzedeler için hazırlandı. AKTOB, 15 bin depremzedeye oda konaklaması tahsis edileceğini duyurdu.

Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), depremden etkilenen depremzedeler için yardım kampanyası başlatıldığını açıkladı. Federasyon, 20 milyon lira bağışla başlattığı kampanyaya futbol camiasını nakdi destek vermeye davet etti.

Türkiye Bisiklet Federasyonu (TBF), depremzedeler için 400 bin TL nakdi yardım desteği vereceğini ve giyim malzemesi göndereceğini açıkladı.

SORUŞTURMA…

Deprem sonrası yaptıkları yayınlarda sarf ettikleri sözler nedeniyle gazeteci Enver Aysever ve Merdan Yanardağ hakkında "Halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik" suçundan resen soruşturma başlatıldı.

Emniyet Genel Müdürlüğü de “provokatif paylaşımda” bulunduğu iddiasıyla 63 hesap yöneticisinin tespit edildiğini bildirdi.

Ticaret Bakanlığı, deprem sonrası acil ihtiyaç malzemelerinde fahiş fiyat artışı yapıldığı iddialarına yönelik ülke genelinde denetim başlatıldığını duyurdu.

UZMANLAR NE DİYOR?

Yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, deprem uyarılarının yapıldığı bölgelerin depreme hazırlanması gerektiğini belirtti. Depremin göz göre göre geldiğini belirten Görür, “Merkezi hükümete de çağrıda bulundum. 2020-23 arasında bunu söylememize rağmen o bölgedeki yerel yöneticilerden hiçbir tepki almadık. Biri de 'Ne söylüyorsunuz' demedi” ifadelerini kullandı.

Hazırladıkları projelerin reddedildiğini belirten Görür, Marmara için de şu uyarıyı yaptı: “Marmara'yı bekliyoruz. Daha deprem olmadı. Bu bilimsel bir öngörü.”

Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Alan: Rapor hazırladık, belediye başkanı inanmadığını söyledi

Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Alan, Kahramanmaraş’taki fay hatları için yaptıkları çalışmaların Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanı’nın kabul etmediğini ve önlem almadığını söyledi. Alan şöyle devam eti: “Biz şunu istemiştik, Kahramanmaraş büyükşehir belediyesi imar planlarına incelesin, fay zonlarının üzerine gelenlere sakınım bantları oluştursun buralara bina inşa edilmemesini arzu etmiştik ama bu çalışmalara inanmadığını ifade etmişti.”

İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü Başkanı Carlo Doglioni, merkez üssü Kahramanmaraş olan 7,7'lik depremin ardından "Bu gece Arap fay hattı, Anadolu fay hattından kuzeydoğu-güneybatı ekseninde 3 metre hareket etti gibi gözüküyor" değerlendirmesini yaptı.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nden Doç. Dr. Hamdi Alkan, çalışmalarına göre Van Gölü'nün doğusunda 5 yıl içerisinde deprem üretecek fay zonları olduğunu söyledi.

KISA DALGA’DAN