İstanbul taşınacak mı?
3 MART 2023 - KISA DALGA BÜLTEN
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten Başlıyor
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Deprem bölgesinden göç
Kahramanmaraş'ta 6 Şubat'ta meydana gelen depremlerde 11 kentte 45 binden insan hayatını kaybederken, 200 binden fazla bina yıkıldı ya da ağır hasar aldı. Depremden sonra, bazı binaları yıkılmasına neden olan 11 binden fazla deprem meydana geldi.
Depremin ardından tahliye çalışmaları başlatıldı. Milliyet’teki habere göre bölgeden göç edenlerin sayısının 2 milyonu bulunduğu belirlendi.
Deprem bölgesinde, 358 bin 37 çadır, 8 bin 476 konteyner kuruldu. 100 bin konteyner kurulması planlanıyor.
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, deprem bölgesindeki 202 bin 817 öğrencinin başka illerdeki okullara nakdeldiğini söyledi.
Depremlerde yıkılan ya da imara aykırı değişiklik tespit edilen binalarla ilgili soruşturmalarda tutuklananların sayısı 218'e yükseldi.
İstanbul taşınacak tartışması
Maraş depremlerinin ardından İstanbul’daki deprem riski ve kentte nasıl önlemler alınacağı da gündemin ilk sıralarında… Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum'un, "İstanbul’da 1,5 milyon riskli konutu, belirledikleri iki rezerv alana taşıyacaklarını söyledi. İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu ise buna tepki göstererek “1,5 milyon konutu hangi rezerv alana taşıyacak? 4,5 milyon insan. Ben, böyle bir rezerv alanın bilmiyorum” dedi.
İBB'nin 1 milyon liralık faizsiz kredisinden kimler, nasıl yararlanacak?
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) deprem tedbirleri çerçevesinde riskli binaların yenilenmesi için sunduğu 1 milyon liralık faizsiz kredinin nasıl ve kimler tarafından kullanılacağı netleşti. Kredinin anapara üst limiti 1 milyon lira, vadesi de azami 10 yıl olacak. Öncelikli olarak riskli yapı grupları ele alınacak. Hane içi toplam gelirin asgari ücretin (8 bin 500 TL) iki katından fazla olmaması gerekiyor.
İstanbullu çareyi 'göç'te buldu: Kentten çıkışlar 20 yılın zirvesinde....
Bu arada Istanbul’dan diğer kentlere göç hızlandı. Ekonomi gazetesinden Leyla İhan’a konuşan Hayatoğlu Nakliyat’ın sahibi Mehmet Bağlar, son 10 günde İstanbul’dan çıkışların neredeyse son 20 yılın zirvesine çıktığını söyledi. Evden Eve Nakliyatçılar Derneği (END) Başkanı Ali Ayılmazdır da İstanbul’dan hemen hemen her bölgeye doğru bir göç olduğunu anlattı.
Paylan’ın ev önerisi
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, sadece istanbul değil tüm ülke için ‘Deprem Güvenli Türkiye Yasa Teklifi’ verdi. Birinci derece deprem bölgesi olan illerden başlanarak ülkedeki tüm yapı stokunun denetlenmesini öneren Paylan, Türkiye'de 4 milyon konutun boş olduğuna vurgu yaptı. Paylan şu öneriyi gündeme getirdi: ”Biz, bu 4 milyon boş evin 2 milyonunu kamu tarafından kiralarsak İzmir, İstanbul, Bingöl, Hakkari’deki tabut evlerde yaşayan yurttaşlarımızı bu evlere yerleştirebiliriz. O evleri de 1, 2, 3 üç yıl içinde dönüştürerek veya güçlendirerek yurttaşlarımızı deprem güvenli evlerde ve şehirlerde yaşatabiliriz…”
AK Parti, 6 Şubat'ta meydana gelen ve 11 ili etkileyen Maraş merkezli depremin araştırılması için Meclis’te komisyon kurulması için önerge hazırladı.
Kandilli’den İstanbul açıklaması
Kandilli Rasathanesi Bölgesel Deprem Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi Müdürü Prof. Doğan Kalafat, Marmara’da Kuzey Anadolu fayının Kuzey Kolu üzerinde 7.2 büyüklüğünde bir deprem olabileceğini söyledi. Kalafat şu bilgileri verdi: "İstatistiksel veriler bize Marmara’da, 2030 yılına kadar yüzde 64, 2050 yılına kadar yüzde 75 ve 2090 yılına kadar yüzde 95 oranında büyük bir deprem yaşanacağını gösteriyor…”
Fenerbahçe taraftarının Kayseri deplasmanı yasağına yürütmeyi durdurma
Fenerbahçe'nin cumartesi günü Konyaspor'la Kadıköy'de oynadığı maçta "Hükümet istifa" sloganları atılmıştı. Bir gün sonra Beşiktaş tribünlerinde de aynı sloganlar atılmıştı. Tribünlere tepki gösteren MHP lideri Devlet Bahçeli, maçların seyircisiz oynanmasını istemişti.
Fenerbahçe’nin 4 Mart'ta Kayseri'de oynanacak maçına Fenerbahçe taraftarının alınmayacağı açıklanmıştı. Kayseri 2. İdare Mahkemesi, Kayserispor-Fenerbahçe maçında konuk takım taraftarına getirilen deplasman yasağı için yürütmenin durdurulmasına karar verdi.
Futbol dünyası 'Omuz omuza' kampanyasıyla 845.7 Milyon TL bağış topladı
Türkiye Futbol Federasyonu, depremzedeler için spor dünyasının önemli isimlerini "Omuz Omuza" kampanyasında bir araya getirdi. Düzenlenen gecede 845.7 milyon TL'lik bağış toplandı. 15 Haziran’a kadar sürecek kampanyada elde edilecek gelir, deprem bölgesindeki vatandaşların barınma ihtiyaçları için kullanılacak.
Karma komisyondan Türkkan ve Başarır'ın dokunulmazlıklarının kaldırılması kararı
Bu arada siyaset gündemi de hareketleniyor. Altılı masa dün cumhurbaşkanı adayını belirlemek için bir araya geldi. Adayın mart ayı ortasında açıklanacağı belirtildi.
TBMM Anayasa ve Adalet Karma Komisyonu CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır ile İYİ Parti Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan'ın dokunulmazlıklarının kaldırılmasına karar verdi. Türkkan hakkında da "hakaret" , Başarır hakkında "duruşma hakimlerine alenen hakaret" ve "adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs" suçlarından fezleke hazırlanmıştı.
EKONOMİ
"Fahiş" kira artışlarına 331 bin liraya kadar para cezası
Ticaret İl Müdürlükleri "fahiş" kira artışları yapanlara 331 bin liraya kadar para cezası verilebileceğini duyurdu. Ankara ve Diyarbakır Cumhuriyet başsavcılıklarının da konut satış ve kiralama bedellerinde ciddi artışlar yaşanması üzerine soruşturma başlattığı öğrenildi.
İstanbul’un enflasyonu şubatta yüzde 78,62 oldu
İstanbul Ticaret Odası’na (İTO) göre İstanbul’da enflasyon şubatta aylık yüzde 3,83, yıllık yüzde 78,62 olarak kaydedildi. İTO’ya göre 2022’de İstanbul’da yıllık enflasyon yüzde 92,7’ydi. Enflasyon, yıl içinde üç haneli seviyelere de ulaşmıştı. Enflasyon ocakta yüzde 79,68’e, bu ay yüzde 78,62’e düştü.
Meyve fiyatları şubat ayında yıllık bazda yüzde 120 arttı
Antalya Ticaret Borsası (ATB) verilerine göre şubat ayında domates fiyatları yıllık bazda yüzde 109,9, meyve fiyatları yüzde 120,7, sebze fiyatları yüzde 87,2 arttı.
Yumurta diyarında kuş gribi
Afyonkarahisar ve Denizli'de yumurta üretim tesisleri kuş gribi vakalarına rastlanması üzerine karantinaya alındı. 20 Ocak'tan bu yana yaklaşık 6.5 milyon kanatlı hayvan itlaf edildi.
Piyasada son bir haftada yumurtanın koli fiyatı 62 liradan 68 liraya yükseldi.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
İran’da kız öğrencilerin zehirlenmesi sürüyor: Onlarca çocuk hastaneye kaldırıldı
İran’da kız öğrencilere yönelik zehirli saldırılar devam ediyor. Ülke genelinde 26 okuldan onlarca kız, zehirli gazla düzenlendiği düşünülen saldırıların ardından hastanelere kaldırıldı. Kasım’dan bu yana zehirlenen kız öğrencilerin sayısı bini aştı. Pek çok İranlı bu saldırıların kız okullarının kapatılması için yapıldığını düşünüyor.
İçişleri Bakanı Ahmed Vahidi, dış güçlerin psikolojik savaş yürüttüğünü iddia etti.
Almanya'dan Çin'e "Rusya'ya silah verme" uyarısı
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Çin'i Ukrayna'daki işgalini sürdüren Rusya'ya silah vermemeye davet etti.
Alman parlamentosunda konuşan Scholz, "Çin'e mesajım açık: Moskova'daki nüfuzunuzu Rus askerlerinin çekilmesine yönelik baskı için kullanın. Ve saldırgan Rusya'ya silah tedarik etmeyin" dedi.
100 bin kişi imza vermişti: İngiliz hükümeti 'Depremzedeler için özel bir vize türü yaratmayı düşünmüyoruz' dedi
Türkiye’deki depremzedelere vize kolaylığı sağlaması talebiyle imza kampanyası başlatılmıştı. 100 binden fazla kişi destek vermiş, konu İngiltere Parlamentosu’da milletvekilleri tarafından görüşülmüştü.
İngiliz hükümeti imza kampanyasına verdiği yanıtta, bu konuda bir planlarının olmadığını açıkladı.
Yunanistan Başbakanı Miçotakis: Tren kazası insan hatasından kaynaklandı
Yunanistan'ın Larisa kenti yakınlarında bir yük treni ile çarpışan yolcu treninde 43 yaşamını yitirdi. Kazanın ardından Yunanistan Ulaştırma Bakanı Kostas Karamanlis istifasını sundu. Başbakan Micotakis de kazanın insan hatası nedeniyle meydana geldiği söyledi. İstasyon şefi de tutuklandı.
Yunanistan’da halk öfkeli. Başkent Atina’da kazayı protesto etmek isteyen göstericilere polis müdahale etti. Kazaya karışan trenin ait olduğu şirketin önünde toplanan göstericiler ‘Kaza değil, cinayet’ yazılı döviz taşıdı.
Yunanistan vatandaşları hükümetin istifa etmesini istiyor.
Hollanda’da kiraya sınırlama
Hollanda hükümeti serbest piyasada artan konut kiralarına fiyat sınırlaması getirmeyi planlıyor.
Yeni tasarıya göre, sosyal konutlarda olduğu gibi serbest piyasadaki kiralık evler için de puanlama sistemi getirilecek. Binanın yaşı, oda ve banyo sayısı, büyüklüğü gibi bütün özelliklerine puan verilecek.
187 puana kadar olan ve orta sınıf bir ailenin ihtiyacına göre düzenlenmiş evlere fiyat sınırlaması uygulanacak.
İtalya'da Covid19 soruşturması: Eski Başbakan ve Sağlık Bakanı da şüpheli
İtalya'da Covid-19 salgınında dönemin hükümetinin uygulamalarına dair soruşturma tamamlandı. Soruşturmada, eski Başbakan Giuseppe Conte ve eski Sağlık Bakanı Roberto Speranza şüpheliler arasında yer alıyor. İtalya Sağlık Bakanlığının verilerine göre salgının ilk dönemi olan Şubat-Mart-Nisan 2020'de 27 binden fazla kişi yaşamını yitirmişti.
TikTok küçük yaştaki kullanıcılarına süre limiti getiriyor
Çocuk ve gençler arasında bağımlılık yarattığı eleştirilerine hedef olan video paylaşım platformu TikTok, reşit olmayan kullanıcılara süre kısıtlamaları getiriyor
Şirketten yapılan açıklamada, 18 yaşın altındaki kullanıcıların hesaplarına otomatik olarak bir saatlik ekran limiti koyulacağı bildirildi.
KISA DALGA’DAN
Doğa bilimleri ve sürdürülebilirlik uzmanı Ferdi Akarsu ile gazeteci Mehveş Evin, Yeşil Dalga podcast'inde "afet bölgesinin yeniden inşası"nı masaya yatırıyor.
