İnce, denklemi değiştirdi
Gündemin öne çıkan gelişmeleri Demet Bilge Erkasap’ın hazırlayıp sunduğu Kısa Dalga Bülten’de…
KISA DALGA BÜLTEN
12 Mayıs 2023
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
Kısa Dalga’dan herkese merhaba
Bugün 12 Mayıs cuma
Ben Demet Bilge Erkasap
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz
GÜNDEM
14 Mayıs seçimlerine 2 gün kaldı.
Memleket Partisi Genel Başkanı ve cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce önceki gün mitinglerini iptal etmişti. İptal gerekçesi sağlık sorunları olarak açıklansa da dün kulislere yansıyan bilgilere göre İnce, ekibiyle bir araya gelmişti ve 'ağır basan' görüş 'çekilmesi' yönündeydi.
İnce dün kameralar karşısına geçti ve hakkındaki iddialara tepki göstererek adaylıktan çekileceğini duyurdu.
Bu arada sosyal medyada İnce’yle ilgili kaset ve bazı harcamalarla ilgili yapılan paylaşımlara da soruşturma başlatıldı.
Bu arada Kılıçdaroğlu, “Eski kırgınlıkları, dargınlıkları bir kenara bırakalım artık. Sayın İnce'yi Türkiye'nin sofrasına bekliyoruz” dedi.
İnce’nin çekilmesinin ardından pusulaların ve yurtdışında kullanılan oyların ne olacağı gündeme geldi.
İYİ Parti'nin Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Temsilcisi Mustafa Tolga Öztürk, oy pusulasının değiştirilmeyeceğini, adayın aldığı oyların geçersiz sayılmayacağını bildirdi.
Öztürk, çekilen adayın yüzde 50+1 alması durumunda ise 2. turda 2. aday ve 3. adayın ikinci tura kalmış kabul edileceğini ve seçimlerin bu iki aday arasında gerçekleşeceğini kaydetti.
Kamuoyu araştırma şirketleri son anketlerini dün açıkladı. Konda, Yöneylem, Metropoll, Türkiye Raporu gibi şirketlerin anketlerinde seçimin ikinci tura kalacağı sonucu çıkıyor.
Anketlerde Kılıçdaroğlu yüzde 48-49 bandında olurken, Erdoğan’la arasında 3 ila 6 puan arasında bir fark oluşuyor. Muharrem İnce’nin oyu 1.7’lere kadar düşerken, Sinan Oğan da bir miktar yükselme olsa bile yüzde 4’ü geçemiyor.
KONDA'nın internet sitesinde de yayımlanan bilgi notunda, “Son haftada yaşanan oy değişim eğilimi devam ederse seçimin ilk turda Kılıçdaroğlu lehine sonuçlanma ihtimali de bulunmaktadır” denildi.
Yüksek Seçim Kurulu kararlarına göre seçim günü saat 18.00'e kadar basın yayın organlarında seçimler ve sonuçlarına ilişkin haber tahmini ve yorum yapılmasının yasak. Akşam 6 ile 9 arasında ise YSK’dan gelen açıklamalar yayınlanabilecek. Seçim sonuçlarının yayın saati akşam saat 9 ancak YSK bu saati öne çekebilir.
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, seçim yayınları ve haberlerine ilişkin uyarıda bulunarak "Yayın yasağına uymayan kuruluşlar hakkında en ağır yaptırımlar uygulanacaktır" açıklamasını yaptı.
Radyo Televizyon Üst Kurulu üyeleri İlhan Taşcı ve Tuncay Keser ise TRT’de “kozmik oda oluşturulduğu” iddialarına ilişkin TRT Genel Müdürü Zahid Sobacı’dan randevu istediklerini açıkladı. Taşcı, “Yayınlarda manipülasyona asla izin vermeyeceğiz" dedi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlere iki gün kala Twitter’dan paylaştığı mesajla Kürt yurttaşlara seslendi. Erdoğan, “Eksiklerimiz, yapmak isteyip de yapamadıklarımız olmuştur; fakat Türkiye’ye hak ve özgürlükler alanında kazandırdıklarımız ortadadır.
Bunlardan geriye gidişe kesinlikle müsaade etmeyeceğiz” dedi.
İçişleri Bakanı ve AKP İstanbul milletvekili adayı Süleyman Soylu, konuşma yaptığı etkinlikte HDP'li belediyelere nasıl kayyum atandığını anlattı.
Soylu, belediye başkanlarının görevden alınmasını Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın istediğini belirterek “Benim istediğim bir göz, Tayyip Erdoğan bana verdi iki göz. İki gün geçti, sabah 8'de hepsine bir operasyon, hepsini görevden aldık” dedi. Soylu muhalifleri hedef göstererek "Tayyip Erdoğan gitsin diye tepiniyorlar. Erdoğan 14 Mayıs'tan sonra gelecek, biz de sizin üzerinizde tepineceğiz" diye konuştu.
Soylu, bu sözlere gelen tepkilerin üzerine “İncinmişler. Biz 14 Mayıs’tan sonra masanın üzerine çıkardıkları PKK’lıların üzerinde tepineceğiz dedik, siz niye üzerinize alındınız, anlamadık(!)" dedi.
Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 14 Mayıs seçimlerini kazanması durumunda Türkiye'yi NATO ve Batı'ya yakınlaştıracağını, Ankara'nın Rusya'ya yönelik yaptırımlara uyacağını söyledi. ABD'nin önde gelen finans yayınlarından Wall Street Journal'a konuşan Kılıçdaroğlu, Türkiye'nin NATO'daki "kilit ülke" rolünü güçlendireceğini ifade etti.
Kılıçdaroğlu, Erdoğan'ın muhalefet kazansa bile milletin ülkeyi teslim etmeyeceği sözlerine de Tele1 yayınında yanıt verdi. Kılıçdaroğlu "Halkın iradesine herkes saygı göstermek zorundadır. Edemez, tıpış tıpış verecektir" dedi.
EKONOMİ
700 bini aşkın işçiyi ilgilendiren Kamu toplu iş sözleşme protokolü yayımlandı. Protokolde, sosyal haklar ve diğer yan ödemelere ilişkin hükümlerin yer almaması dikkat çekti. Protokole göre 1 Ocak 2023 itibarıyla en düşük kamu işçisinin maaşı çıplak brüt 21 bin 750 TL oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan da dün yaptığı açıklamada en düşük memur maaşı 22 bin lirayı bulacağını belirtti.
Goldman Sachs, seçimlere ilişkin analizinde Merkez Bankası’nın düşen rezervlerinin kurda oynaklık riskini artırdığını ifade etti. Analizde, piyasanın Türk lirasında keskin bir değer kaybını fiyatladığına dikkati çekilti.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Avrupa Parlamentosu, LGBTI+ haklarını gerekçe gösteren bazı muhafazakar hükümetlerin karşı çıktığı İstanbul Sözleşmesi’nin birlik genelinde uygulanmasını kabul etti.
Çarşamba günü yapılan oylamada AB ülkelerinin büyük çoğunluğu, İstanbul Sözleşmesi’nin, birlik genelinde uygulanmasına destek verdi.
Sözleşme artık, uygulamayı reddeden Macaristan ve Slovakya gibi muhafazakar AB üyesi ülkeler için de geçerli olacak.
İstanbul Sözleşmesi, kadına şiddeti yasal olarak tanımlayan ve bu tür şiddete karşı kapsamlı yasal ve politik önlemler çerçevesi oluşturan ilk uluslararası metin olma özelliğini taşıyor.
Avrupa Konseyi tarafından önerilen sözleşme, 11 Mayıs 2011 tarihinde İstanbul’da imzalandığı için bu isimle anılıyor.
Sözleşmeye ev sahipliği yapan ve ilk imzalılardan biri olan Türkiye, AKP hükümetinin kararı ile 20 Mart 2021 tarihinde İstanbul Sözleşmesi’nden çekildi.
Sözleşmeye muhalefet eden kesimler, bunu "dış güçler tarafından Türkiye'nin aile yapısının altını oymak amacıyla dış güçler tarafından dayatıldığını” öne sürüyor.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Rus güçlerine bir karşı saldırı başlatabilmek için zamana ihtiyaç duyduklarını söyledi.
BBC’nin sorularını yanıtlayan Zelenskiy, Batı’nın gönderme sözü verdiği silah ve teçhizatı beklediklerini ifade etti. Zelenski, “Elimizdeki silahlarla başlayabiliriz ama çok insan kaybederiz. Bu yüzden beklememiz gerekiyor. Biraz daha zamana ihtiyacımız var” dedi.
Almanya'da sığınmacı ve mültecilerin masraflarının nasıl karşılanacağı konusunda Federal Hükümet ile eyalet yönetimleri arasındaki zirvede kısmi olarak uzlaşmaya varıldı. Saatler süren toplantının ardından Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Federal Hükümet'in eyaletlere bu yıl 1 milyar euro ek kaynak ayırmayı kabul ettiğini belirtti. Taraflar iltica süreçlerinin ve sınır dışı işlemlerinin hızlandırılması konusunda da mutabakata vardı.
Pakistan’da eski başbakan İmran Han’ın yolsuzluk suçlamasıyla tutuklanmasının ardından başlayan protestolarda hayatını kaybeden göstericilerin sayısı 9’a yükseldi.
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği operasyonda İslami Cihad'ın silahlı kanadı Kudüs Tugayları'ndan bir askeri liderin öldürüldüğü bildirildi.
İsrailli yetkililere dayandırdığı haberine göre Mısır iki taraf arasında "ateşkes" sağlamaya çalışıyor. İslami Cihad ve Filistinli radikal İslamcı örgüt Hamas'a yakın kaynaklar Mısır'ın çabalarını doğruladı ancak ayrıntı vermedi.
Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde 400’den fazla kişiyi öldüren sel felaketinden günler sonra, Kivu Gölü kıyılarında sürüklenen iki bebek kurtarıldı. Yerel bir yetkili BBC’ye yaptığı açıklamada “Bu bir mucize, hepimiz büyülenmiş gibiyiz” dedi.
Bebeklerin gölde üç gün boyunca nasıl sağ kalabildikleri net değil, ancak görgü tanıkları sudaki enkaz üzerinde yüzdüklerini söyledi.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yayımlanan Avrupa'daki obezite seviyelerine ilişkin raporda, ilkokul çağındaki her üç çocuktan birinin obez veya aşırı kilolu olduğu belirtildi.
Rapora göre obezite Avrupa’da da yetişkinlerin neredeyse yüzde 60’ını etkiliyor.
KISA DALGA’DAN…
Kısa Dalga’dan Yeşim Özdemir’in sorularını yanıtlayan Emre İlkan Saklıca, seçim günü dolaşıma sokulacak yanlış bilgilere dikkat çekerek, doğru bilgiye ulaşmanın yollarını anlatıyor.
