Bir kritik sandık daha...
KISA DALGA BÜLTEN
16 Mayıs 2023
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Türkiye, cumhurbaşkanını ve 28. Dönem milletvekillerini belirlemek üzere pazar günü sandığa gitti.
Seçim sonuçları pazartesi sabaha karşı belli oldu. Ajans verileri seçimin ikinci tura kaldığını gösteriyordu. Zira gece yarısı hem Cumhurbaşkanı Erdoğan hem CHP lideri Kılıçdaroğlu ayrı açıklamalar yaparak ikinci turu işaret etti.
Yüksek Seçim Kurulu da dün resmi açıklamayı yaptı ve cumhurbaşkanının ikinci turda seçileceğini duyurdu.
YSK Başkanı Ahmet Yener'in verdiği bilgiye göre Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan oyların yüzde 49,51'i aldı.
Millet İttifakı'nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu yüzde 44,88'de kaldı. Ata İttifakı'nın adayı Sinan Oğan'ın oyu ise yüzde 5,7 oldu.
Böylece Türkiye için bir kez daha sandık yolu göründü… İkinc tur seçimleri 28 Mayıs pazar günü yapılacak…İkinci turda 18 yaşına girecek yaklaşık 50 bin yeni seçmen bulunuyor.
CHP kurmayları dün yaptıkları paylaşımlarda herkesi ikinci turda sandık başına çağırdı ve “Kazanacağız” mesajı verdi.
İkinci turun kilit ismi haline gelen Sinan Oğan ise istişare mesajı verdi ve “Türkiye’nin bir krize ve siyasi çalkantıya girmemesi için bütün sorumluluğu üstleneceğiz ve alacağız” dedi.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı seçim sonuçları ve depremzede seçmenlere yönelik sosyal medyada provokatif paylaşım yapanlarla ilgili resen soruşturma başlattı.
14 Mayıs seçimlerinde Meclis’teki partilerin vekil sayıları ve dengeler değişti.
Kesinleşmemiş sonuçlara göre AKP ve Cumhur ittifakında şöyle oldu.
AKP geçen dönem Meclis’e 295 milletvekili ile gelmişti. 2023 seçimlerinde ise kesin olmayan sonuçlara göre AK Parti %35.48'lik oy oranıyla yine 1. parti oldu. Oy sayısı düşen parti TBMM'ye bu kez 266 milletvekili gönderdi.
MHP vekil sayısını 3 artırdı, sandalye sayısını 52ye çıkardı Kamuoyu araştırma şirketlerinin zaman zaman baraj altında gösterdiği MHP’nin oy oranı yüzde 10’u aştı..
Cumhur ittifakına destek veren ancak kendi listesiye seçime giren Yeniden Refah Partisi ise 5 sandalyeyle Meclis’in yeni üyesi oldu.
Cumhur ittifakına destek vererek AKP listelerinden seçimlere giren HÜDA PAR’ın Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu, Genel Sekreteri Şehzade Demir, Genel İdare Kurulu üyesi Faruk Dinç Meclis’e girdi.
Bugüne kadar Tunceli’den vekil çıkaramayan AKP, 2023 seçiminde Hakkari'den de milletvekili çıkaramadı.
Seçimlerde AKP ve Recep Tayyip Erdoğan, en güçlü olduğu Karadeniz Bölgesi’nde yüzde 8-9 arası oy kaybetse de yine birinci çıktı.
6 Şubat'taki Kahramanmaraş merkezli depremlerin en fazla etkilediği 11 ilde AKP toplam 47 vekil çıkardı.
CHP ve millet ittifakına bakalım…
DEVA, Saadet, Gelecek ve Demokrat Partilisi isimlerin yer aldığı ortak listeyle seçime giren CHP, resmi olmayan sonuçlara Meclis’e 167 milletvekili getirebildi.
Kesin olmayan sonuçlara göre CHP, geçen seçimlere göre milletvekili sayısını 21 arttırdı.
Ancak DEVA 13, Gelecek ve SP de 10’ar olmak üzere CHP listelerinden en az 33 vekil çıkardı. Bu vekillerin gitmesiyle CHP’nin sandalye sayısı geçen dönemin altında kalacak.
CHP’de sürprizler de vardı. CHP, 43 yıl aradan sonra kesin olmayan sonuçlara göre, Rize'den ve 21 yıl sonra da
Kars’tan vekil çıkardı.
Erzincan'da 2015'ten bu yana kentten milletvekili çıkaramayan CHP, bu kez bir milletvekili meclise gönderecek.
CHP listelerinden aday olan Türkiye Değişim Partisi Genel Başkanı Mustafa Sarıgül, yüzde 36,2 oy aldı. Kentte bir milletvekili de AKP çıkardı.
İyi Parti'nin ise aradan geçen 5 yılda yüzde 9,96 olan oy oranı bu yıl yüzde 9,80 oldu. İyi Parti, sandalye sayısını 1 artırarak 44'e yükseltti.
Emek ve Özgürlük ittifakı ve Yeşil Sol ve TİP’teki durum ise yine kesin olmayan sonuçlara göre şöyle oldu:
HDP 2018’de yüzde 11,70 oy oranıyla 67 vekil çıkarırken; kapanma riskine karşı çatısı altından girdiği Yeşil Sol Partisi'nde yüzde 8,79 oranında oy alarak koltuk sayısını 62'ye düşürdü.
HDP Eş genel Başkanı Mithat Sancar, “Oylarımızda azalma olduğu bir gerçek. Özellikle Batı illerinde. Başarısızlık söz konusudur." diye konuştu. Sancar bunun tüm yönleriyle değerlendirileceğini söyledi.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde seçim AKP ile Yeşil Sol Parti arasında geçti. Yeşil Sol, Emek ve Özgürlük İttifakı ile girdiği seçimde 13 ilde, AKP ise 10 ilde birinci parti oldu.
Kesin olmayan sonuçlara göre sonuçlarına göre gazeteci Cengiz Çandar milletvekili olmaya hak kazanırken, Hasan Cemal ise seçilemedi.
AKP Şanlıurfa milletvekili İbrahim Halil Yıldız’ın akrabaları tarafından 2018’deki seçim sürecinde babası ve kardeşi öldürülen ve yıllardır adalet arayışı içinde olan Ferit Şenyaşar Yeşil Sol Parti’den Meclis’e girdi.
2018'de HDP ile işbirliği yapan Türkiye İşçi Partisi de Meclis'e 2 vekil ile girmişti. Emek ve Özgürlük İttifakı'nın bileşeni olan TİP, bu seçimde ise yüzde 1,72 oranında oy alarak Meclis'te 4 koltuğun sahibi oldu. Silivri Cezaevi'nde bulunan, Gezi davası hükümlüsü avukat Can Atalay yüzde 8,7 oyla Hatay'dan Meclis’e girdi. Barış Atay, Hatay 1. sıradaki yerini Can Atalay’a bırakarak Antalya 2’nci sıra milletvekili adayı olmuştu.
Barış Atay seçilemezken, Erkan Baş, Ahmet Şık ve Sera Kadıgil yeniden Meclis’e girdi…
Zafer Partisi lideri Özdağ, "Cumhuriyetimizin 100. yılında Atatürk’ün ruhunu şad edecek sonuç alamadığım ve sizleri zafere götüremediğim için hepinizden özür dilerim" dedi.
Seçimin genel sonuçları
Seçimlerde, kesin olmayan sonuçlara göre on siyasi partinin genel başkanı TBMM'ye girmeyi başardı.
Altılı Masa'yı oluşturan partilerin genel başkanları milletvekili adayı olmadığı için TBMM'de yer almayacak.
Cumhur İttifakı'nın ortağı olan ve seçime kendi listesiyle giren Büyük Birlik Partisi (BBP) Genel Başkanı Mustafa Destici ve Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ vekil seçilemedi.
Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nde yer alan 16 isim milletvekili oldu.
Kesinleşmeyen seçim sonuçlarına göre, Nevşehir ve Giresun'da ilk kez kadın milletvekili seçildi. MHP Genel Başkan Yardımcısı Filiz Kılıç, MHP'nin Nevşehir’den,
CHP'den ilk sırada aday gösterilen Elvan Işık Gezmiş de Giresun’dan seçilerek Meclis’e girdi..
Seçim sürecinde partilerin ünlü adayları da vardı. 14 Mayıs seçimlerinde Meclis’e giren ve giremeyen adaylar şöyle…
Türkiye İşçi Partisi'nden gelen teklif üzerine Muğla'dan milletvekili adayı olanı oyuncu Mehmet Aslantuğ, TBMM'ye giremedi.
Yine TİP’den aday milletvekili adayı olan sunucu ve gazeteci İrfan Değirmenci, oyuncu Serhat Özcan, Yeşil Sol Parti’den aday olan Kerem Fırtına Meclis’e giremedi.
İYİ Parti Elazığ Milletvekili adayı Faik Öztürk ve Yeniden Refah Partisi İstanbul Milletvekili adayı şarkıcı Davut Güloğlu da vekil olamadı.
Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin eski başkanı AKP’li Melih Gökçek’in oğlu Osman Gökçek Meclis’e girdi. Gökçek, AKP Ankara 2’nci bölge 5’inci sıra adayıydı.
MHP'nin kurucusu Alparslan Türkeş'in kızı Ayyüce Türkeş Taş İyi Parti'den, Yıldırım Tuğrul Türkeş ise AKP'den aday olarak girdikleri seçimde milletvekili OLDU.
Eski milli futbolcu Ünal Karaman İYİ Parti'den milletvekili seçildi. İYİ Parti’den Hatay adayı olan Gökhan Zen seçilemedi…
SEÇİM SONUÇLARINA DÜNYADAN TEPKİLER
ABD Başkanı Joe Biden, gazetecilerin soruları üzerine “Umarım kim kazanırsa kazanır. Dünyanın o kısmında bu olmasa bile yeterince sorun var zaten" yanıtını verdi.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Ankara ve Moskova arasındaki işbirliğinin derinleşeceğini ve genişleyeceğini düşündüklerini belirtti.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Kanaani, seçimlere ilişkin “Yüksek katılımı ve oylamaların başarıyla gerçekleştirilmesi, demokrasi için bir zafer işaretidir” dedi.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, ikinci tura işaret ederken "Her zaman en iyisini ümit ederiz ama en kötüsüne göre hazırlık yaparız" diye konuştu,
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Türkiye'de düzenlenen seçimleri yakından izlediklerini, katılımın yüksekliğinin büyük kazanım olduğunu, ikinci turun ne getireceğini görmeyi beklediklerini söyledi.
EKONOMİ
2023 yılı Ocak-Nisan döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 1 trilyon 445,2 milyar lira olurken, gelirler trilyon 62,7 milyar lira olarak kaydedildi. bütçe açığı 382,5 milyar TL olarak gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mart ayı “Ücretli Çalışan İstatistikleri” verilerini açıkladı.
Buna göre, sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı 2023 Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,5 arttı.
KISA DALGA’DAN…
Bağış Erten, Uğur Vardan ve Batuhan Herdem’un futbolun içinden bir konuyu ele aldımları rejenerasyon programını dinleyebilirsiniz..
<iframe frameborder="0" height="200" scrolling="no" src="https://playlist.megaphone.fm/?e=PFC9493509966" width=“100%"></iframe>
Abone Ol
İyi gazetecilik posta kutunda!
Güncel haberler, haftalık ekonomi bülteni ve Pazar derginiz Plus’ı email olarak almak için abone olun.