İttifak dağıtan tur!

KISA DALGA BÜLTEN

23 Mayıs 2023

Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz

PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

Cumhurbaşkanı seçimine 5 gün kaldı.

14 Mayıs seçimlerinde Sinan Oğan’ı aday gösteren ATA İttifakı ikinci turda desteklenecek aday konusunda görüş ayrılığına düştü ve ittifak dağıldı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la geçen hafta görüşen Sinan Oğan, tutumunu dün açıkladı. Oğan, kulislere yansıdığı ve beklendiği gibi Cumhur ittifakı adayı Cumhurbaşkanı Erdoğan’a destek vereceğini söyledi.

Ata İttifakının ortağı Zafer Partisi ise dün akşam bir açıkalama yaparak ittifakın ortak karar alma ve hareket etme tercihinden vazgeçtiklerini duyurdu.

Açıklamada “Taraflar sadece kendi adlarına karar alacaktır” denildi. Sinan

Oğan’ın açıklamasından sonra da Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ, “Sayın Sinan Oğan’ın açıklaması sadece kendi politik tercihidir. Bu açıklama Zafer Partisi’ni temsil etmemekte ve bağlamamaktadır” dedi. Zafer Partisinin kararını Ümit Özdağ açıklayacak.

Millet ittifakı adayı Kemal Kılıçdaroğlu ise Sinan Oğan’ın açıklamalarından sonra sert bir açıklama yaptı. Kılıçdaroğlu’nun paylaşımı şöyle: Kimin bu güzel vatandan kimin bu güzel vatanı satandan yana olduğu belli! Biz bu ülkeyi terörden ve mültecilerden kurtarmaya geliyoruz. Bu bir referandumdur; artık kimse kimseyi kandıramayacak. Sandığa gelmeyen 8 milyon vatandaşımızı ve tüm gençlerimizi sandığa çağırıyorum!

İttifakta yer alan Adalet Partisi ise Kılıçdaroğlu’nu destekleme kararı almıştı.

Adalet Partisi Genel Başkanı Vecdet Öz de ittifakın resmen dağıldığını söyledi.

İkinci tur için yurt dışı temsilciliklerinde ve gümrük kapılarında kullanılan oy sayısı 1 milyonu aştı. Yurtdışında o verme işlemi yarın sona erecek. Gümrüklerde ise oy verme işlemi 28 Mayıs saat 17.00'ye kadar devam edecek.

14 Mayıs’taki ilk turda yurt dışında kayıtlı 3 milyon 423 bin 759 seçmenden 1 milyon 691 bin 287'si oy kullanmıştı. 15 bin 19 oy geçersiz sayılmıştı. 46 bin 847'si geçerli, 1336'sı geçersiz sayıldı.

14 Mayıs seçimlerinde Sinan Oğan’ı aday gösteren ATA İttifakı ikinci turda desteklenecek aday konusunda görüş ayrılığına düştü ve ittifak dağıldı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la geçen hafta görüşen Sinan Oğan, tutumunu dün açıkladı.

İttifakın başını çeken Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ ise partisinin tutumunu bugün açıklayacak.

İttifakta yer alan Adalet Partisi ise Kılıçdaroğlu’nu destekleme kararı almıştı.

Adalet Partisi Genel Başkanı Vecdet Öz, ittifakın resmen dağıldığını söyledi.

Seçim kampanyası kapsamında Twitter’dan paylaşımlar yapan Cumhur İttifakı'nın adayı Cumhurbaşkanı Erdoğan Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı Kılıçdaroğlu’nu eleştirdi ve “ülkeye hiçbir hayrı dokunmayan bir şahıstan bu millete fayda gelir mi?" dedi. Erdoğan ikinci turu rekor oyla tamamlayacaklarını söyledi.

Oy ve Ötesi Derneği, 28 Mayıs seçimlerinde sandık başında görev almak isteyen gönüllü başvurusunun 200 bini aştığını belirterek, 14 Mayıs’a oranla sandık gözlemcisi olmak isteyenlerin sayısının 3’e katlandığını duyurdu.

KESK, TMMOB, Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve Türk Dişhekimleri Birliği (TDB), ikinci tura ilişkin ortak açıklama yaparak, herkesi oy kullanmaya çağırdı.

Açıklamada “Bir avuç insanı zenginleştirirken topluma açlığı ve sağlıksızlığı dayatan bu iktidardan kurtulmak için herkesi oy kullanmaya ve sandıklarımızdaki oylara sahip çıkmaya çağırıyoruz” denildi.

Millet ittifakı ortağı İYİ Parti'nin 3'üncü Olağan Kurultayı tarihleri belli oldu.

Meral Akşener tarafından teşkilatlara gönderilen yazıda, 24-25 Haziran tarihlerinde kurultaya gidilmesi için hazırlıkların yapılması talimatı verildi.

İstanbul Sultangazi’deki Cebeci Camisi'nin imamı Murat Gündoğdu, geçen haftaki cuma hutbesinde "28 Mayıs akşamı silahlarınızı ayarlayın” demişti. Kamuoyuda büyük tepkiye neden olan bu sözler üzerine Diyanet soruşturma başlattı.

Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer ikinci tur nedeniyle 29 Mayıs'ta eğitime 1 gün ara verileceğini duyurdu.

Bakanın açıklamasına göre okullar 16 Haziran'da kapanacak.

1 Ağustos- 1 Eylül tarihleri arasında deprem bölgesinde telafi eğitim yapılacak. Öğrenciler istedikleri ilde bu eğitimi alabilecek.

Necip Hablemitoğlu cinayeti davasında tutuklu sanıkların tahliyesine savcı Zafer Ergün itiraz etmişti. Ergün'ün itirazı Ankara 28. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedildi.

EKONOMİ

Türkiye'de yurt içi piyasalar üç günlük tatilin ardından dün güne rekorla başladı. Kur, bankalar arası piyasada ilk kez 20'nin üzerine çıkarak tüm zamanların rekorunu kırdı.

Dolar/TL kuru sabah saatlerinde yüzde 4,3 yükselişle 20,6588’e kadar çıktı. Kur daha sonra 19,82 seviyesine indi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Kurulu 25 Mayıs Perşembe günü faiz kararını açıklamak için toplanacak. Ekonomistler, Merkez Bankası'nın politika faizini bir kez daha sabit tutacağını tahmin ediyor.

Para Politikası Kurulu, 27 Nisan'daki son toplantısında politika faizini beklentiler doğrultusunda yüzde 8,5'te sabit tutmuştu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, tarımsal girdi maliyetlerindeki artış sürüyor. Mart ayında yüzde 1,41 oranında artan endeksin yılın ilk üç ayındaki artışı ise yüzde 9,5 oldu. 1 yıllık ortalamalara göre yüzde 106,81 artış gerçekleşti.

Tüketici güven endeksi, mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 4 oranında arttı. Nisan'da 87,5 olan endeks, mayısta 91,1 olarak gerçekleşti. Böylece endeks, Temmuz 2018'de gördüğü 92,9 seviyesinden sonraki en yüksek değere ulaştı.

Endeksin 100den fazla olması ekonomide iyimser durumu, 100’den az olması ise kötümser durumu gösteriyor.

TOBB, kurulan ve kapanan şirketler verilerini yayımladı.Ocak-nisan dönemini kapsayan yılın ilk 4 ayında kurulan şirket sayısı yüzde 2,4 artarak 44 bin 206'ya yükseldi. Aynı dönemde kapanan şirket sayısı ise yüzde 5,6 artarak 5 bin 618'e oldu.

Ticaret Bakanlığı, turistik bölgelerde fiyat etiketi kullanmayan esnafa uyarıda bulundu. Buna göre, turistik bölgelerde satılan ürünlere konulacak etiketlerde malın özelliği, vergiler dâhil satış fiyatı, birim fiyatı, fiyatın uygulanmaya başlandığı tarih yer alacak.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Ermenistan ve Azerbaycan arasında barış görüşmeleri devam ederken Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan yeni bir açıklama yaptı. Paşinyan bölgedeki Ermeni nüfusun güvenliği garanti edilirse Dağlık Karabağ'ı Azerbaycan toprağı olarak tanıyacaklarını söyledi.

2020 yılında 44 gün süren savaşın ardından Azerbaycan, Dağlık Karabağ ve çevresindeki bölgelerin kontrolünü 30 yıl sonra yeniden ele geçirmişti. Savaş sonrası ateşkes imzalanmış, barış anlaşması için görüşmeler başlamıştı.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov 19 Mayıs'ta yaptığı açıklamada iki ülkenin barış anlaşmasına yakınlaştığını söylemişti.

Rusya, aylar süren kuşatma sonrası Bahmut kentini ele geçirdiğini duyurmuş, Ukrayna yalanlamıştı.

Sahadaki duruma hala netlik kazanmadı.

Ukrayna Savunma Bakanlığı, "Fethedilmemiş Bahmut" başlığıyla fotoğraflar yayınladı. Ukrayna Savunma Bakanlığı resmi sosyal medya hesabından da Bahmut'tan fotoğraflar paylaşıldı. Paylaşımda ise "Fethedilmemiş Bahmut" ifadeleri yer aldı. Fotoğraflarda, dumanların yükseldiği, birçok binanın hasarlı olduğu görüldü.

Reuters haber ajansının aktardığına göre, Rus paralı asker grubu Wagner’in komutanı kenti 25 Mayıs-1 Haziran tarihleri arasında terk edeceklerini ve Rusya ordusuna devredeceklerini açıkladı. Ukrayna Savunma Bakanlığı ise Ukrayna güçlerinin Bahmut çevresindeki ilerleyişinin sürdüğünü söyledi.

Birleşmiş Milletler'e (BM) bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu nükleer santralde elektrik kesintisi olduğunu duyurarak, 'tesisteki nükleer güvenlik durumu son derece hassas' açıklamasını yaptı.

Bahmut kenti, iki ülke için de stratejik öneme sahip bir yer olarak kabul ediliyor.

Çin Dışişleri Bakanlığı, Japonya'da düzenlenen G7 Zirvesi'ne ilişkin yaptığı açıklamada, zirvedeki söylemlerin Pekin karşıtı olduğu ve Çin'le ilişkili konularda manipülasyon içerdiğini belirtti.

Bakanlık, “Tayvan’ın Çin halkının meselesi olduğunu vurgulayarak, Tayvan meselesi Çin halkı tarafından karara bağlanmalıdır” ifadesini kullandı.

G7 ülkeleri üç günlük zirvenin ardından Rusya’ya yeni yaptırım kararları almış, Ukrayna desteğini yinelemişti. Rusya da G7’ye sert tepki göstermişti.

Yunanistan'da düzenlenen genel seçimlerin galibi Başbakan Kiryakos Miçotakis liderliğindeki muhafazakar Yeni Demokrasi Partisi oldu. Parti YDP'nin yüzde 40,8 oy aldı. Ancak tek başına hükümet kuracak oya ulaşamadı.

Aleksis Çipras liderliğindeki Radikal Sol Koalisyon'un (Syriza) yüzde 20'lerde kalması parti taraftarları arasında büyük bir hayal kırıklığı yarattı.

Sosyalist PASOK oylarını artırarak yüzde 11,5 oranı ile üçüncü büyük parti konumundaki yerini korudu.

İran'da kabul edilen bir yasaya göre çifte vatandaşlar ve yurt dışında yaşayanlar milletvekili seçilemeyecek. Aynı şekilde, başka bir ülkede daimi ikametgahı olan İranlılar da parlamentoda görev yapamayacak.

İspanya'da maaşlarına zam talepleri karşılanmayan yaklaşık 45 bin adliye memuru, ülke genelinde süresiz iş bıraktı.

Adalet Bakanlığı ile geçtiğimiz hafta anlaşma sağlayan hakimler ve savcılar, aylık 450 euro brüt maaş zammının yanı sıra çalışma şartlarının iyileştirilmesi karşılığında süresiz greve gitme kararlarından vazgeçmişti.

Fransa'da, çoğu çocuk yaklaşık 30 kişiye cinsel istismarda bulunmakla suçlanan rahip Pierre Maillard'ın yargılanmasına karar verildi.

Rahip savcıların talebiyle bugün Ağır Ceza Mahkemesi'nde hakim karşısına çıkacak. Duruşmalar, davalı tarafın talebiyle kapalı sürdürülecek.

Fransa merkezli bağımsız komisyonunun 5 Ekim'de açıkladığı raporda, ülkede kiliselerde 1950'den bu yana 216 bin çocuğun cinsel istismara maruz kaldığı belirtilmişti.

Katolik Kilisesi'ne bağlı özel okullarda ve kurumlarda çalışanların fail olduğu vakalar eklendiği bu sayı 330 bine ulaşıyor.

KISA DALGA’DAN…

Gazeteci İbrahim Ekinci, seçim sonrası piyasanın durumunu ve bir haftanın ekonomi gündemini analiz ediyor.