Konuta da zam aidata da
KISA DALGA BÜLTEN
26 Haziran 2023
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Seçimlerin ardından muhalefetteki hareketlilik devam ediyor. İYİ Parti’nin hafta sonu yapılan kurultayında Meral Akşener, 1127 oyun tamamını alarak yeniden genel başkan seçildi.
50 kişilik Genel İdare Kurulu seçimi için Meral Akşener, yetkisini kullanarak “blok liste” yöntemini tercih etti.
Akşener kurultaydaki konuşmasında partisini eleştirerek “Artık bu partide şımarıklık, hadsizlik bitmiştir” dedi.
Akşener ayrıca millet ittifakının bittiğini de söyledi. Akşener, “İYİ Parti seçimde çalışmadı” iddialarına karşılık “İyi, bundan sonra size hayatta başarılar” karşılığını verdi.
Bu sözler “İttifak bitti” olarak yorumlandı. Akşener’in yerel seçime de ittifaksız girileceği” belirtiliyor.
Akşener’in “CHP’den 15 milletvekili istedik, en büyük pişmanlığımdır. Bedelini ödeyemedik” dedi. Akşener’in bu sözlerine eski İYİ Partili olan Zafer Partisi lideri Ümit Özdağ’dan yanıt geldi. Özdağ, CHP, 15 milletvekili karşılığında İYİ Parti’den bedel istemedi" dedi.
DEVA, Saadet ve Gelecek CHP listelerinden seçime girmiş, 35 sandalye kazanmıştı. Üç partinin tek çatı altında grup kurma çalışmaları olmuştu.
DEVA Partisi, grup kurma ve yeni partide birleşme modellerinin uygun olmadığını duyurdu.
Partiden yapılan açıklamaya göre Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, iki partinin birleşmesini önerdi. Ancak DEVA Partisi parti yönetiminde çift başlılığa yol açacağı ve sürdürülebilir olmayacağı gerekçeleriyle uygun bulmadı.
DEVA ayrıca Saadet ve Gelecek partileriyle ortak grup önerisinin de uygun olmadığını bildirdi.
14 Mayıs seçimlerinde Türkiye İşçi Partisi'nden Hatay milletvekili seçilmesine rağmen tahliye edilmeyen Gezi davası tutuklusu avukat Can Atalay, Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş'un kendisi ile ilgili ”Ben onu oradan nasıl çıkaracağım?”sözlerine yanıt verdi. “Numan Bey’e ne meramımızı ne de meselenin ciddiyetini anlatabilmişiz” diyen Atalay, şunları söyledi:
“Mesele, Can Atalay’ın cezaevinden çıkması ve Numan Bey’in bu konuda ‘iyilik yapması ya da yapmaması’ değildir. Mesele TBMM Başkanı’nın hukuksuzluğa uğramasına karşı tutum alıp almamasıdır.”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Liselere Geçiş Sistemi (LGS) sınavına giren deprem bölgesindeki öğrenciler için ek kontenjan açılacağını açıkladı.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, bu yıl 46 bin 633 düzensiz göçmenin sınır dışı edildiğini, 17 bin 964 yabancının da sınır dışı işlemlerinin sürdürüldüğünü açıkladı.
Kızamık salgınıyla ilgili uzmanların uyarıları devam ediyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, vaka artışını doğrulamış ancak ölüm olmadığını belirtmişti.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa Bölgesi Kızamık Raporuna göre, Türkiye son bir yılda 457 Kızamık vakası ile Rusya ve Tacikistan’ın ardından hastalığın en çok görüldüğü üçüncü ülke oldu. Bu 457 vakanın 343’ü, 2023 yılının Ocak ve Şubat aylarına ait.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Şirin Seçkin aşı çağrısı yaparak "Kızamık aşısının tek dozunun bile koruyuculuğu yüzde 95'tir. Yüzde 5 ihtimalle hastalığa yakalanan kişi de hastalığı daha hafif atlatır" dedi.
EKONOMİ
CHP Milletvekili ve Meclis Plan Bütçe Komisyonu Üyesi Cevdet Akay, beş kişilik bir ailenin bayram alışverişi tutarını hesapladı.
Akay, üç çocuk, anne ve babadan oluşan beş kişilik ailenin zaruri harcamalarının tutarı 7 bin 628 lira olduğunu söyledi.
Merkez Bankası "sadeleştirme" politikasının ilk adımı olarak menkul kıymet tesis oranının yüzde 10'dan yüzde 5'e düşürülmesine karar verildiğini duyurdu.
Açıklamada, sadeleşme sürecinin Para Politikası Kurulunun ilan ettiği ilkeler doğrultusunda kademeli olarak süreceği ifade edildi.
Asgari ücrete yapılan yüzde 34’lük zam konut aidatlarına da yansıyacak.
En önemli gider kalemi olan personel maaşları nedeniyle aidatlar yükselecek.
Türkiye Kentsel Tesis Yönetim Derneği Başkanı Suat Sandalcı, aidat tutarlarında yaklaşık yüzde 30’luk artış beklediklerini belirtti.
Asgari ücrete yapılan ara zam stajyer maaşlarını da de artırdı.
20'den az personeli olan yerlerde stajyer ücreti 1710 liraya, 20'den çok personeli olan yerlerde 3 bin 420 liraya yükselecek.
Türkiye Varlık Fonu’nun eski Başkanı Mehmet Bostan ve iş insanı Bülent Göktuna’nın, 25 milyon dolarlık bir komisyona aracılık ederek devleti zarara uğrattıkları gerekçesi ile tutuklandığı ortaya çıktı.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Dünya hafta sonu Rusya’da yaşanan krize kilitlendi.
Rus paralı asker grubu Wagner’in kurucusu ve lideri Prigojin askeri konvoyuyla birlikte Ukrayna sınırını geçerek cma gecesi Rostov'a girdi. Prigojin istekleri kabul edilmezse başkent Moskova'ya doğru hareket edeceklerini açıkladı.
Putin, eski müttefiki Prigojin’i ihanetle, silahlı isyan başlatmakla ve 'ülkeyi sırtından bıçaklamakla' suçladı.
Wagner’in askerleri kuzeye doğru ilerlerken, Belarus lideri Lukaşenko’nun arabuluculuğunda bir anlaşma yapıldığının haberleri geldi.
Buna göre, Prigojin Belarus’a gidecekti, Wagner askerleri ise Rus ordusuna entegre edilecekti.
Belarus’a doğru hareket eden Prigojin’in hakkındaki suçlamaların da düşürüleceği belirtildi.
Cuma gecesi başlayan cumartesi günü sona erdi.
Rusya'da Devlet Başkanı Vladimir Putin sıkıyönetim ilan etti. Sputnik'in haberine göre, Putin, sıkıyönetim kurallarının ihlal edilmesine 30 günlük gözaltı süresi öngören yasayı imzaladı.
Rusya-Ukrayna savaşında Rusya saflarında savaşan Wagner ile Moskova’daki askeri yetkililerin arasının bozuk olduğu uzun süredir biliniyordu.
Ancak, bu durum Wagner güçlerinin 1 Temmuz’dan itibaren Rusya ordusunun kontrolüne gireceğinin bildirilmesinden sonra açık bir isyana dönüştü.
Prigojin, Ukrayna’da savaşan askerlerine yeterli silah ve cephane desteğinin verilmediğini söyleyerek aylardır Savunma Bakanı Sergey Şoygu’yu ve Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov’u hedef alıyordu.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, ulusa sesleniş konuşmasında, Rusya'nın hiçbir şeyi kontrol etmediğinin görüldüğünü, yaşananların tam anlamıyla bir kaos olduğunu belirtti. Putin’i hedef alan Zelenksi, “Kremlin'deki adam korkuyor ve muhtemelen bir yerlerde saklanıyor” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le telefonda görüştü. Erdoğan, görüşmede aklıselim ile hareket edilmesi gerektiğini söyledi.
“Suhuletle çözülmesi için Türkiye olarak üzerimize düşeni yapmaya hazırız” ifadelerini kullandı.
Rusya’daki gerilim hakkında konuşan ABD Dışişleri Bakanı Blinken, "Müttefikler ve partnerler ile yakın koordinasyon içinde olmayı sürdüreceğiz" dedi.
Öte yandan Washington Post gazetesine konuşan ABD'li yetkililer Yevgeni Prigojin'in bir şeyler planladığını Haziran ortasından bu yana bildiklerini söyledi.
Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda, "Kremlin ne ekerse onu biçiyor. Ukrayna'ya yönelik tüm şiddet geri tepti." ifadelerini kullandı.
İran, Wagner Grubu'nun Rus yönetimine isyanının ülkenin iç meselesi olduğunu ve Rusya'da hukukun üstünlüğünü desteklediğini açıkladı.
Venezüella, Küba ve Nikaragua da Rus hükümetine destek verdiğini duyurdu.
İsrailliler, Başbakan Binyamin Netanyahu öncülüğündeki koalisyon hükümetinin yargının yetkililerini sınırlayan düzenlemesine yönelik protestolarına 25. Haftada da devam etti. İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin'in 5 Ocak'ta duyurduğu yargı reformu, Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandırmayı ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olmasını içeriyor.
Yunanistan’da 21 Mayıs'ta yapılan genel seçimlerin sonuçsuz kalması sonrası 35 gün sonra dün yeniden seçim yapıldı.
Kamuoyu araştırmalarına göre, Başbakan Kiryakos Miçotakis'in liderliğindeki muhafazakar Yeni Demokrasi Partisi’nin seçimi önde bitirmesi ve Parlamento'da çoğunluğu sağlaması bekleniyor.
ABD'de gizliliği kaldırılan yeni istihbarat raporunda Kovid-19 virüsünün Çin'deki laboratuvardan sızdığına ilişkin doğrudan kanıt bulunamadığı bildirildi.
Çin’in Wuhan kentinde 2019 yılında ortaya çıkan Covid-19 virüsü hızla yayılarak küresel bir salgın haline gelmiş, dünya genelinde 6 milyondan fazla kişi hayatını kaybetmişti.
Salgınla ilgili birçok komplo teorisi dile getirilirken, virüsün Wuhan'daki bir laboratuvarda üretildiği iddiaları kamuoyuna yansımıştı.
Almanya'da Köln Üniversitesi Viroloji Enstitüsünde Prof. Dr. Baki Akgül ve ekibi tarafından geliştirilen yeni aşı yöntemi ile HPV kaynaklı cilt kanseri tedavisinde umut veren sonuçlar elde edildi.
Bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde cilt kanserlerine yol açabilen beta-HPV virüslerine karşı geliştirilen aşının klinik çalışmaları öncesi deneylerinden olumlu sonuçlar alındı.
KISA DALGA’DAN…
Gazeteci Filiz Yavuz ve Gıda Mühendisi Akademisyen Bülent Şık’ın hazırlayıp sunduğu podcast serisi “Çocuklar için”de ambalajlı gıdalardaki tehlikeler ele alınıyor.
