Mütedeyyin gündem | Şu festivalleri nasıl iptal ederiz?

KISA DALGA BÜLTEN

11 Temmuz 2023

Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz

PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

NATO zirvesi bugün Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta başlayacak. Zirvenin önemli maddelerinden biri İsveç olacak. Türkiye'nin İsveç'in üyeliğine onay verip vermeyeceği henüz netlik kazanmadı, ancak diplomasiye hâlâ şans veriliyor.

Türkiye Ukrayna’nın üyeliğine ise sıcak bakıyor.

NATO zirvesi öncesi kameraların karşısına geçen Cumhurbaşkanı Erdoğan ise İsveç’in üyeliğinin mutabakatta kayıtlı şartları yerine getirmesine bağlı olduğunu yineledi.

“Türkiye'nin Avrupa Birliği'nde önünü açın" diyen Erdoğan, "Biz de Finlandiya’nın önünü nasıl açtıysak, İsveç'in de önünü açalım" ifadelerini kullandı.

ABD Başkanı Joe Biden, İsveç’in NATO üyesi olması gerektiğini belirtirken bu ülkede düzenlenen Kuran yakma eylemlerinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı 'zor durumda bıraktığını' söyledi.

Biden Ukrayna’nın ise NATO üyeliği için hazır olmadığını söyledi.

Siyaset gündeminin ilk sıralarında yine CHP’de yaşanan değişim tartışmaları ve kulislerden sızan bilgiler var.

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Independent Türkçe'den Ali Kemal Erdem’in sorularını yanıtlarken genel başkanlığı bırakıp bırakmayacağı konusunda “Yeri ve zamanı geldiğinde gereği yapılacaktır” dedi.

Kılıçdaroğlu, “Partide gerçek anlamda yenilenmenin kapılarını sonuna kadar açacağım” diye konuştu.

T24 yazarı Candan Yıldız ise İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Erkem İmamoğlu’nun İstanbul’da CHP milletvekilleri Engin Altay, Bülent Tezcan, ve CHP Grup Başkanı Özgür Özel’le bir araya geldiği kulisini paylaştı.

Bu arada Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi ise İmamoğlu’nun yeni bir parti kurabileceğini yazdı.

CHP’deki durum kamuoyu araştırma şirketleri tarafından halka da soruldu.

Aksoy Araştırma'nın CHP seçmeniyle yaptığı ankette katılımcıların yüzde 78,5'i partide değişim gerektiğini belirtti. Sözcü yazarı İsmail Saymaz’ın aktardığına göre araştırmaya katılanlara “Kimi CHP genel başkanı görmek isterdiniz?” Sorusu yöneltildi. yüzde 38.5 İmamoğlu, yüzde 22.7 Kılıçdaroğlu, yüzde 8.4 Mansur Yavaş, yüzde 8.2'si Özgür Özel yanıtını verdi.

Gezi davasında tutuklanan Avukat Can Atalay, 14 Mayıs’ta yapılan seçimlerinde Türkiye İşçi Partisi’nin Hatay Milletvekili olarak seçildi. Anayasa Mahkemesi’nin daha önceki benzer davalardaki kararlarının aksine Atalay mazbatasını almasına rağmen serbest bırakılmadı.

Yargıtay Başsavcılığı da tebliğnamesinde Mücella Yapıcı dışında sanıkların cezaların onanmasını, ve Atalay’ın serbest bırakılma talebinin de reddini istedi. Dosya, ilgili ceza dairesine gönderildi.

Can Atalay’ın 1392 meslektaşı ortak imzayla bir açıklama yaparak, Yargıtay’ın bir an önce karar vermesini ve Atalay’ın yasalara uyularak serbest bırakılmasını talep etti.

Aralarında TÜGVA, MÜSİAD, ÖNDER, İlim Yayma Cemiyeti, İHH, Eğitim Bir Sen, Anadolu Gençlik Derneği’nin de yer aldığı Balıkesir Sivil Toplum Platformu isimli oluşum geçen günlerde kentteki festivallerin iptalini istemişti.

AKP’li Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nin ücretsiz Hande Yener konserini iptal etmişti.

90 sivil toplum kuruluşu da ortak bir açıklama yaparak festival iptallerini protesto etti. Açıklamada “Yaşamlarımızdan, yaşam alanlarımızdan, festivallerimizden, şenliklerimizden vazgeçmeyeceğiz” denildi.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Artİstanbul Feshane'de açtığı "Ortadan Başlamak" adlı sergiye bir kez daha saldırı girişiminde bulunuldu.

Fikirde Birlik ve Mücadele Platformu isimli oluşumun Başkanı Kürşat Mican, sergideki eserlerin milli ve manevi değerlere hakaret içerdiğini iddia etti. Açıklamanın ardından grup üyelerinden bazıları polis engelini aşarak içeri girmek istedi. Polisin geçişe izin vermemesi üzerine kısa süreli arbede yaşandı.

19 küratör ve 300 sanatçının 400’den fazla eserinin yer aldığı sergiye daha önce de saldırı girişimi olmuştu. Saldıran grup "çıplaklık içeren ve polis düşmanlığı yapan fotoğrafların yer aldığı, LGBTİ propagandası yapıldığı ve sosyalizmi öven filmler gösterildiği"ni öne sürerek serginin kaldırılmasını istedi.

Karadeniz’de birçok kentte sel felaketi yaşanırken Meteoroloji’nin verilerine göre

sıcaklıklar çarşambadan itibaren Marmara, Ege, Akdeniz'de mevsim normallerinin üzerine çıkacak. Kıyı Ege ve Akdeniz'in kıyı kesimlerinde sıcaklıklar 40 dereceyi görecek. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki sıcaklıklar da 45 dereceye yaklaşacak.

Antalya Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde 7-14 Ekim 2023 tarihleri arasında düzenlenecek Antalya Altın Portakal Film Festivali, 60. yılını kutlayacak. Festival, ntalya Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde 7-14 Ekim tarihleri arasında düzenlenecek.

14 kategoride ödül heyecanının yaşanacağı Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması’nın jüri başkanlığını bu yıl sanatçı Demet Akbağ üstlenecek.

EKONOMİ

Milyonlarca memurun ve emeklinin gözü bu hafta Meclis Genel Kurulu'nda olacak.

Zamlarla ilgili torba teklif bugün Genel Kurul'da görüşülmeye başlanacak.

Ek bütçe teklifi de salı günü Plan ve Bütçe Komisyonu'nun gündemine gelecek. Her iki düzenlemenin 15 Temmuz'dan yani Meclis tatile girmeden önce yasalaştırılması planlanıyor.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda verilen bir önergede ise deprem bölgelerinde orman alanları ve zeytinlik alanların imara açılması talep edildi.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, işsiz sayısı bir önceki aya göre 193 bin kişi azaldı. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı yüzde 0,5 puan azalarak 9,5 seviyesinde gerçekleşti.

İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 71,5 iken kadınlarda yüzde 36,1 oldu.

TÜİK’e göre 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı da 1,6 puanlık azalış ile yüzde 17,0 oldu.

İlaç sektöründe KDV'nin yüzde 10'a çıkarılması sonrası 14 bin 900 çeşit ilaca zam bekleniyor.

Tüm Eczacı İşverenler Sendikası Genel Başkanı Saydan, 14 bin 900 çeşit ilacın fiyatının artacağını söyledi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye’nin yeni dönem enerji yol haritasına ilişkin açıklamalarda bulundu. Bayraktar, Türkiye’nin petrolün yüzde 92’sini, doğal gazın yüzde 99’unu ithal ettiğini söyledi. Nükleer santral konusuna da değinen Bakan, Trakya’lya mutlaka santral kurulması gerektiğini savundu.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Alman Dış İstihbarat Teşkilatı BND'nin, paralı asker şirketi Wagner'in Rusya'daki 'darbe girişimi'nden bir hafta öncesinden haberdar olduğu iddia edildi.

Teşkilatın bilgiyi teyit ettiremediği için Başbakan Olaf Scholz'u bu konuda hızlıca bilgilendirilmediği ifade edildi.

Öte yandan Wagner güçlerinin Belarus'a taşınacağı iddiaları sonrası Polonya Sınır Muhafızları, Belarus sınırında güvenliği artırıyor.

Atina-Selanik yolunda 20 yaşındaki Suriyeli bir genci vurarak öldüren polis memuru savcılığa sevk edildikten sonra serbest bırakıldı. Polis, gencin 'talihsiz bir hata sonucu' öldüğünü iddia etti. Suriyeli gencin ölümü, son sekiz ayda komşu Yunanistan'da polis kurşunuyla yaşanan ikinci can kaybı olarak kayıtlara geçti.

İçinde 200 göçmen bulunan tekne, İspanya’nın Kanarya Adaları açıklarında kayboldu.

Kanarya Adaları’nı hedefleyen Batı Afrika rotası, en çok göçmen ölümünün yaşandığı hatlardan biri. Güçlü Atlas Okyanusu akıntıları, balıkçı teknelerini alabora edebiliyor. Birlemiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü (IOM), geçen yıl burada en az 559 kişinin öldüğünü açıkladı.

Göç politikası konusundaki anlaşmazlık sonucu koalisyon hükümetinin istifa ettiği Hollanda’da Başbakan Mark Rutte, kasım ayındaki seçimlerden sonra siyaseti bırakacağını açıkladı.

Hollanda’da hükümet 7 Temmuz’da 'istifa etti. Başbakan, hükümeti oluşturan dört koalisyon partisi arasında göçmen politikaları konusundaki görüş ayrılıklarının giderilemediğini belirtmişti.

İtalya'da hükümet istihdamda yaşanan açığı kapatmak için Avrupa Birliği vatandaşları dışında kalanlara verilen çalışma iznini artırma kararı aldı. Buna göre her yıl 31 bin olan çalışma izni sayısı 2025'e kadar 425 bine çıkarılacak.

İtalya, Libya’ya ticari uçuş ambargosunu kaldırdı. İtalya hükümeti Libya sivil havacılığına 10 yıl önce uyguladığı yasağı kaldırma kararı aldı. Uçuşlar Eylül ayında yeniden başlayacak. Libya Başbakanı Dibeybe, İtalya Başbakanı, Meloni'ye teşekkür etti.

Çin'de bir anaokulunda gerçekleştirilen bıçaklı saldırıda üçü çocuk altı kişi yaşamını yitirdi, bir kişi yaralandı. 25 yaşındaki şüpheli erkek yakalanarak gözaltına alındı.

Çin'de Ağustos 2022'de de benzer bir bıçaklı saldırı yaşanmış, yine bir anaokulunu hedef alan saldırıda üç kişi yaşamını yitirmiş, altı kişi yaralanmıştı. Nisan 2021'de Bailiu şehrindeki bir bıçaklı saldırıda ise iki çocuk öldürülmüş, 16 çocuk yaralanmıştı. Ekim 2018'de de Chongqing'deki bir anaokulundaki bıçaklı saldırıda 14 çocuk yaralanmıştı.

Almanya'da aile içi şiddet ve erkek şiddeti vakaları artıyor. 2022 yılında 157 bin 550 ev içi şiddet vakası kaydedildi. İçişleri Bakanı Faeser, mağdur kadınlara failleri ihbar etme çağrısında bulundu.

Avrupa İlaç Ajansı (EMA), zayıflama aşılarının bazılarını, intiharla ilişkili düşüncelere yol açma şüphesiyle inceleme altına aldı.

İnceleme, İzlanda’nın bu şekilde üç vakayı ajansa bildirmesi sonrası başladı.

İlaçların prospektüsünde, kullanıcılar, “ani ruh durumu değişimlerine karşı dikkatli olunması” konusunda uyarılıyor. Bu tür endişe hallerine kapılınması durumunda, sağlık kurumuna başvurulması çağrısı yapılıyor.

KISA DALGA’DAN…

Gazeteci İbrahim Ekinci, bir haftanın ekonomi gündemini yorumluyor: Ekonomide yeni bir konjonktüre girdiğimiz söylenebilir. Seçimler bitti ve hükümet yarattığı krizin faturasını düzenlemeye başladı.