Avrupa 'ücretsiz öğün' sorununu nasıl çözdü?

KISA DALGA BÜLTEN

14 EYLÜL 2023

PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

Yerel seçimler yaklaşırken CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu büyük şehirler için isim açıklamaya devam ediyor. Daha önce Ankara için Mansur Yavaş’ın yeniden aday olacağını söyleyen CHP lideri İstanbul için de adaylarının yine Ekrem İmamoğlu olacağını belirtti.

Seçimlerinin ardından CHP içerisinde değişim tartışmaları başlamış, CHP Grup Başkanı Özgür Özel de genel başkanlığa aday olabileceğini bir çok kez dile getirmişti.

Özel, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu ile bir görüşme gerçekleştirdiğini ve cuma günü bir basın toplantısı düzenleyeceğini duyurdu.

Muhalefette yerel seçimler için iş birliğinin yapılıp yapılmayacağına yönelik tartışmalar sürerken Cumhur İttifakı ortak çalışmalar için düğmeye bastı. Cumhuriyet gazetesinden Selda Güneysu'nun haberine AKP ve MHP heyetleri gelecek hafta bir araya gelerek görüşmelere başlayacak. Görüşmeler sonrasında ise ilk olarak 30 büyükşehir için belediye başkan adayları açıklanacak.

Gezi davasında tutuklu olan ve 14 Mayıs’ta Hatay’dan TİP milletvekili seçilen avukat Can Atalay hala tahliye edilmedi. TİP Genel Başkanı Erkan Baş, Meclis’in açıldığı gün olan 1 Ekim'de Hatay'dan Ankara'ya yürüyüş başlatacaklarını ilan etti.

Yurtdışına çıkmak üzereyken yakalanan ve suç örgütü lideri olmakla suçlanan Ayhan Bora Kaplan’ın gözaltına alınmasıyla siyaset, bürokrasi ve mafya üçgeninde birçok iddia gündeme geldi.

İddialarda adı geçenlerden biri de Ankara eski Başsavcısı, Yargıtay üyesi Yüksel Kocaman’dı.. Halk TV'den Seyhan Avşar'a konuşan Kocaman, Ayhan Bora Kaplan'dan villa ve otomobil aldığı iddiasını yalanladı. Kocaman, Kaplan’ın gözaltına alınmasının Süleyman Soylu’ya yönelik bir operasyon olduğunu söyledi.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ise Kaplan’ın yurtdışına kaçağını belirterek “Böyle bir fırsat verilmedi ve adalete teslim edildi. dedi.

Yunanistan’ın başkenti Atina’da silahlı saldırıda 6 Türk’ün, öldürülmesiyle ilgili yeni detaylar ortaya çıktı. Öldürülenlerin elebaşılığını İtalya’da yakalanan Barış Boyun’un yaptığı ‘Ölüm Çetesi’nin üyeleri olduğu ortaya çıktı. Hürriyet’in haberine göre Yunanistan’da öldürülen kişilerden Doruk Ersu Büyüktunç, çete adına karıştığı kanlı eylemlerin ardından İstanbul polisinin takibi altındaydı.

Barış Boyun’un ismi bundan birkaç yıl önce Beyoğlu sokaklarında duyulmaya başladı. Uyuşturucu ticaretinden elde edilen gelirin paylaşımında sorun yaşadığı kişilere peş peşe saldırılar düzenletiyordu. İstanbul polisi kısa süre sonra peşine düşünce yurtdışına kaçtı.

Enflasyon ve hayat pahalılığı karşısında çocukların beslenme sorunu konuşulurken, Milli Eğitim Bakanlığı 1,8 milyon okul öncesi öğrenciyi kapsayan "ücretsiz okul yemeği" uygulaması deprem bölgesi dışındaki okullarda "geçici olarak" durdurdu.

DW Türkçe’den Kıvanç El’in haberine göre Bakanlık, uygulamanın ne kadar süreyle askıya alındığına dair resmi bir açıklama yapmadı. MEB Temel Eğitim Genel Müdürlüğü'nün okul yemeğine dair bir yönetmelik çalışması yürüttüğü ifade edildi.

Beslenme çantasının maliyetine dikkat çeken sivil toplum örgütleri ve muhalefet partileri ise ücretsiz yemek çağrısında bulunmaya devam ediyor.

Euronews haber sitesi Avrupa’da okullarda ücretsiz yemek uygulamasının olup olmadığını araştırdı. Avrupa ülkelerinde durum şöyle:

İsveç, Finlandiya ve Estonya’da yaşına bakılmaksızın tüm öğrencilere ücretsiz yemek veriliyor. Letonya ve Litvanya’da ise belirli yaş grubundaki öğrenciler bu haktan faydalanıyor. Ücretsiz yemek uygulaması Finlandiya’da 1948'den bu yana hayatta….

Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Almanya, Macaristan, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya ve İspanya’da ise ücretsiz yemek için gelir seviyesi dikkate alınıyor.

Hollanda ve Danimarka’da ise ücretsiz yemek uygulaması bulunmuyor.

İngiltere’de sosyal yardım alan ve geliri belli bir seviyenin altında olan ailelerin çocukları ücretsiz yemek alabiliyor. Londra'da bu yıl yaklaşık 300 bin ilkokul öğrencisi ücretsiz okul yemeği alacak. .

Okullar açıldığından beri eğitimdeki sorunlar sık sık gündeme geliyor. Bu sorunlar uluslararası raporlara da yansıyor.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) yayınladığı yeni rapora göre, Türkiye lise harcamalarında 40 ülke arasında 38'inci sırada yer aldı.

Kolombiya, Meksika ve Türkiye öğrenci başına yıllık 5 bin dolardan az harcama yapıyor. Buna karşılık Lüksemburg'un yaptığı harcama ise 25 bin dolar seviyesinde.

OECD ülkelerinde öğrenci başına yapılan yıllık harcamanın ortalaması lisede ortalama 11 bin 400 dolar, meslek liselerinde ise 13 bin 200 dolar civarında.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Derneği hakkında açılan kapatma davası mahkemece reddedildi.

Yıllardın kadın hakları ve kadına yönelik şiddete dair çalışmalar yapan dernek "kanuna ve ahlaka aykırı faaliyet yürütmek" suçlamasıyla karşı karşıyaydı.

Tarım ve Orman Bakanlığı, Bolu'da 14 kızılgeyiğin 408 bin TL bedelle avlanması için ihaleye çıktı. Bolu Barosu Hayvan Hakları Komisyonu, ihalenin iptali istemiyle Bolu İdare Mahkemesi'nde dava açtı.

EKONOMİ

Döviz kuru ve petrol fiyatlarındaki hareketlilik ile vergilere yapılan zamlar, akaryakıt fiyatlarını da etkilemeye devam ediyor. Ggece yarısından itibaren motorine gelen zam pompa fiyatlarına yansıdı.

Zammın ardından motorinin litresi İstanbul’da 40 lira 3 kuruşa, Ankara’da 40 lira 57 kuruş, İzmir’de de 40 lira 75 kuruşa çıktı.

Bir zam haberi de Netflix’ten geldi. Platform Türkiye’deki abonelik ücretlerine zam yaptı. En düşük paket fiyatı 63,99 TL'den 99,99 TL'ye çıktı. En yüksek paketin fiyatı ise 130,99 TL'den 199,99 TL'ye yükseldi. Artış yüzdesi en düşük pakette yüzde 56 seviyesinde oldu.

İstanbul’da suya zam geldi. İBB Meclisinde alınan kararla suya yüzde 25 zam yapıldı.

Merkez Bankası (TCMB) ihracatçıların finansmana erişimini desteklemek amacıyla reeskont kredisinde günlük limitleri yeniden yükseltme kararı aldı. Günlük limit 1,5 milyar TL’den 3 milyar TL’ye yükseltildi. Açıklamaya göre reeskont kredilerinin kullandırılmasında KOBİ payının artırılmasına ve ihracat performansı dikkate alınacak.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Avrupa Parlamentosu'nun Türkiye raporuna Ankara-Moskova ilişkileri damga vurdu. DW Türkçe’den Kayhan Karaca’nın haberine göre Parlamento, Ankara'nın BM çerçevesi dışındaki yaptırımları desteklememesini "üzüntü verici" olarak değerlendiriyor.

Raporda, aralarında oligarkların da olduğu çok sayıda Rus vatandaşının Türkiye’de özellikle sahil bölgelerine yerleşmeye başladığına işaret ediliyor. Raporda, "Türkiye Rus sermaye ve yatırımları için bir sığınak haline gelmekten kaçınmalı” ifadelerine yer veriliyor. Türkiye’nin nükleer santraller konusunda Rusya ile işbirliği “kaygı verici” olarak niteleniyor.

Türkiye-AB ilişkileri için daha "gerçekçi bir çerçeve" talep eden AP, "güncelleştirilmiş bir ortaklık anlaşması" için Avrupa Komisyonuna çağrıda bulunuyor.

Libya'nın doğusunu vuran "Daniel" fırtınası nedeniyle meydana gelen sel felaketinde bilanço her geçen dakika daha da ağırlaşıyor.

Libya resmi haber ajansı LANA, sadece Derne şehrinde selde ölenlerin sayısının 5 bin 300'e çıktığını, binlerce kişinin de kayıp olduğunu duyurdu.

Kuzey Afrika ülkesi Fas'ta 8 Eylül akşamı meydana gelen depremde hayatını kaybedenlerin sayısı 3 bine yaklaştı. Yaralı sayısının 5 binden fazla olduğu açıklandı.

Şu ana kadar İspanya, İngiltere, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Katar'ın yardım tekliflerini kabul eden Fas'ın Cezayir'in yardım teklifini reddettiği açıklandı.

Fas ile Cezayir arasında uzun yıllardır Batı Sahra sorunu nedeniyle gerginlik var. Cezayi 2021'de Fas'ın "düşmanca eylemleri" nedeniyle bu ülkeyle diplomatik ilişkileri kesme kararı aldıklarını açıklamıştı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’da savaşı sona erdirecek doğrudan müzakerelerin başlayabilmesi için ‘olmazsa olmaz’ iki ön şartını açıkladı.

Putin birinci şart olarak Ukrayna’nın karşı taarruzu durdurup ateşkese gitmesini öne sürdü. Putin ayrıca Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski’nin geçen yıl imzaladığı ve ‘Putin, Rusya’nın başında bulunduğu sürece müzakere yapılamaz’ şeklindeki kararnamenin geri çekilmesini istedi.

İsviçre’de Katolik Kilisesine yönelik resmi soruşturma kapsamında 1950’li yıllardan bu yana yaşanan yaklaşık 1000 cinsel taciz vakası tespit edildi.

BBC Türkçe’nin haberine göre mağdurların çoğu çocuk ve yüzde 56’sı da erkek.

Zürih Üniversitesi’nden araştırmacılar “Tespit ettiğimiz vakalar, hiç şüphesiz buz dağının görünen ucu” dedi.

Bir çok olayın “gizlendiği, üzerinin örtüldüğü ya da önemsizmiş gibi gösterilmeye çalışıldığı” ifade edildi.

Tacizle suçlanan din adamlarının “sistematik” bir biçimde yine yetki sahibi olacakları başka yerlere, bazen de soruşturmadan kaçmak için ülke dışına atandıkları söyleniyor.

İngiltere'de yapılan bir araştırma kadın cerrahların operasyon sırasında ve hastane dışında meslektaşlarınca yaygın şekilde cinsel taciz ve cinsel saldırılara uğradığını ortaya çıkardı. Artı Gerçek’te yer alan habere göre araştırmaya katılan kadın cerrahların yaklaşık üçte ikisi son beş yıl içinde cinsel tacizin hedefi olduklarını söyledi.

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy, Joe Biden'ın Başkan Yardımcılığı döneminde 'görevini kötüye kullandığı'nı, başkanlıkta ise "ailesine özel muamele" edildiğini öne sürdü. McCarthy, Başkan Joe Biden hakkında soruşturması açılması çağrısında bulundu.

Fransa, "Avrupa'da izin verilen radyasyon miktarını geçtiği" gerekçesiyle ikinci bir emre kadar iPhone 12'lerin ülkede satışını yasakladı. Aaçıklamaya göre, 141 telefon modeli üzerinde yapılan kontrollerde iPhone 12'lerin Avrupa'da izin verilen radyasyon miktarını geçtiği tespit edildi.

Uluslararası Telekomünikasyon Birliği verilerine göre dünya nüfusunun üçte biri hala internete ulaşamıyor. Son bir yılda internete erişebilen kişi sayısı ise 100 milyon arttı. İnternete erişimi olmayan kişi sayısı 2,6 milyar olarak açıklandı.

KISA DALGA’DAN

 

Deprem, sel, salgın, yangın derken adeta bir felaket çağı yaşıyoruz. Peki bu felaketler çağında akıl ve ruh sağlımızı nasıl koruyacağız? Yeşim Özdemir’ bu sorunun yanıtını psikiyatrist Dr. Agah Aydın’la konuştu