Enkazdan yükselen sesler

KISA DALGA BÜLTEN

23 EYLÜL 2023

PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

6 Şubat depremlerinde yakınlarını kaybedenler enkaz alanlarında bir araya gelerek adalet istiyor.

Maraş’ta depremin ilk saniyelerinde yıkılan Ezgi Apartmanı'nda 35 kişi yaşamını yitirmişti. Yakınlarını kaybedenler avukatlarıyla birlikte apartmanın enkazında bir araya geldi. Aileler kolon kestikleri iddiasıyla haklarında tutuklama kararı çıkarılan pastane işletmecileri Sami Kervancıoğlu ve Mustafa Pekel'in yakalanamamasına tepki gösterdi. Aileler adalet yerini bulana kadar mücadele edeceklerini söyledi.

Bu enkaz başında ilk adalet arayışı değil.

Maraş’ta 1400'den fazla insanın hayatını kaybettiği Ebrar Sitesi’yle ilgili bililirkişi raporu ailelerin. Tepkisine neden olmuştu. Raporda enkazın hızla kaldırılması nedeniyle en kritik tespitler yer almamıştı. Aileler 9 Eylül’de sitenin enkaz alanında buluşan aileler, kaybettikleri için adalet istedi.

Adana’da da yine kolonları kesilen ve 63 kişiye mezar olan Tutar Apartmanı’nda hayatını kaybedenlerin yakınları ve avukatları da ağustos ayında enkaz başında açıklama yapmıştı. Aileler takipsizlik kararlarına tepki gösterip soruşturmanın genişletilmesini istedi.

Türkiye’de siyasi gündem de Mart 2024’te yapılacak yerel seçimler var.

Partilerde ve ittifaklarda seçim çalışmaları başladı bile…BBC Türkçe’den Ayşe Sayın’ın hazırladığı habere göre AKP ve MHP işbirliğini yerel seçimlere de taşıyacak. AKP ve MHP, işbirliği için ortak komisyon kurdu. Heyet ittifak yapılacak iller için ön çalışma yürütecek.

Muhalefet cephesinde dağınık bir tablo var.

CHP, Kasım'daki Kurultay’ın ardından Cumhur İttifakı’nın karşısında yer alan partilerin kapısını çalmaya hazırlanıyor. CHP şimdilik İstanbul’da Ekrem İmamoğlu ve Ankara’da Mansur Yavaş’ın aday olacağını duyurdu. CHP’nin kurultayı kasım ayında yapılacak. Başkanlık için Kemal Kılıçdaroğlu ve Özgür Özel yarışacak.

İYİ Parti ise radikal bir tutum değişikliğine gitti ve şimdilik seçim işbirliklerine kapılarını kapattı. Akşener, dün yeni bir açıklama yaparak 81 ilde kendi adaylarını çıkarma kararına gelen tepkilere cevap verdi. İYİ Parti'nin blöf yapmadığını söyleyen Akşener, "Bir başarısızlık olması durumunda bütün sorumluluk bana aittir. AK Parti ve CHP ile rakibiz" dedi.

Önceki seçimlerde Millet İttifakı içinde yer alan DEVA partisi kendi adaylarıyla seçime girecek. Meclis’te ortak grup kuran Gelecek ve Saadet Partisi ise ortak adaylarla seçime girmeyi planlıyor.

HDP kapatma davası nedeniyle önceki seçimde olduğu gibi YSP çatısı altında seçimlere girecek. YSP, stratejisini netleştirmiş değil. 15 Ekim’de yapılacak Olağan Kongre’nin ardından tutumun netleşmesi bekleniyor.

YSP’nin öncelikli hedefi kayyım atanan belediyeleri yeniden kazanmak.

Son seçimlerde Emek ve Özgürlük İttifakı içinde yer alan, ancak bazı kentlerde kendi adayıyla seçime giren Türkiye İşçi Partisi’nde de ittifak konusunda bir karar alınmadı. Ancak YSP’yle birlikte CHP’ye de açık kapı bırakılabileceği ifade ediliyor.

Değişim taleplerinin yükseldiği CHP içinden seçim dönemine ilişkin açıklamalar gelmeye devam ediyor. T24’ten Eray Görgülü’ye konuşan Aydın Milletvekili Bülent Tezcan, Kemal Kılıçdaroğlu’nun 14 Mayıs seçimleri öncesinde yaptığı "helalleşme" çağrısını, yayınlanan video ile öğrendiklerini açıkladı. Tezcan, helalleşme çağrısına karşı olmadığını ancak siyasi kurullarda tartışılıp karar verilmediği için örgütün de çağrıya yeterince sahip çıkamadığını söyledi.

Gezi davasında tutuklu olan avukat Can Atalay, 14 Mayıs’ta TİP’ten milletvekili seçilmesine rağmen tahliye edilmedi. TİP Genel Başkanı Erkan Baş, tahliye kararı çıkmadığı takdirde Meclis’in açılacağı 1 Ekim’de Atalay’ın vekil seçildi Hatay’da olacaklarını ve Ankara’ya yürüyüş başlatacaklarını duyurdu.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na girerken basamaklarda ve bazı alanlarda LGBTİ+ renklerinin olduğunu belirterek "Ne yapılmak isteniyor?” diyerek tepki gösterdi..

Reuters'a konuşan diplomatlar ise söz konusu renklerin BM’nin sürdürülebilir kalkınma hedeflerini temsil eden renkler olduğunu belirtti. Diplomatlar Erdoğan’ın LGBTİ+ haklarıyla ilişkilendirilen renkleri karıştırmış olabileceğini aktardı.

Sonbahar hafta sonundan itibaren kendisini hissettirmeye başlayacak., Prof. Dr. Orhan Şen’e göre çarşambadan sonra sıcaklıklar 6-7 derece düşecek. “Montlarınızı, kazaklarınızı çıkartın” diyen Şen, Batı bölgelerinde yağış beklendiğini de söyledi.

EKONOMİ

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, ağustos ayına ilişkin kurulan-kapanan şirket istatistiklerini yayımladı.

Ağustos'ta 1784 şirket daha kapandı ve böylece yılın ilk 8 ayında toplam 13 bin 792 şirket kapanmış oldu.

Ağustosta geçen yılın aynı ayına göre kurulan şirket sayısı yüzde 13,9 ve gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 39,7 azaldı.,

Aylık olarak bakıldığında ise kurulan şirket sayısı yüzde 12,6 artış gösterdi.

ABD yatırım bankası Goldman Sachs, Merkez Bankası'nın faiz artışının ardından tahminlerini güncelledi. Banka, yıl sonunda yüzde 70 enflasyon bekliyor. Banka ekonomistleri yüzde 40 faiz tahmininde ise yukarı yönlü riskler olduğuna işaret etti.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ'a düzenlediği askeri operasyonunun sona ermesinin ardından, Bakü bölgede kontrolü tam olarak sağlamak çalışmalarını sürdürüyor. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Müşaviri Hikmet Hacıyev, Karabağ Ermenilerinden silahlarını bırakanlar için af çıkarmayı düşündüklerini belirtti. Reuters'a konuşan Hacıyev, eski askerler ve savaşçılar için dahi affı gündeme aldıklarını ifade etti.

Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, Azerbaycan’ın hedefinin "etnik temizliğin tamamlanması" olduğunu savundu.

Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ise Ermenistan'ı dezenformasyon yaymakla suçladı.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy Beyaz Saray'da görüştü. Biden Ukrayna'ya 325 milyon dolarlık yeni bir askeri yardım paketi açıkladı.

Rusya'nın saldırılarına karşı Ukrayna'nın en büyük destekçilerinden biri olan ABD, bugüne kadar Ukrayna'ya 43 milyar doları aşan değerde askeri yardım gönderdi. Biden, Abrams tanklarının gelecek hafta Ukrayna'ya teslim edileceğini de açıkladı.

Arap ülkeleriyle ilişkilerini peş peşe normalleştiren İsrail, Suudi Arabistan’la da diplomatik ilişki kurmaya hazırlanıyor.

Suudi Arabistan’ın Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, iki ülkenin her gün daha fazla yakınlaştığını belirterek normalleşme sürecinde kilit noktanın Filistin meselesi olduğunu da kaydetti.

İsrail, 2020’de imzalanan ve Ortadoğu’da yeni bir dönem başlatan İbrahim Anlaşmaları kapsamında beş Arap ülkesiyle diplomatik ilişki kurdu. Riyad ile diplomatik bağ kurması ise bölge için tarihi önemde görülüyor.

İspanya Meclisi, İspanyolca dışında ülkenin resmi ortak dilleri olan Galiçyaca, Baskça, Katalanca'nın mecliste kullanılmasını garanti altına alan yönetmeliği kabul etti.

İspanya'da resmi ortak diller özerk bölgelerin yerel parlamentolarında ve resmi kurumlarında konuşulup okullarda öğretiliyor. Bu dillerin mecliste kullanılması, 23 Temmuz’daki seçimler sonrasında gündeme gelmişti. Katalan partiler, sol koalisyon hükümeti kurulmasına destek için ortak dillerin mecliste kullanımını şart koşmuştu.

Yunanistan’da çalışma saatlerini esneten tasarıya karşı binlerce çalışan greve gitti. Grev nedeniyle tren ve otobüs seferlerinin sayıları büyük ölçüde düşerken devlet hastanelerinde de sadece acil servisler hizmet verdi. Ülkedeki birçok okul da grev sebebiyle kapılarını açmadı.

Yasa tasarısı, işçi ve memurların günde 13 saat kadar çalışmasına açık kapı bırakıyor. İşverenlere personeli haftada altı gün çalıştırma olanağı sağlıyor.

Sendikalar, Mitsotakis hükümetinin bu tasarıyla günde sekiz saat, haftada ise beş günle sınırlı olan çalışma sürelerini hedef aldığını belirtiyor.

KISA DALGA’DAN…

Sürdürülebilik uzmanı Ferdi Akarsu ile gazeteci Mehveş Evin, kuraklığın boyutunu ve çözümleri konuşuyor…