O daha çocuktu...

KISA DALGA BÜLTEN - 28 EYLÜL 2023

PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

Türkiye gündeminde siyaset ve ekonomiye dair gelişmeler dışında çok önemli bir haber vardı.

Manisa Alaşehir'de 16 yaşındaki meslek lisesi öğrencisi Zekai Dikici, çalıştığı inşaatın 5. katından düşerek hayatını kaybetti. Tesisat firmasının sahibi ve ustabaşı gözaltına aldı.

Dikici 11’inci sınıf öğrencisiydi ve DHA’nın haberine göre haftada sadece bir gün okula gidiyordu.

Türkiye’de Zekai Dikici gibi eğitim çağında olmasına rağmen çalışmak zorunda olan yüz binlerce çocuk var.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 2022 faaliyet raporunda bu konuyla ilgili son bilgiler yer alıyor. Türkiye'de 2022 yılında 15-17 yaş arasında çalışan çocuk sayısı bir önceki yıla 101 bin artışla 620 bine ulaştı. Yani çalışan çocuk sayısı yıllık yaklaşık yüzde 20 arttı.

Çocuklar tehlikeli iş kollarında çalıştırılıyor. Yine aynı rapora göre bakanlığın denetimlerinde inşaat dışında tarım, metal, mobilya, tekstil sektörlerinde çalıştırılan çocuklar saptandı.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin son raporunda da iş cinayetlerinde hayatını kaybeden çocuklarla ilgili veriler yer aldı.

Bu yıl 18’i 14 yaş ve altında olmak üzere en az 40 çocuk işçi hayatını kaybetti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni anayasa çağrısına muhalefetten yanıt geldi. CHP Milletvekili ve Meclis Anayasa Komisyonu Üyesi Sevda Erdan Kılıç, anayasa taslağının Cumhurbaşkanlığı bürokratları tarafından kapalı kapılar ardında hazırlandığını belirterek,olumsuz yanıt vereceklerini söyledi.

İYi Parti Grup Başkanvekili Erhan Usta, anayasa çalışmalarının yerel seçim sonrasına bırakılması gerektiğini belirtti. Usta, parlamenter sisteme dönüşle ilgili bir çalışmaya destek olacaklarını söyledi.

Seçimlerden sonra suların durulmadığı CHP’de kurultay takvimi netleşti. 38'inci Olağan Kurultay 4-5 Kasım'da toplanacak. Tüzük Kurultayı ise 25-26 Kasım tarihlerinde yapılacak.

CHP'de il kongreleri de 15 Ekim'e kadar devam ededecek. Bu kongrelerde yeni il yönetimleriyle birlikte, büyük kurultayda oy kullanacak seçilmiş delegeler de belirleniyor.

Şu ana kadar 33 ilde kongre süreci tamamlandı. Ankara'da hafta sonu yapılan kongrede Ümit Erkol il başkanı seçildi.

196 delegeye sahip İstanbul'da ise il kongresi 8 Ekim'de yapılacak. Bahçelievler İlçe Başkanı Özgür Çelik ile Cemal Canpolat adaylıklarını açıkladı.

Son günlerde suç örgütlerine yönelik peş peşe operasyon yapılırken İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya bu operasyonların artarak devam edeceğini söyledi. Yerlikaya, "Suçlularla mücadeleyle ilgili daha sonra yapacaklarımızı duyduktan sonra çok şaşıracaksınız " dedi.

Bakan Yerlikaya 1 Haziran'dan 22 Eylül'e kadar 42 bin 875 düzensiz göçmenin deport edildiğini açıkladı.

Bartın’ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ait maden ocağındaki grizu patlaması sonucu yaşamını yitiren 43 madenciden Aziz Köse’nin ailesi kurum aleyhine maddi ve manevi tazminat davası açmıştı. Bu davada oluşturulan bilirkişi heyeti Türkiye Taşkömürü Kurumu’nu yüzde 100 kusurlu buldu. Heyet raporunda, madendeki havalandırma sorununa dikkat çekildi.

Adana'da 6 Şubat'taki ilk depremde yıkılan ve 96 kişiye mezar olan Alpargün Apartmanı'nın tutuklu müteahhidi Hasan Alpargün hakkında "Bir veya birden fazla kişinin taksirle ölümüne sebebiyet verme" suçundan 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı. Alpargün 9 Ekim’de hakim karşısına çıkacak. Apartmanda yaşamını yitirenlerin yakınları, istenen cezanın çok düşük olduğunu belirterek, Alpargün'ün en ağır cezayı alması için adalet çağrısında bulundu.

Anayasa Mahkemesi (AYM), iktidara yakın iş insanlarından Mehmet Cengiz aleyhinde köşe yazısı yazan dönemin CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu’ya hapis cezası verilmesinin hak ihlali olduğuna karar verdi.AYM, "Cezalandırma, kamuoyundaki farklı seslerin susturulmasına yol açabilir, bilgilendirme ve eleştiri ortamına zarar verebilir" dedi.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Eris varyantına ilişkin yeni açıklamalarda bulundu. Son dönemde hasta sayısının arttığına dikkat çeken Koca, eski dönemdeki gibi kısıtlama ve kapanmaların olmayacağını belirtti. Koca, "Türkiye’nin kendi programı var ve birileri istiyor diye aşı programı başlatmayız" dedi.

EKONOMİ

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Financial Times’a verdiği röportajda yeni ekonomi politikalarını anlattı. Şimşek“ekonomiyi yeniden dengelemeyi ve iç talebi yumuşatmayı” hedeflediklerini söyledi, politika değişimi süreci için sabırlı olunmasını istedi.

Bakan Şimşek enflasyonun gelecek yılın ortalarına kadar “geçiş sürecinde” olacağını kaydetti. Bakan Şimşek, “Zorlu koşulların tersine dönmesi zaman alacak” dedi.

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın son raporundan 2023’ün geri kalanında ve 2024’ün ilk aylarında enflasyondaki yüksek seyrin sürebileceği vurgulandı. Vakfa göre enflasyonda düşüş için faizin önce yüzde 40’a, ardından da yüzde 45’e çıkarılması gerekebilir.

Ekonomik büyüme tahminleri 2023 için yüzde 3,7, 2024 için yüzde 2,9, 2025 içinse yüzde 3,4 oldu.

İşsizlik oranının 2024’te yüzde 11,7, 2025’te ise yüzde 12,8 olacağı tahmin ediliyor.

Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ise Türkiye ekonomisi için 2023'e yönelik büyüme öngörüsünü yüzde 2.5’ten 3,5'e yükseltti.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Azerbaycan geçen hafta, uluslararası hukuka göre kendi toprağı olan Dağlık Karabağ'daki Ermenilere ait askeri hedeflere yönelik operasyonun düzenlemişti. Bir gün süren operasyon ateşkesle sonuçlanmıştı. Bu operasyonun ardından, Ermenistan, Bakü'nün zor kullanarak Nahçıvan'a koridor açabileceği yönündeki endişesini gündeme getirmişti.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in dış politika danışmanı Hikmet Hacıyev, ülkesinin böyle niyetinin olmadığını söyledi. Reuters haber ajansına açıklamalarda bulunan Hacıyev, “Ermenistan'a önerimiz bir ulaşım ve nakliye hattı açmak ve bunu da barışçıl yoldan yapmak…” dedi.

Bu arada Dağlık Karabağ’ı terk ederek Ermenistan'a geçen Ermenilerin sayısı 40 bini aştı. Bu sayı Dağlık Karabağ'da yaşayan Ermenilerin üçte birine denk geliyor. Almanya, bölgeye bir an önce bağımsız uluslararası gözlemciler gönderilmesi çağrısı yaptı.

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in 5 Ekim'de İspanya'da bir araya gelmesi planlanıyor.

Avrupa’da göç ve sığınmacı sorunu gündemdeki yerini koruyor. Almanya'ya düzensiz göçün artması önlem tartışmalarını beraberinde getirdi. DW’nin haberine göre Almanya’ya bu yıl 204 binden fazla kişi yasa dışı yollardan giriş yaptı. Bu girişler daha Çekya ve Polonya sınırlarından gerçekleşti.

Bunun üzerine yetkilileri Çekya ve Polonya sınır bölgelerinde sabit denetimler uygulanması için çağrıda bulundu.

Bu arada Almanya'da Salı sabahı beş eyalette eş zamanlı düzenlenen operasyonlarda çok sayıda Suriyeli yakalandı. Suriyelileri yasa dışı yollardan ülkeye getirdiği öne sürülen ve yine Suriyeli olan beş şüpheli tutuklandı.

Çete halinde insan kaçakçılığı yapmak ve kara para aklamakla suçlanan şüphelilerin göçmenlerden 3 bin ile 7 bin euro ücret aldıkları belirtildi.

Sosyal medyada paylaşılan bir videoda, İrlanda’da 2022 yılında yapılan jimnastik oyunlarında çocuk jimnastikçilere madalya verilirken s siyah bir çocuğun pas geçildiği görülmüştü. Yakın zamanda ortaya çıkan bu videodaki ırkçılığa sert tepki gösterilmişti. İrlanda Jimnastik Federasyonu çocuk ve ailesinden özür dilendiğini duyurmuştu. Fakat resmi özür dilenmediği için tepkiler dinmemişti. Federasyon bunun üzerine resmi özür diledi ve ırkçılığın her türlüsüne karşı olduklarını bildirdi.

Yaşları 11 ile 24 arasında değişen Portekizli 6 kişi tarafından 32 ülke aleyhinde açılan "İklim Davası"nın ilk duruşması dün yapıldı. Davacıları dava ettikleri ülkeleri iklim krizini tetiklemek ve geleceği tehlikeye atmakla suçluyorlar.

AİHM'de görülen dava, Avrupa medyası ve çevre örgütleri tarafından, "tarihi" ve "tüm zamanların en büyük iklim davası" olarak nitelendiriliyor.

Davalı ülkeler arasında Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin yanı sıra, Türkiye, Norveç, Rusya, İsviçre ve İngiltere var.

Mahkeme gençleri haklı bulursa bu ülkeleri iklim koruma hedeflerini tutturmaya zorlayabilir. Kararın 2024'te açıklanması bekleniyor.

Irak'ın Musul kentinde bir düğün salonunda atılan havai fişekler nedeniyle yangın çıktı. 100 kişinin hayatını kaybettiği, 500 kişinin yaralandığı belirtildi.

Yetkililer havai fişekler yüzünden önce salonun çatısının alev aldığını, izdiham nedeniyle insanların içeride sıkışıp kaldığını aktardı.

ABD Başkanı Joe Biden'a kardeşinin hediye ettiği Alman çoban köpeği bir Gizli Servis ajanını daha ısırdı. Beyaz Saray'a 2021'de gelen köpeğin ısırdığı 11. Ajan oldu. Isırma vakalarından sonra yapılan açıklamada Beyaz Saray’ın "evcil hayvanlar için stresli bir ortam" olduğuna dikkati çekilmişti.

KISA DALGA’DAN…

Uğur Vardan, Bağış Erten ve Batuhan Herdem, Rejenerasyon podcast serisinde bu bölümünde futbol tarihinin unutulmaz penaltılarını konuşuyor…