Seçime son 113 gün: Aday adayı bolluğu

9 ARALIK 2023

GÜNDEM

+++ Yerel seçimlere 113 gün kaldı. Aday adaylığı başvuruları yoğun şekilde devam ederken, ittifaklar da gündemde…

+ CHP’ye kapıları kapatan ve yerel seçime tek başına girceğini açıklayan İYİ Parti’ye Zafer Partisi’nden yeniden ittifak çağrısı geldi.

Zafer Partisi Genel Başkanı Özdağ, İYİ Parti lideri Akşener'e ittifak çağrısını hatırlatarak, böyle bir işbirliğinin en az yüzde 20 oy alacağını savundu.

+ İYİ Parti Teşkilat Başkanı Buğra Kavuncu, il ve ilçe başkanlıklarına gönderdiği talimatla "ittifak" tekliflerine kapıları kapattı.

+ Kurultay nedeniyle yerel seçim hazırlıklarına geç başlayan CHP’de de çalışmalar hızlandı.

+ Gazete Duvar’dan Nergis Demirkaya’nın aktardığına göre CHP’nin yeni yönetimi 14-28 Mayıs seçim yenilgisinin ardından “Sandığa gitmeyeceğim ” diyenlerin yüzde 86’sının değişim sonrası bu tutumdan vazgeçtiğini söylüyor.

+ CHP’li yöneticiler, “Bu seçimin sürprizi CHP olacak. Oyumuz yüzde 30’un üzerine çıkacak” diyor.

+++ Cumhur ittifakında da seçim çalışması sürüyor. İttifak, 2019 yerel seçimlerinde kaybedilen büyükşehirleri yeniden kazanacak strateji üzerinde çalışıyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, adaylarını 15 Aralık sonrası açıklayacaklarını söyledi.

+MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin açıklamasına göre büyükşehirlerin tamamında ortak aday olacak. Yerel seçimlere yönelik çalışmalarda AKP ile aralarında hiçbir ihtilafın olmadığını vurgulayan Bahçeli, “Hemen hemen mutabakat sağladık” diye konuştu.

+BBC Türkçe’den Ayşe Sayın’ın haberine göre AKP kurmayları, İstanbul’u yeniden kazanmanın Ankara’ya göre daha kolay olacağını düşünüyor.

+++ Anayasa Mahkemesi, yüksek yargıda krize neden olan Can Atalay dosyasını avukatların başvurusu üzerine 13 Aralık'ta ikinci kez görüşecek.

AYM, Gezi Davası'nda 18 yıl hapis cezası verilen TİP vekil Can Atalay’la ilgili hak ihlali kararı vermişti. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi dosyayı Yargıtay'a göndermişti.

Yargıtay 3. Ceza Dairesi ise Anayasa Mahkemesi kararına uymayıp, yüksek mahkeme üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunmuştu.

+++ Anayasa Mahkemesi’nden önemli bir karar geldi, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyenlere örgüt üyesi gibi ceza verileceğini” öngören düzenlemeyi iptal etti.

Bu kararla birlikte binlerce kişinin davasının düşmesinin yolu açıldı.

İptal edilen düzenleme özellikle toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katılanlara ve gazetecilere uygulanıyordu. Hrant Dink cinayeti faili Ogün Samast hakkında da tahliye olduktan sonra söz konusu madde üzerinden yeni bir suçlama getiren iddianame düzenlenmişti.

+++ Türkiye’nin de üyesi olduğu Avrupa Konseyi’ne bağlı Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu , milletvekilleri, hakimler ve savcılar bakımından yolsuzluğun önlenmesi hakkındaki Türkiye raporunu yayımladı.

+ Raporda, Türkiye’nin Mart 2022’de hazırlanan bir önceki rapordan beri bu alanda hiçbir ilerleme göstermediği belirtildi.

+ Raporda özellikle milletvekillerine dikkat çekilerek, mal beyanlarının doğrulanması için bir faaliyet yürütülmediği vurgulandı.

+++ İsveç’in NATO’ya Katılım Protokolü, geçen ay Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından imzalanarak, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sevk edilmişti.

Erdoğan, İsveç'in NATO üyeliği konusunda TBMM'yi işaret ederken ABD'ye, "Senin kongren varsa, benim de parlamentom var" diye seslendi.

MHP lideri Devlet Bahçeli ise , İsveç'in NATO'ya üyeliğiyle ilgili şartlarını açıkladı. Bahçeli, ”Filistin devleti tanınırsa, İsrail tazminat ödemeyi kabul ederse, Netanyahu’nun Lahey’de yargılanmasının yolu açılırsa İsveç’in üyeliğine onay vereceklerini söyledi.

+++ AKP 60 maddelik yargı paketini yeni yılda Meclis’e sunmayı planlıyor. Hürriyet’in haberine göre yargı paketinde fenomenlerle ilgili de madde olacak.

+ Kara para aklama şüphesiyle başlatılan soruşturmanın hızlı yürütülmesi için MASAK raporu beklenmeden fenomenlerin şirket ya da mallarına geçici tedbir konulması üzerinde çalışılıyor.

+++ Denizbank yöneticisi Seçil Erzan’ın odağında olduğu dolandırıcılık davasında da yeni gelişmeler var. Seçil Erzan’ın avukatı Nazlı Nadide Karaaslan, Hürriyet’e açıklama yaparak, “Para Seçil Erzan’da değil. Seçil’in 5 kuruşu yok. Para alanlar konuşsun biraz” dedi.

+++ Bursa Mudanya merkezli depremleri ardından İstanbul'un büyük Marmara depremine ne kadar hazır sorusu yeniden gündemde.

+Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, İstanbul depremi için tüm hazırlıkları tamamladıklarını 10 gün içinde tüm projeleri açıklayacaklarını söyledi.

*DW Türkçe’den Pelin Ünker’e konuşan İBB yetkilileri, İstanbul'da yıkılma riski olan yapılarda yaklaşık 3 milyon kişinin yaşadığını söylüyor. Prof. Dr. Naci Görür'e göre İstanbul'da her an deprem olma riski yüzde 47.

+İBB'nin tespitlerine göre İstanbul'da bulunan 1 milyon 200 bin binadan 800 bini 2000 yılı öncesi yönetmeliklere göre yapılmış durumda. Bu binalardan yaklaşık 200 bininin depremde ağır hasar alması ya da yıkılması bekleniyor.

+++ Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın altı yıl sonra gerçekleştirdiği ilk Atina ziyaretinin en somut sonuçlarından biri, bazı Yunan adalarında kapıda vize uygulamasının geri gelmesi oldu.

Yunanistan’ın açıklamasına göre artık kapıda vizeyle girilecek adalar şöyle: Limni, Midilli, Sakız, Samos, Leros, Kalimnos, İstanköy (Kos), Rodos, Simi ve Meis.

+++ Erzincan'da doğal yaşamda resmen katliam yapan 5 kişiye para cezası verildi.

Doğa Koruma ekipleri, 19 yaban keçisi, 4 çengel boynuzlu dağ keçisi ile 1 ayıyı kaçak avlayıp, çektikleri fotoğrafları sosyal medyadan paylaşan 5 kişiye 5 milyon 207 bin 178 TL para cezası kesti.

EKONOMİ

+++ 2024 yılı Merkezi Yönetim Bütçesinin Meclis Genel Kurulu’nda görüşme takvimi belli oldu. Bütçe görüşmeleri 11 Aralık'ta başlayacak. 14 gün sürecek görüşmeler cumartesi ve pazar günleri de dahil olmak üzere aralıksız devam edecek. Bütçe görüşmeleri 24 Aralık’ta tamamlanacak.

+++ Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, enflasyonda belirgin düşüşün 2024 ortalarından sonra olacağını söyledi.

+++ TÜSİAD Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, ekonomik programa destek verdi. Ekonominin yatırıma değil yüksek tüketime dayalı bir politikaya oturduğunu söyleyen Özilhan şimdi dengelenme sürecinin başladığını söyledi.

+++ Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, kasım ayında, finansal yatırım araçlarından aylık ve yıllık en yüksek reel getiriyi külçe altın sağladı. Dolar, borsa ve devlet senedi ise kaybettirdi.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

+++ İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları sürerken, Gazze’deki Sağlık Bakanlığı öldürülen Filistinli sayısının 17 bini geçtiğini duyurdu.

İsrail'in insanlık dışı uygulamalarına bir yenisi eklendi. Gazze'nin kuzeyindeki Beyt Lahya'da onlarca erkek, iç çamaşırlarına kadar soyulmuş, gözleri ve elleri bağlanmış halde görüntülendi. Bu kişilerin arasında çok sayıda sivil ve en az bir gazeteci de bulunuyor.

İnsan Hakları Örgütü, İsrail askerlerinin doktorlar, akademisyenler ve gazetecilerin sığındığı yerlere rastgele baskınlar düzenleyip herkesi gözaltına aldığını duyurdu. İsrail ise "Kimin Hamas'la bağı olduğunu, kimin olmadığını soruşturup kontrol ediyoruz” açıklaması yaptı.

+++ Danimarka parlamentosu, Kur'an yakma eylemlerini yasaklayan yasa tasarısını onayladı.

Bu tasarı "Resmi olarak tanınmış dinî topluluklar açısından özel dinî öneme sahip yazılı metinlere uygunsuz muamele"yi suç haline getiriyor.

+ Parlamentoda kabul edilen yasayla kamuya açık alanlarda Kur'an yakma eylemi iki yıla kadar hapisle cezalandırılabilecek.Yasa tasarısı, 179 sandalyeli Danimarka parlamentosunda 77'ye karşı 94 oyla kabul edildi.

+ Danimarka'da yaz aylarında birbiri ardında düzenlenen Kur'an yakma eylemleri, başta Müslüman ülkeler olmak üzere yoğun protesto ve tepkilere yol açmış, ülke içinde de ifade özgürlüğünün sınırlarıyla ilgili tartışmalara neden olmuştu.

+++ Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre , ABD’nin birkaç haftalık fonu kaldı ve bu süre sonunda Ukrayna’ya yardım edecek kaynak da tükenmiş olacak.

Beyaz Saray yetkilisi John Kirby, Ukrayna’ya yardımı sürdürme sözünü veremeyeceklerini söyledi.

+++ Ermenistan ve Azerbaycan, iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi ve savaş esirlerinin takası konusunda uzlaşmaya varıldığını duyurdu.

İyi niyetin bir göstergesi olarak Azerbaycan 32 Ermeni askerini, Ermenistan ise 2 Azeri askerini serbest bırakacak.

+++ Rusya'da Devlet Başkanlığı seçimleri 17 Mart'ta yapılacak. Adaylığını yakında açıklaması beklenen Putin, daha önce yaptığı anayasa değişiklikleri sayesinde kazanması durumunda 2036'ya kadar görevde kalabilecek.

+ Putin, 2018'deki son seçimlerde oyların yüzde 76,69'unu almıştı. 17 Mart'ta kendisine karşı yarışabilecek isimlerin ise seçimleri kazanma şansı bulunmuyor.

+++ Almanya'da bütçe krizi sürerken iktidardaki koalisyonu oluşturan üç partinin toplam oyu yüzde 33'e kadar düştü. Buna karşın sağ popülist Almanya için Alternatif Partisi’nin oy oranını yüzde 21'e yükseltti. Başbakan Scholz'a onay da yüzde 20'ye geriledi.

+++ ABD’de Nevada Üniversitesi'nin Las Vegas kampüsünde düzenlenen silahlı saldırıda üç kişiyi öldüren kişi eski öğretim üyesi çıktı. BBC’nin aktardığına göre polis, 67 yaşındaki Anthony Polito’nun "mali sıkıntı içinde" olduğunu ve bir de hedef listesinin olduğunu söyledi.

Şüphelinin üniversitede bir pozisyon için başvurduğunu ancak işi alamadığını belirtildi.

+++ ABD Başkanı Joe Biden'ın oğlu Hunter Biden hakkında dokuz kez vergi ödememe suçlamasıyla dava açıldı. Özel savcının hazırladığı iddianameye göre ABD Başkanı'nın oğlu dokuz ayrı suçtan yargılanıyor.

Biden, 2016-2020 yılları arasında 1.4 milyon dolar vergi ödememekle suçlanıyor.

İddianamede Biden’ın vergi ödemek yerine savurgan bir yaşam tarzı için milyonlarca dolar harcadığı vurgulandı..

KISA DALGA’DAN

Kısa Dalga’da yeni dönemde kadınların hikayelerini paylaştıkları yeni bir podcast serisi başladı: Kadınlar ve Kurabiyeler…

Yeşim Özdemir’in hazırlayıp sunduğu podcast dinleyebilirsiniz..