Seçime son 104 gün: Elde var belirsizlik

PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY'E TIKLAYIN

18 ARALIK 2023

Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz

GÜNDEM

+++ Yerel seçimlere 104 gün kalırken, siyasi partilerin yerel seçim hazırlıkları da hız kesmeden devam ediyor.

• Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nin 15 - 16 Aralık’ta toplanan Parti Meclisi’nden müzakere mesajı çıktı. Bildirgede “Özgürlükçü politikaları esas alan herkesle müzakere etmeye hazırız” ifadesi kullanıldı.
• DEM Parti, birinci ve ikinci sırada oldukları yerlerde, kendi adaylarıyla seçime gireceğini açıklamıştı
• Ancak İstanbul, Mersin, Adana gibi illerde seçim işbirliğine gidip gitmeyeceği merak konusuydu. Parti'nin Merkez Yürütme Kurulu'nun bugün toplanması bekleniyor.
• 226 seçim çevresinde adaylarını açıklayan CHP, perşembe günü Parti Meclisi’ni ikinci kez aday belirlemek için toplayacak. Toplantının ardından yeni aday isimleri açıklanacak.
• Cumhur İttifakı liderleri Recep Tayyip Erdoğan ve Devlet Bahçeli bu hafta bir araya gelerek çalışmalara dair son değerlendirmeleri yapacak.
• Yeniden Refah Partisi, geçen hafta gerçekleşen Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Fatih Erbakan görüşmesinde bazı büyükşehir belediyelerin istendiği yönündeki haberlerin doğru olmadığını belirtti.
• Yerel seçimlere tek başına girme kararı alan İYİ Parti’de istifalar sürüyor. İstanbul ve Ankara’da işbirliğini savunan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi üyeleri Bora Kılıç, İbrahim Özkan, Oğuz Sarul, Sinan Gümüş, Uluer Kaya ve Yakup Fındık İYi Parti’den istifa etti.
• İYİ Parti İstanbul Milletvekili Salim Ensarioğlu’nun cuma günü istifa etmesinden sonra Diyarbakır il başkanlığında 12 binden fazla üye de istifa etmişti. İttifak tartışmalarının sürdüğü partide bugüne kadar 5 milletvekili istifa etti. İYİ Parti lideri Meral Akşener’in bu hafta açıklama yapması bekleniyor.

+++ Siyasetin ve kamuoyunun gözü kulağı da bu hafta Anayasa Mahkemesi’nde olacak. Yüksek Mahkeme TİP Hatay Milletvekili Can Atalay hakkındaki ikinci ihlal başvurusunu perşembe günü görüşecek. Anayasa Mahkemesi’nin hak ihlali kararı uygulanmadığı için avukatlar ikinci başvuruyu yapmıştı.

+++ Meclis’te bütçe görüşmeleri sürüyor. Bakanlıklar kendi bütçeleriyle ilgili konuşurken, faaliyetlerine ilişkin de bilgiler veriyor.

• İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, bu yıl suç örgütlerine 401 operasyon yapıldığını ve . 2 bin 88 kişinin tutuklandığını açıkladı.
• Bakan’ın verdigi bilgiye göre 15'i ulusal ve uluslararası 326 organize suç örgütü çökertildi.
• Bu yıl 224 bin 605 uyuşturucu operasyonu yapıldı ve 28 bin 112 kişi tutuklandı.
• Yerlikaya, 238 bin 55 Suriyelinin vatandaşlık aldığını açıkladı. Meclis’te bütçe görüşmeleri 25 Aralık’ta tamamlanacak.

+++ Maraş merkezli 6 Şubat depremleriyle ilgili yargı süreci devam ederken, yıkılan binalarla ilgili bilirkişi raporları ölümlerin göz göre göre geldiğini bir kez daha gösteriyor.

• Kahramanmaraş’ta 16 kişinin can verdiği Sütçü İmam 2 Apartmanı'na dair bilirkişi raporu dava dosyasına girdi. Raporda, hem inşaatın usulüne uygun yapılmadığı hem de zeminin dayanıksız olduğu vurgulandı.
• Davada müteahhitle birlikte proje sorumlusunun “bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olmak' suçundan 22 yıl altışar aya kadar hapsi isteniyor.

+++ Çocukların yetersiz beslenmesi sorunu Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı’nın (PISA) 2022 yılı raporuna da yansıdı.

• VOA’nın haberine göre üç yılda bir yapılan ve 15 yaşındaki öğrencilerin okuma, matematik ve fen alanlarındaki becerilerini ölçmeyi amaçlayan uluslararası sınav kapsamında bir de anket yapıldı.
• Ankette “30 günde paranız olmadığı için kaç kere yemek yiyemediniz?” sorusu yöneltildi
• Türkiye’den katılan 15 yaşındaki öğrencilerin yüzde 10,8’i haftada bir, yüzde 4,8’i hafta iki veya üç kere, yüzde 1,9’uysa söz konusu süre içinde yemek yiyemediklerini belirtti.
• Milli Eğitim Bakanlığı’nın “bir öğün ücretsiz okul yemeği” uygulaması, 6 Şubat depreminin ardından afet bölgesi dışındaki illerde rafa kaldırılmıştı.

+++ Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın Hürriyet’ten Ahmet Hakan'a verdiği söyleşideki “İstanbul, Manhattan’dan pahalı olur mu? İstanbul’da ev bulamadık ” sözleriyle ilgili tartışmalar sürüyor.

• CHP Bursa Milletvekili Kayıhan Pala, Erkan’ın sözlerini Meclis gündemine taşıdı. Pala, “Merkez Bankası Başkanı ev bulamıyorsa sağlık çalışanları ne yapsın” dedi.
• DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı Hasan Karal, “Bu teşhisleri yapan insanların çözüm üretmeleri mümkün değil. Yalan söylemiyor, bir gerçeği ortaya koyuyor. Ülke bu hale getirildi maalesef” diye konuştu.
• Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, sosyal medyadan yaptığı paylaşımda “İstanbul’u Manhattan’dan pahalı hale getiren kim? 21 yıllık iktidar ve büyük ekonomist Erdoğan” ifadelerini kullandı.

+++ Şehirler arası yolcu otobüslerine takip cihazı takılacak.

• Taşıtların konum, tarih ve saat bilgileri 2 dakikalık periyotlar halinde Ulaştırma Bakanlığı’na elektronik ortamda iletilecek.
• Uygulama 1 Ocak’ta başlayacak. Sistemle korsan taşımacılıkla birlikte otobüslerin uygunsuz yerde yolcu alıp indirmeleri, güzergah dışına çıkmaları engellenecek.

+++ İstanbul'da etkili olan yağışların ardından barajlardaki doluluk oranları arttı.

• İSKİ verilerine göre İstanbul'un barajlarındaki toplam doluluk yüzde 47,45 oldu. Istrancalar Barajı yüzde 100 doldu.

EKONOMİ

+++ Asgari Ücret Komisyonu ikinci toplantısını bugün yapacak. Bu toplantıda masaya ücret önerileri gelebilir.

• Toplantıda Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcilerinin enflasyon, alım gücü ve istihdam başta olmak üzere ekonomik raporlar sunması bekleniyor.
• Bu toplantıdan sonuç alınamazsa bir ya da iki toplantı daha yapılacak. 25-31 Aralık haftası içerisinde yeni asgari ücretin açıklanması bekleniyor.

+++ Emekliler de enflasyon ve hayat pahalılığı nedeniyle eriyen maaşlarına zam yapılmasını istiyor.

• Türkiye Emekliler Derneği Genel Başkanı Kazım Ergün, Türkiye'deki 15,6 milyon emeklinin yaklaşık yüzde 40'ının 7 bin 500 lira düzeyinde maaş aldığını söyledi.
• Emekli maaşlarının asgari ücret karşısında yüzde 52 eridiğini belirten Ergün, yüz binlerce emeklinin çalışmak zorunda olduğunu vurguladı.

+++ Hafta sonunda öne çıkan haberlerden biri İlaç fiyatlarına yüzde 25 zam yapılmasıydı.

• Resmi Gazete’de yayımlanan karar 25 Aralık itibariyle yürürlüğe girecek.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

+++ İsrail’in saldırıları sürerken Gazze’deki Sağlık Bakanlığı 7 Ekim’den bu yana yaklaşık 19 bin Filistinlinin öldürüldüğünü duyurdu.

• Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) 7 Ekim’den beri en az 64 gazetecinin öldürüldüğünü açıkladı.
• Birleşmiş Milletler, Gazze’de nüfusun yüzde 85'ten fazlasının yaşadığı yeri terk etmek zorunda bırakıldığını duyurdu.
• İsrail, işgal ettiği Kemal Advan Hastanesi'ni tahrip etti ve 90 kişi alıkoyarak çekildi.
• Filistin Sağlık Bakanı, hastane bahçesindeki çadırlarda kalan kişilerin ezilerek öldürüldüğü söyledi..
• Dünya Sağlık Örgütü Gazze'deki sağlık sistemine ilişkin açıklama yaptı.
• Gazze’de 36 hastaneden sadece 8’i kısmi olarak hizmet veriyor.

+++ İsrail ordusuna bağlı askerler üç İsrailli rehinenin öldürülmesinden sonra “yanlışlıkla oldu” açıklaması yaptı.

• İsrail halkı ise üç rehinen öldürülmesine tepki gösterdi. İsrailli rehine aileleri ve destekçileri İsrail Savunma Bakanlığı önüne yürüdü.
• Eylemciler, rehinelerin kanını sembolize etmek üzere sokaklara kırmızı boya döktü.
• Protestocular rehinelerin serbest bırakılmaları için derhal bir anlaşma yapılmasını talep etti.

+++ İsrail Başbakanı Netanyahu’dan savaşa devam mesajı gelmeye devam ediyor.

• Netanyanu, İsrail’in "zafere" ulaşana kadar durmayacağını, uluslararası baskılara rağmen devam etmeleri gerektiğini söyledi.

+++ Hollanda hükümeti, yüksek kira artışına karşı kiracıları korumak amacıyla kira artış oranını sınırlandırdı.

• Ev sahipleri enflasyon oranın üzerine en fazla yüzde 1’lik bir artış getirebilecek. Hollanda hükümeti, artış oranını yüzde 5,5 ile sınırlandırmış oldu.
• BBC Türkçe’nin haberine göre bu karar, özel kişi ve kuruluşlara ait tüm müstakil evler, apartman daireleri, stüdyolar ve yüzen evler için geçerli olacak.

+++ Avrupa Birliği’nde Euro'nun tedavüle girmesinin üzerinden 20 yıldan uzun bir süre geçti. Ancak Almanya'da hala milyarca Mark'ın hâlâ Euro'ya çevrilmediği belirtiliyor.

• Alman Merkez Bankasının verilerine göre, hâlâ Euro'ya çevrilmeyen 12 milyar 200 milyon Alman Markı bulunuyor.
• Bu yıl içinde Euro'ya çevrilen Alman Markı miktarı 53 milyonu aştı.

+++ İngiltere ve Almanya'da yapılan araştırmalara göre, yoksul ve eğitimsiz kesimde kansere yakalanma ve kanserden ölme riski daha yüksek.

• "Lancet Oncology"de yayımlanan araştırmaya göre İngiltere'nin yoksul bölgelerinde kanserden ölme riski varlıklı bölgelere kıyasla yüzde 70 daha yüksek.
• DW Türkçe’deki habere göre araştırmacılar, yoksul ülkelerde sigara, alkol, obezite, hareketsiz yaşam, yetersiz ve dengesiz beslenmeye dikkat çekiyor. Uzmanlar tedavi alanlarındaki eşitsizliklere de vurgu yaparken sosyal eşitsizliklerin giderilmesi gerektiğini vurguluyor.

KISA DALGA’DAN