Yeni yıl, yeni zam

2 OCAK 2024

Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz

PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

Yüksek Seçim Kurulu, yerel seçimlere katılabilecek siyasi partileri bugün ilan edecek. Ayrıca muhtarlık bölgesi askı listelerinin dökümüne bugün başlanacak.

Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu, 2023’te en az 424 kadının erkekler tarafından öldürüldüğünü açıkladı.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu da kadınların en çok evlerinde ve tanıdıkları erkekler tarafından katledildiğini duyurdu.

Aralarında TÜGVA’nın da olduğu 308 kuruluş yeni yılın ilk gününde "Şehitlerimize Rahmet, Filistin'e Destek, İsrail'e Lanet" yürüyüşü yaptı.

• Galata Köprüsü’nde yapılan yürüyüşe 250 binden fazla kişi katıldı. Korteje bakanlar ve AK Partili vekiller de katıldı.
• TÜGVA Yüksek İstişare Kurulu Üyesi Bilal Erdoğan,“Bu iş ateşkesle bitmeyecek, Filistin davası sürdükçe boykota devam edeceğiz ki sermaye sahipleri ayağını denk alsın” dedi.

Milli Piyango'dan yapılan açıklamaya göre, yılbaşı çekilişinde 400 milyon liralık büyük ikramiye internetten alınan tam bilete çıktı.

• İkramiyenin tek kişiye çıkması sosyal medyanın gündemindeydi.
• Biletin Kolombiya'dan online alındığı iddiası da ortaya atıldıi. Ancak bu iddiayla ilgili açıklama yapılmadı.

Adalet Bakanlığı’nın açıklamasına göre 2023 yılında, 227 bin 200 kişi hakkında yapılan ihbarlarlar asılsız çıktı ve bu kişilerle ilgili soruşturmalar takipsizlikle kapandı. Yıl boyunca açılan ihbar dosyası sayısı ise 268 bin 362’ydi.

TRT2 her yıl geleneksel olarak yayınlanan Viyana Filarmoni Orkestrası’nın konserini bu yıl yayınlamadı.

• RTÜK üyesi İlhan Taşçı, TRT’den açıklama istedi.
• Sosyal medya kullanıcıları konserin canlı yayın linkini paylaşarak TRT’ye tepki gösterdi.

Şehirler arası otobüslere yeni kurallar getirildi. Otobüslere araç takip cihazı takılacak. Böylece aracın hızı, şoförün dinlenip dinlenmediği, güzergah dışına çıkıp çıkmadığı, uygunsuz yerden yolcu alıp almadığı da denetlenecek.

EKONOMİ

• Yeni yıl yeni zamlarla geldi.
• Karayolları tarafından işletilen otoyol ve boğaz köprülerinin ücretleri ortalama yüzde 76 oranında artırıldı.
• Yap-İşlet-Devret Modeli (YİD) ile yapılarak özel şirketler tarafından işletilen otoyol ve köprülerin ücretlerine ise ortalama yüzde 50 oranında zam yapıldı.
• Osmangazi Köprüsü 184.5 liradan 290 liraya yükseldi.
• 1915 Çanakkale Köprüsü 250 liradan 295 liraya, Yavuz Sultan Selim Köprüsü 19 TL'den 35 liraya yükseldi.
• Karayolları tarafından işletilen otoyollarda en düşük geçiş ücreti 9 lira, en yüksek geçiş ücreti 84 lira oldu.
• Boğaz köprüleri tek yön otomobil geçiş ücreti 15 lira olarak belirlendi.
• Mobil telefon aboneliğinin ilk tesisinde alınan 260 TL'lik özel iletişim vergisi yüzde 53.8 artırılarak yeni yılda 400 liraya yükseltildi.

BOTAŞ, Ocak tarifesinde hanelerde ve sanayide kullanılan doğalgazın fiyatında değişime gitmedi.

İstanbul’da aralık ayı enflasyonu yüzde 3,52 oldu. Yıllık bazda ise yüzde 74,88'e yükseldi. Bu oran kasım ayında yüzde 73,89 olmuştu.

Çalışanların 2024 yılı yemek ve ulaşım bedelleri belli oldu.

• Günlük 110 lira olan yemek parası 170 liraya, 56 lira olan yol parası da 88 liraya çıktı.
• Böylece aylık 4 bin 420 lira yemek parası, 2 bin 888 lira yol parası ödemeleri vergiden istisna olarak çalışanlara ödenebilecek.

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, çalışanların tatil imkanlarının artırılmasını istedi. Bağlıkaya, bunun için şirketlere teşvik verilebileceğini söyledi.

Turizmde hareketli bir yıl geçiren Antalya'da, aralıkta hava yoluyla gelen turist sayısında rekor kırıldı, yılbaşı haftasında konuk edilen yabancı misafir sayısı 121 bin 139'u buldu.

Borsa İstanbul'un yılın son haftasında yaşanan sert düşüş sırasında bir haftada 833 bin yatırımcıyı kaybettiği ortaya çıktı.

Avrupa Birliği,, Euro’ya geçişin 25'inci yıl dönümünü kutladı.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Dünya yeni yıla depremle girdi. Japonya'nın orta kesiminde önce 7,5 ardından 6,3 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. Depremler sonrası tsunami uyarısı yapıldı. Dalgaların 5 metreye ulaşabileceği belirtildi.

Yeni yılın ilk gününde İsrail’den savaşa devam açıklamaları geldi.

• İsrail Başbakanı Netanyahu, İsrail'in "Hamas'ı yok etme" hedefini genişletti. Netanyahu, Gazze Şeridi'nin Mısır'la olan sınırının kontrolünü geri alacaklarını söyledi.
• İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari savaşın bu yıl boyunca da süreceğini ve hazırlıkları buna göre yaptıklarını belirtti.
• Amerika Birleşik Devletleri, 7 Ekim’de Gazze’de savaşın başlamasının ardından Akdeniz'e gönderdiği savaş gemisi grubunu geri çekme kararı aldı.
• İsveç'in başkenti Stockholm’de yılbaşı kutlamasını iptal eden yüzlerce kişi, Filistin'e destek gösterisi gerçekleştirdi.

İngiltere, Kızıldeniz’deki gemilere yönelik saldırılar nedeniyle Husilere karşı "harekete geçmeye hazır olduklarını duyurdu.

• Husiler, Kızıldeniz'de seyreden İsrail bağlantılı gemilere saldırıyor. Saldırıları “Filistin’e destek” için yaptıklarını söyleyen Husiler, birçok taşıma şirketinin rota değişmesine yol açtı.

İran'da idamlar sürüyor. ’Çete halinde silahlı soygun, yolları güvensiz hale getirme, korkuya sebep olma, halkın malına zarar verme' suçlarından yargılanan beş kişinin idam edildiği açıklandı.

Rusya Devlet Başkanı Putin, yeni yıl konuşmasında Ukrayna savaşına değinmezken, 2024 yılını “aile yılı” ilan etti.

İngiltere, dijital sınıra geçiş projesi kapsamında 6 Arap ülkesine vize muafiyeti getirdi.

• Ülkeler şöyle sıralandı: Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Umman, Bahreyn ve Ürdün …
• Bu ülkelerin vatandaşları 10 sterline iki yıl boyunca İngiltere’ye serbestçe girebilecek.

Danimarka Kraliçesi 2. Margrethe, yeni yıl konuşmasında sürpriz bir açıklama yaparak tahttan feragat ettiğini duyurdu.

• Kraliçe, 2023 başlarında belinden geçirdiği ameliyatın ardından biraz düşünüp, bu kararı aldığını söyledi..

Birleşmiş Milletler, iklim değişikliği ve kuraklık sebebiyle Etiyopya halkının kıtlıkla karşı karşıya kaldığını duyurdu. Kıtlık, yaklaşık 3 milyon kişiyi etkileyecek.

Birleşmiş Milletler (BM) Barışı Koruma Gücü, 10 yıl sonra Mali’yi terk etti.

KÜLTÜR - SANAT, YAŞAM, SPOR….

İtalyan Libero gazetesinin, geçen cuma günü attığı manşet tartışma yarattı.

• İtalya’nın ilk kadın başbakanı olan Giorgia Meloni, sağ görüşlü gazete tarafından "yılın adamı" seçildi.
• Kadın hakları aktivistleri ve muhalefet cinsiyetçi manşeti eleştirdi.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu şarj cihazlarının tüm elektronik aletler için tek tip üretileceğini açıkladı.

• Avrupa böylece "ortak şarj" sistemine geçecek.
• Bu uygulamanın yıllık elektronik atık miktarını 980 ton azaltacağı belirtildi.

Uzay araştırmalarını hızlandıran Hindistan, X-ışını Polarimetre Uydusunu (XPoSat) başarıyla uzaya fırlattı.

Hindistan, ABD, eski Sovyetler Birliği ve Çin'den sonra Ay'a yumuşak iniş gerçekleştiren 4'üncü ve Ay'ın "güney kutbu yakınlarına yumuşak iniş yapabilen" ilk ülke olmuştu.

"Ucuz Roman", "Soysuzlar Çetesi”, "Kill Bill" gibi önemli yapımların yönetmeni Quentin Tarantino'nun onuncu ve son filmi için hazırlıklar sürüyor.

• Filmin adı "The Movie Critic" olacak. Filmin çekimi Hollywood'daki grev nedeniyle ertelenmişti. Filmle ilgili birçok ayrıntı gizli tutuluyor. Şimdilik tek bilinen filmin 1970’lerin Los Angeles’ında geçeceği…

2024 sporla dolu bir yıl olacak.

• EURO 2024, 14 Haziran-14 Temmuz arasında Almanya'daki 10 şehirde yapılacak.
• Galatasaray'ın da yer aldığı Avrupa Ligi finali 22 Mayıs, Fenerbahçe'nin mücadele ettiği Konferans Ligi finali 29 Mayıs ve Şampiyonlar Ligi finali ise 1 Haziran'da oynanacak.
• 2024 NBA All- Star Maçı, 18 Şubat’ta oynanacak.
• Formula 1 sezonunda tam 24 yarış yapılacak ve bu tüm zamanların en yoğun takvimi olacak. Yarışlar 2 Mart tarihinde başlayacak.

Dünya nüfusu yeni yılla birlikte 8 milyara ulaştı.

• Alman Dünya Nüfusu Vakfı’na göre 2023’te dünya nüfusu 66 milyon kişi artt.
• Bu yıl başı itibarıyla dünyada 8 milyar 73 milyon 859 bin 407 kişi yaşıyor.

KISA DALGA’DAN BİR ÖNERİ...