Seçime 25 gün kala kıran kırana yarış

KISA DALGA BÜLTEN

19 NİSAN 2023

Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz

PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

Meclis ve cumhurbaşkanı seçimine 1 aydan kısa bir süre kaldı. Seçim takvimine göre milletvekili aday listelerine itirazlar dün sona erdi. Yüksek Seçim Kurulu bugün kesin listeleri açıklayacak. Yüksek Seçim Kurulu milletvekili seçimine ilişkin geçici aday listelerini, 15 Nisan tarihinde açıklamıştı. YSK'nın açıklamasına göre 14 Mayıs'ta yapılacak milletvekili seçimlerine 24 siyasi parti ve 152 bağımsız aday katılacak.

Seçim yaklaşırken açıklanan son anketler ise şöyle:

Aksoy Araştırma’nın 15’nci hafta araştırmasına göre AKP oy kaybederken cumhurbaşkanlığı seçiminde Kemal Kılıçdaroğlu önde gidiyor. Ancak seçim yine de ikinci tura kalıyor.

Ankete göre ilk turda Kılıçdaroğlu yüzde 47,9, Erdoğan yüzde 38,4, İnce yüzde 9 ve Oğan yüzde 4,8 alıyor. İkinci turdaysa Kılıçdaroğlu yüzde 57,4’le seçimi kazanıyor.

MAK Araştırma Şirketi’nin anketine göre

Kılıçdaroğlu: Yüzde 47,8, Erdoğan: Yüzde 43,7, Muharrem İnce: Yüzde 3,4

Sinan Oğan: Yüzde 1,1 oy alıyor.

Ankete göre kararsızlar oransal olarak dağıtıldığında partilere verilen destek şöyle:

AKP: Yüzde 35,8

CHP: Yüzde 29,1

İYİ Parti: Yüzde 11,7

YSP: Yüzde 9,5

MHP: Yüzde 7,2

TİP: Yüzde 1,4

Siyasi partiler de çalışmalarını hızlandırıyor. Partilerin gözü, ilk kez oy verecek genç seçmende. CHP, 14 Mayıs'ta ilk kez oy verecek 5 milyon gençle tek tek iletişim kurmak için harekete geçti. Kılıçdaroğlu, partisinin gençlik kollarına talimat verdi.

Millet ittifakı adayı Kılıçdaroğlu sosyal medya hesabından "Kürtler" notuyla yayınladığı videoda "Saray ne zaman seçimi kaybedeceğini görse Kürtlere toplu bir yaftalama, terörist muamelesi yapma durumu başlıyor" dedi. Yurttaşlara “Bu propagandaya sakın kanmayın” çağrısı yapan Kılıçdaroğlu, “Üç beş oy için kimsenin kardeşliğe zarar vermesine izin vermeyeceğim” diye konuştu.

İYİ Parti’nin “Adil Türkiye, Saygılı Türkiye, Nitelikli Türkiye, Güçlü Türkiye” başlıklarında açıkladığı seçim beyannamesinde, “sosyal devlet” ilkesi vurgusu yapıldı. İYİ Parti, kamudaki işleyiş, kalkınma odaklı ekonomi başlıklarında da vaatlerde bulundu. İYİ Parti’nin 184 maddede özetlediği illere göre özel çevre, tarım, afet gibi başlıklara da sahip beyannamesinde 3 bin madde bulunuyor.

HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, cumhurbaşkanı seçiminde kime destek vereceklerini bayramdan sonra açıklayacaklarını söyledi, "Zaten siz bunu çok iyi biliyorsunuz" dedi.

AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Ekonomi İşleri Başkanı Nurettin Canikli, partisinin seçim beyannamesinde, 5 yıllık dönemde yıllık ortalama yüzde 5,5'lik bir büyüme hedeflendiğini belirti Canikli, “Bu büyüme oranı ile 5 yılda, 6 milyon yeni iş imkanının ortaya çıkması planlanmaktadır" dedi.

DEVA Partisi lideri Babacan, 14 Mayıs seçimlerinin aslında bir referandum niteliğinde olduğunu belirtti. Babacan ”Demokrasi mi otokrasi mi diyeceğiz? Buna karar vereceğiz" ifadelerini kullandı.

Gezi davasında tutuklu olan TİP Hatay Milletvekili Adayı Can Atalay, eski Hatay Valisi Rahmi Doğan ve Hatay İl Sağlık Müdürü Mustafa Hambolat hakkında suç duyurusunda bulundu. Dilekçede, depremde İskenderun Devlet Hastanesi’nin yıkılması sonucu en az 76 kişinin ölmesi nedeniyle Rahmi Doğan ve Mustafa Hambolat hakkında yakalama kararı çıkartılması talep edildi.

Anayasa Mahkemesi, OHAL KHK’sıyla sendikal üyeliği sona erdirilen Prof. Dr. Nilay Etiler için “sendikal hak ihlali”ne karar verdi. SES, mahkemelerin AYM kararını dikkate alarak hukuksuzluğa son vermesini istedi.

EKONOMİ

Kamu kurum ve kuruluşlarındaki 700 binden fazla işçi için zam pazarlığı devam ediyor. Hükümet taban aylığı teklifini 12 bin liraya ilk altı aylık zam teklifini ise yüzde 40’a yükseltti. Hükümet önceki görüşmelerde, taban aylığı 11 bin 500 lira, birinci 6 ay için ise yüzde 30 zam önermişti. İşçi tarafının talebi yüzde 45 zam ve 15 bin lira taban ücret.

Türkiye Tarım Kredi Kooperatif Marketlerinde, Ramazan ayı başında temel gıda ve temizlik ürünlerinde başlatılan ve 900 ürünü kapsayan "sabit fiyat" kampanyasının 1 ay süreyle uzatılmasına karar verildi.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, temel gıda maddelerinde fiyatların aşağı yönlü bir seyir izlediğini belirterek, mayıs itibarıyla da düşüşlerin hızlanacağını söyledi.

DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu, İstanbul'da 1 Mayıs kutlamalarının Maltepe Meydanı'nda yapılacağını açıkladı.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

ABD Dışişleri Bakanlığı, tahmini değeri 259 milyon dolar olan F-16 uçak filosunun modernizasyonu için ekipman satışına onay verdi. Joe Biden yönetimi, kararını Kongre’ye iletti. Bu satış, ABD Kongresi’nden geçmesi durumunda, Türkiye ile ABD arasında uzun süre sonra yapılan ilk savunma paketi anlaşması olacak.

ABD Kongresi’nin bakanlığın kararına 15 iş günü içinde itiraz etme hakkı bulunuyor.

Reuters haber ajansının aktardığına göre Kongre'de devam eden muhalefet nedeniyle kararın onaylanıp onaylanmayacağı belli değil.

ABD pazartesi günü Suriye'nin kuzeyinde hedef alarak öldürdüğü üst düzey IŞİD liderinin kimliğini açıkladı. Öldürülen IŞİD liderinin ülke dışında yabancı yetkililere yönelik saldırı planlayan Mahmud El-Hacı Ali olduğu duyuruldu.

Açıklamada Haci Ali, Avrupa ve Ortadoğu'da saldırı planlamakla suçlandı.

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov'un Brezilya'yı ziyaret ettiği sırada Washington ile Brasilia yönetimleri arasında Ukrayna savaşı gerilimi yaşandı.

Beyaz Saray, Brezilya’nın "Rus ve Çin propagandasını tekrarladığı" söylerken, Brezilya, ABD hükümetinin eleştirilerini reddetti.

Ukrayna yönetimi, Rusya'nın Türk karasularına giren gemilerin denetimini engellediğini savunarak Tahıl Koridoru Anlaşması’nın tehlikeye girdiği uyarısında bulundu. Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov'un konu ile ilgili temaslarda bulunmak üzere Türkiye'ye geleceği bildirildi.

İngiltere Parlamentosu, Başbakan Rishi Sunak hakkında eşinin hissedar olduğu bir şirketle ilgili çıkar beyanında bulunup bulunmadığı konusunda inceleme başlattı.

Ülkede açıklanan son bütçede, çalışan ebeveynlere verilen haftada 30 saatlik çocuk bakımı desteği geniştelidi. Başbakan Sunak’ın eşinin hissedar olduğu Koru Kids isimli kreş zinciri de bu devlet desteğinden fayda sağlayabilecek firmalar arasında yer alıyor.

Kuzey Afrika ülkesi Sudan'da ordu ve paramiliter Hızlı Destek Güçleri (HDG) arasındaki çatışmalar dördüncü gününde devam etti.Çatışmalar nedeniyle 185 kişi hayatını kaybetti ve bin 800'den fazla sivil ve asker yaralandı.

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB Büyükelçisi'nin konutunda saldırıya uğradığını duyurdu.

Afganistan'da Taliban'ın Ağustos 2021'de yönetimi eline geçirmesi sonrasında kadınlara yönelik yasak ve kısıtlamalara her geçen gün yenisi ekleniyor.

Taliban, ülkenin güneyinde sivil toplum örgütleri tarafından desteklenen eğitim merkezleri ve enstitüleri kapattı.

Bu okullarda altıncı sınıftan sonra okula devam etmeleri yasak olan kız çocukları eğitim görüyordu.

İtalya polisi, Sicilya Adası’nın doğusunda Akdeniz’e bırakılmış paketlerde yaklaşık iki ton uyuşturucu ele geçirdi. BBC’nin haberine göre iki tonluk kargonun piyasa değeri 400 milyon avro olarak hesaplanıyor. Polisin açıklamasında paketlerin ambalajının suda batmayan özellikte olduğu belirtildi. Paketlerin üzerlerinde ışıklı sinyal cihazı bulundu. Uyuşturucuların gemilerden biri tarafından alınmak amacıyla denize bırakıldığı.

Kanada Yayın Kurumu (CBC), sosyal medya hesabına eklenen "devlet destekli medya" etiketi nedeniyle Twitter'daki faaliyetlerini durdurduğunu açıkladı. CBC'nin resmi Twitter hesabından yapılan açıklamada, "Gazeteciliğimiz tarafsız ve bağımsızdır. Aksini iddia etmek doğru değildir. Bu nedenle Twitter'daki faaliyetlerimize ara veriyoruz" ifadeleri kullanıldı.

KISA DALGA’DAN…

Azmi Karaveli’nin hazırladığı “Muhabbet ’23” podcast programına katılan Fatih Mehmet Maçoğlu gündeme ilişkin soruları yanıtlıyor.