KISA DALGA BÜLTEN
5 NİSAN 2022
PODCASTİ DİNLEMEK PLAY'E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Erdoğan’dan Kılıçdaroğlu'na 1 milyon liralık dava
Cumhurbaşkan Tayyip Erdoğan, partisinin grup toplantısında kendisine "Sen ekonomist değil, olsan olsan 5’li çetenin tahsildarı olursun" diyen CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu aleyhine 1 milyon liralık manevi tazminat davası açtı. Erdoğan'ın avukatı Hüseyin Aydın’ın açıklamasına göre Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkemesi davayla birlikte “ihtiyati tedbir” talebini de kabul etti. Mahkeme Kılıçdaroğlu’nun 'Beşli çetenin hamisi ve pazarlamacısı', 'Beşli çetenin tahsildarı' ve 'Tefecilere hizmet eden' ifadelerini kullanırken aha dikkatli olması yönünde uyarılmasına karar verdi.
Kararı Kısa Dalga’ya değerlendiren Kılıçdaroğlu’nun avukatı Celal Çelik şunları söyledi: “Bu karar Türk yargı tarihine kara bir leke olarak geçti. Asla uygulanmayacak bir tedbir kararı verildi, bu tam bir skandaldır. Bir milletvekilinin Meclis’te yaptığı konuşma ve dışarda tekrar ettiği görüşler nedeniyle soruşturma yapılamaz. Hakim hakkında hem ceza hukuku hem de disiplin açısından işlem yapılmasını istedim.”
TÜİK’e göre enflasyon yüzde 61, ENAG’a göre yüzde 142
Bu rakamlara göre yıllık enflasyon son 20 yılın en yüksek noktasına ulaştı. Enflasyonun bundan önce en yüksek olduğu dönem yüzde 65 ile Mart 2002'ydi.
Akademisyenlerin ve ekonomistlerin bağımsız biçimde oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG), Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıklamasından önce, hesapladığı mart enflasyonunu açıkladı. ENAG'a göre, Tüketici Fiyat Fiyat Endeksi’nin son 12 aylık artışı ise yüzde 142.63 olarak gerçekleşti.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), emeklilerin ve yoksulların hissettiği gıda enflasyonunu açıkladı.
Buna göre dar gelirlilerin gıda enflasyonu; emekliler için 89,6 dar gelirli ikinci yüzde 20 için yüzde 90,6 en düşük gelirli yüzde 20 için yüzde 103,8 oldu.
DİSK-AR, asgari ücretin yeniden belirlenmesi çağrısında bulundu.
Enflasyonda yaşanan artışla asgari ücretin 1000 lirası, emekli aylığının 500 lirası eridi.
Kısa Dalga yazarı Mühdan Sağlam’ın analizini kisadalga.net adresinden okuyabilirsiniz.
Enflasyon oranına muhalefetten tepki geldi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, “Adım adım hiperenflasyona gidiyoruz. Ülkeyi bu duruma getiren, Nureddin Nebati’nin ışıltısıdır” diye konuştu. Ağbaba, asgari ücrete hemen ek zam yapılmasını önerdi.
DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, “Bu kontrolden çıkmış olan enflasyonu ilk dönemimizin sonunda yeniden tek haneye düşüreceğiz” dedi.
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu da yaptığı sosyal medya paylaşımında “Hayat pahalılığı ateş gibi yakıyor!” dedi şöyle devam etti: “Biz bıraktığımızda tek haneli olan rakamları TÜFE’de iki, ÜFE’de üç haneye çıkarmayı nasıl başardınız?”
İYİ Parti Grup Başkanvekili Erhan Usta, “Enflasyondaki bozulmanın temel nedeni, Eylül 2021’den itibaren alınan politika faizi kararındaki yanlışlıklardır, saçmalıklardır. Kötü Erdoğan yönetiminin faturasını bu millet ödüyor” dedi.
AKP'li Aydemir: Milletimiz, iyi ki AK Parti, Cumhur İttifakı ve Cumhurbaşkanımız var" diyor
AKP Erzurum Milletvekili İbrahim Aydemir ise tüm dünyanın enflasyon sıkıntısı içinde olduğunu belirterek şu değerlendirmeyi yaptı: ”Dünyadan ayrı değiliz. Bu sıkıntılı hal her tarafa sirayet etti. Milletimiz şu sıkıntılı zamanlarda iyi ki AK Parti, Cumhur İttifakı ve Cumhurbaşkanımız var' diyor."
Kılıçdaroğlu’ndan 1 Mayıs talimatı
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, KESK Eş Başkanları Mehmet Bozgeyik ile Şükran Kablan, DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, TMMOB Genel Başkanı Emin Koramaz ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) Başkanı Şebnem Korur Fincancı’yı partisinde ağırladı.
1 Mayıs İşçi Bayramı çerçevesinde yapılan ziyarette, ekonomik kriz, işsizlik, yoksulluk konuları ele alındı.
Gazete Duvar’ın haberine göre göre CHP lideri, 1 Mayıs için 81 il örgütüne genelge gönderileceğini ve “Güçlü katılım” vurgusu yapılacağını söyledi.
Buna göre CHP yönetimi, il teşkilatlarına yazı yazarak, 1 Mayıs etkinliklerine katılım sağlanmasını ve emek örgütlerine miting organizasyonları sürecinde destek verilmesini talep edecek.
İl il vaka sayıları: Eskişehir zirvede
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, illere göre her 100 bin kişide görülen koronavirüs (Covid-19) vaka sayılarını açıkladı. Eskişehir vaka yoğunluğunda zirvede yer alırken, vaka yoğunluğu en az iller Van, Şırnak ve Şanlıurfa oldu.
EKONOMİ
Nisan ayı için kira artış oranı belli oldu
Enflasyonun açıklanmasıyla birlikte nisan ayı kira artış oranları belli oldu. Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) 12 aylık ortalaması baz alınarak belirlenen kira artış oranı nisan ayı için yüzde 29,88 oldu.
Kira zamları artık üretici fiyat endeksi oranlarına göre değil, kira artış oranına dair üst sınır tüketici fiyat endeksi (TÜFE) oranlarına göre belirleniyor. Bu oran, ev sahibi tarafından uygulanabilecek en yüksek zam oranı anlamına geliyor.
LPG'ye zam 63 kuruş zam yapıldı.
Fiyat artışının ardından otogazın litre satış fiyatı İstanbul’da ortalama 11 lira 48 kuruştan 12 lira 11 kuruşa, Ankara’da 11 lira 99 kuruşa, İzmir’de ise 11 lira 98 kuruşa yükselecek
Nebati konuştu: Piyasada işler iyi canlı
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından basına özel demeç verme yasağı getirildiği öne sürülen ve bir süredir basının önüne çıkmayan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati dün Bursa’da İş Dünyası ile İstişare ve Değerlendirme Toplantısı'nda konuştu.
Konuşmasında ağırlıklı olarak enflasyona ve döviz kurlarına değinen Nebati, “Yıl sonunda enflasyonun makul bir seviyeye geldiğini göreceğiz. Piyasada işler iyi ve canlı. Kapasite kullanım oranları yüzde 79-80’lerde” dedi.
Bakan Bilgin: 3600 ek gösterge mayısta Meclis'e sunulacak
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, 3600 ek göstergeye ilişkin çalışmanın ise mayıs ayında tamamlanacağını belirtti. Bilgin, "3600 ek gösterge çalışmaları mayıs ayında tamamlanacak ve Meclis'e intikal ettirilecek" ifadelerini kullandı:
Otomobil ve hafif ticari araç satışları düştü
Otomotiv Distribütörleri Derneği'nin açıkladığı verilere göre, aynı ayda otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 34,3 azalarak 50.173 adet olurken, hafif ticari araç pazarı yüzde 29,8 azalarak 14.094 adet olarak gerçekleşti.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Buça katliamı için soruşturma talebi
Ukrayna ile yapılan müzakerelerin ardından Rus askerlerin çekildiği Buça kentinde soykırım yapıldığı iddia ediliyor.
Rusya'nın çekilmesinden üç gün sonra gazetecilerin bölgeye girmesiyle kent sokaklarında onlarca ceset görüntülendi.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy Moskova'yı soykırımla suçladı. Ukrayna Başsavcılığı da Rusya ordusunun geçtiğimiz günlerde Kiev yakınında çekildiği kentlerde 400 cesedin tespit edildiğini açıkladı.
Batı'dan da sert tepkiler yükseliyor.
NATO, ABD, İngiltere Almanya ve Fransa’dan yaşananların 'korkunç bir savaş suçu' olduğu yönünde açıklamalar geldi.
Rusya tarafı suçlamaları kesin bir dille reddederek 'provokasyon' dedi ve görüntülerin sahte olduğunu savundu.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova da ölü sivillerin görüntülerinin Rusya'yı suçlamak için ABD ve NATO tarafından tezgahlandığını savundu. Zaharova, "Bu provokasyonun ustaları kimler? Tabii ki ABD ve NATO" dedi.
Birleşmiş Milletler de bağımsız bir soruşturma açılmasını istedi. Aynı açıklama Türkiye’den de geldi. Türkiye'nin Kiev Büyükelçiliği, Rusya'nın Ukrayna'nın Buça kentinde yaptığı iddia edilen 'katliam' hakkında bağımsız soruşturma çağrısında bulundu. Avrupa Birliği de görüntülerin "dehşet verici" olduğunu belirterek bağımsız bir soruşturma yapılması çağrısında bulunmuştu.
Macaristan'da seçimi 12 yıldır iktidarda olan Orban kazandı
Macaristan'da yapılan genel seçimi, iktidarda bulunan Viktor Orban liderliğindeki Fidesz (Macar Yurttaş Birliği) ve Hristiyan Demokratik Halk Partisi (KDNP) koalisyonu kazandı.
Altı partinin oluşturduğu muhalefet ittifakı ise seçmenden beklenen desteği göremedi. Muhalefet blokunun aldığı oy oranı, ittifakta yer alan partilerin ayrı ayrı katıldıkları 2018 genel seçimlerinde aldıkları oy toplamının da altında kaldı. Muhalefet ittifakı parlamentoda sadece 56 sandalye kazanabildi.
Kamuoyu araştırma şirketlerinin seçim araştırmaları, seçim öncesi gerçekleştirilen son yoklamalarda iktidar partisinin birkaç puan avantaja sahip olduğuna işaret ediyordu, ancak Başbakan Viktor Orban'ın seçimleri bu kadar büyük bir farkla kazanabileceği beklenmiyordu.
Göçmen karşıtı politikalarıyla bilinen Orban hükümeti, yargı bağımsızlığı ve basın özgürlüğü alanındaki politikalarının yanı sıra LGBTİ+’lara yönelik ayrımcı uygulamaları nedeniyle Avrupa Birliği (AB) tarafından sık sık eleştiriliyor. Hükümetin demokratik ilkelere uymaması nedeniyle Macaristan, AB'nin korona yardım fonundan yararlanamamıştı.
Sırbistan’da seçimi Vucic kazandı
Sırbistan'da ise cumhurbaşkanlığı seçiminden galip çıkan Aleksandar Vucic, beş yıl daha bu görevi sürdürmeye hak kazandı.
Ukrayna savaşının ve pandeminin etkilerini avantaja çeviren Vucic, Sırp seçmene belirsizlikleri giderme ve istikrar vaadinde bulunmuştu.
Sırbistan Cumhurbaşkanı zafer konuşmasında, "Ukrayna krizinin bu seçim sonuçlarındaki etkisi de çok büyük" ifadesini kullandı.
Çin ve İngiltere'de Omicron'un yeni alt türleri tespit edildi
Koronavirüs salgınında tüm dünyanın normalleşmeye geçtiği bir dönemde, İngiltere ve Çin'den yeni varyant haberleri geliyor. İki ülkede de, Omicron varyantının yeni alt türlerinin saptandığı belirtildi.
KISA DALGA’DAN
Mardin Dargeçit’te Ekim 1995 ile Mart 1996 tarihleri arasında 3’ü çocuk 8 kişinin zorla kaybedilmesiyle ilgili açılan, kamuoyunda "Dargeçit JİTEM" olarak bilinen davada dün karar çıkmadı ve duruşma Temmuz ayına ertelendi.
Dargeçit davası İletişim Yayınları’ndan çıkan editörlüğünü gazeteci Gökçer Tahincioğlu’nun yaptığı “Kayıp Adalet” ve “Yaralı Hafıza” kitaplarında yer alan davalardan birisiydi.
Mehveş Evin’in de Dargeçit azarları arasında yer aldığı kitaplarla ilgili podcsatini dinleyebilirsiniz