Asgari ücret satrancı başlıyor

30 KASIM 2022 - KISA DALGA BÜLTEN

DEMET BİLGE ERKASAP

Türkiye’de milyonlarca çalışanın gözü, kulağı önümüzdeki günlerde asgari ücret tespit komisyonunda olacak. Asgari ücrette kim ne istiyor?... 'Okullarda bir öğün ücretsiz yemek' için 100 binden fazla imza toplandı.. / Altılı masanın anayasa önerisine Cumhur ittifakından tepkiler... / HDP'den altılı masaya çağrı... / Kalın’ın ‘kara operasyonu’ yanıtı: Yarın, haftaya veya her an farklı şekilde yapılabilir... Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten Başlıyor

PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

Kılıçdaroğlu: CHP adaya değil güç birliğine oy isteyecek

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, partisinin haftalık grup toplantısında gündeme yönelik açıklamalarda bulundu. Kılıçdaroğlu, Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayıyla ilgili, “ Bazı köşe yazarları 200'ün üzerinde yazı yazdı adayınız kim diye. Yalvarıyorlar. Zavallı durumdalar" dedi.

Kılıçdaroğlu “ CHP adaya değil güç birliğine oy isteyecek” diye konuştu.

Bu arada Kılıçdaroğlu, dün sabah saat 8’de yaptığı videolu açıklamada, kalıcı yaz saati uygulamasının insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine değindi. Kılıçdaroğlu, “Gerçekten de bu bir trajedidir… Bunu hemen mutlaka düzelteceğiz” dedi.

HDP Eş Genel Başkanı Sancar’dan Altılı Masa'nın anayasa değişikliği önerisi yorumu

HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, Altılı Masa'nın anayasa değişikliği önerisine ilişkin değerlendirmede bulundu. Sancar "İçinde olumlu pek çok madde var ancak toplamına baktığınızda bu önerinin gerçek demokrasi için eksik ve zayıf kaldığını görebilirsiniz” dedi.

Sancar, altılı masaya “Önerileri elbette tartışırız, olumluya olumlu deriz. Ama eksiği, yanlışı söylemekten de sakınmayız. Hakiki ortaklık ancak bu zeminde yürütülür" çağrısı yaptı.

Bahçeli'den 'altılı masa'ya: 6’sını bir araya getirsen bir MHP yapmaz

Meclis'teki grup toplantısında konuşan MHP lideri Bahçeli, Suriye'nin kuzeyine yönelik olası kara harekatına destek verdi. Bahçeli, Türkiye'nin askeri harekatıyla ilgili açıklamalarda bulunan uzman ve yorumcularla ilgili olarak "Bu edepsiz cibiliyetsiz ekran yüzlerinden midemiz bulanmaktadır. Türkiye'nin ne zaman kara harekatının yapılacağının dillendirilmesi güvenlik zafiyetidir" diye konuştu.

'Altılı masa' ittifakının anayasa metnini eleştirdi. Metin için zırva diyen Bahçeli, "6’sını bir araya getirsen bir Milliyetçi Hareket yapmaz" dedi.

AKP'li Çelik'ten altılı masanın anayasa önerisine: Vesayetin kafasını uzatabileceği bir ortamın doğacak

AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik, 6'lı masanın anayasa değişikliği önerisine ilişkin şu yorumu yaptı: 'Parlamenter sistem olsun; ama aynı zamanda da cumhurbaşkanı halk tarafından seçilsin" denilerek bir tablo ortaya konuluyor. Vesayetin kafasını uzatabileceği bir ortamın doğacağından hiç kimsenin kuşkusu olmasın.”

Bulgaristan'da mahkeme Hablemitoğlu suikastı zanlısı Göktaş'ın iadesini reddetti

Bulgaristan’da mahkeme, Necip Hablemitoğlu suikastı zanlısı Levent Göktaş’ın Türkiye’ye iadesini reddetti. Göktaş, 3 Eylül'de Bulgaristan'ın Svilengrad kentinde yakalanmıştı.

Türkiye'ye iadesi istenilen Göktaş, 14 Kasım'da yapılan duruşmada kalp krizi geçirmişti.

Mahkeme Levent Göktaş'ın tutukluluk kararını ev hapsine dönüştürmüştü

'Okullarda bir öğün ücretsiz yemek' için 100 binden fazla imza toplandı

Okullarda bir öğün ücretsiz yemek verilmesi için İzmir’de 100 bin imza toplandı girişim de İzmir’den geldi. Tüm Öğrenci Velileri Derneği (ÖV-DER) İzmir Şubesi’nin kampanyasıla toplanan imzalar Milli Eğitim Bakanlığı’na gönderilecek. Bu konuyu muhalefet gündeme getirmiş ancak AKP ve MHP oylarıyla öneriler reddedilmişti. CHP lideri Kılıçdaroğlu iş insanları ve kurumlara destek çağrısı yapmıştı.

Bakan duyurdu: Hayvan barınakları için yeni dönem

Konya’daki barınak şiddetinden sonra sokak hayvanları ve barınaklar yeniden gündem olurken Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, yerel yönetimlere hayvan barınağı kurmaları için orman alanlarından yer vereceklerin açıkladı. Bakan Kirişçi, önümüzde günlerde akademisyenlerin, uzmanların katılacağı çalıştay düzenleneceğini vurguladı.

'İzmir'in Kanal İstanbul'u' olarak anılıyordu: Danıştay, Çeşme Projesi'ne 'dur' dedi

"İzmir'in Kanal İstanbul'u" olarak adlandırılan Çeşme Projesi'ne ilişkin Danıştay’tan yürütmeyi durdurma kararı geldi. Bilirkişi, projede kamu yararı olmadığı yönünde rapor hazırlamış Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy projede kararlı olduklarını vurgulamıştı.

Karadeniz'den kötü haber: Analizlerde toksik metal izine rastlanıldı

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü'nce Karadeniz'de 1100 kilometrelik alandan toplanan tortu örneklerindeki analizlerde, 10 farklı toksik metal izine rastlanıldı. En fazla kurşun ve bakır oranı Trabzon'un Sürmene ilçesinde, en fazla arsenik oranı da Ordu kıyılarında belirlendi. Doç. Dr. Koray Özşeker, ağır metallerin besin zinciri yoluyla sofralarımıza kadar geldiğini belirterek sağlık açısından risk oluşturduğuna dikkat çekti.

Belediyenin 'Tiny house' yasağını mahkeme iptal etti

İzmir'in Karaburun Belediye Meclisi'nce ilçe sınırlarında "tiny house" (tekerlekli küçük ev) konulmasını yasaklayan karar, İzmir 3'üncü İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi. Avukat Mürsel Yiğit, bunun emsal karar olduğunu söyledi. Yiğit, Bu nedenle vatandaşlarımız özgürlüklerinin kısıtlandığını düşündükleri hallerde yargıya başvurmalılar" dedi

EKONOMİ

İşverenler asgari ücret için ilk kez rakam verdi: Bu rakamın üstünü ödeyemeyiz

Türkiye’de yaklaşık 7 milyon kişiyi doğrudan ilgilendiren asgari ücret görüşmeleri yaklaşıyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, TİSK ve Türk-İş başkanları ile takvimi belirleyecek. Toplantıların başlamasına sayılı günler kala iş dünyasından peş peşe asgari ücret açıklaması gelmeye başladı.

TÜSİAD Başkanı Orhan Turan "Enflasyonun üzerinde, refah payı olan bir asgari ücret artışı olabilir. İşveren çalışanını enflasyona karşı korumak zorunda" dedi.

Türkiye İhracatçılar Meclis Başkanı Mustafa Gültepe ise, ücretin 300-350 dolar yani 5500-6500 lira arasında olmasını istedi. Gültepe, “Maliyet 500 dolar olursa karşılayamayız” derken piyasadaki fiyat artışlarının da durması gerektiğini söyledi.

Sendikalar 10-13 bin lira talebiyle masaya oturmayı planlıyor. Ancak sendikalar görüşmeler başlayana kadar rakam vermeme taraftarı. Ancak açlık ve yoksulluk sınırları belirleyici olacak.

Tespit Komisyonu’nda bulunmayan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu aralık ayının ilk günlerinde resmi talebini açıklayacak. Başkan Arzu Çerkezoğlu, “İki asgari ücretlinin çalıştığı eve en azından yoksulluk sınırına denk bir maaş girmeli” diyor.

DİSK’in açıkladığı yoksulluk sınırı ise 26 bin 123 lira. Buradan hareketle en az 13 bin TL talep edilmesi bekleniyor.

Birleşik Kamu İş’in son araştırmasına göre ise Türkiye’de açlık sınırı 8 bin 657, yoksulluk sınırı ise 25 bin 422 liraya çıktı.

Hükümet kanadından gelen açıklamalar asgari ücret zammında enflasyon + refah payı olacağı şekilde yorumlanıyor.

Uzmanlara göre yıl sonunda yüzde 35'i bulan bir enflasyon farkı ortaya çıkacak. Asgari ücrete yüzde 40 veya yüzde 45 zam olabileceği belirtiliyor.

Asgari ücrete yüzde 40 zam yapılırsa maaş 7700 TL, yüzde 45 zam yapılırsa 7975 TL oluyor.

2021 yılında 2 bin 825 TL olan asgari ücret 5500 TL'ye yükseltilmişti.

Ekonomik güven endeksinde kötümser hava sürüyor

Ekonomik güven endeksi ekim ayında 97,1'ken kasımda yüzde 0,2'lik azalışla 96,9'ya geriledi.

TÜİK'e göre kasımda önceki aya göre imalat sanayi güven endeksi yüzde 0,7 oranında azalarak 101,3 değerini aldı. Hizmet sektörü güven endeksi yüzde 1 düşerek 118,1'e geriledi.

Ekonomik güven endeksi, tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini tanımlamak için kullanılıyor. Ekonomik güven endeksinin 100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100'den küçük olması kötümserliği gösteriyor.

Dış ticaret açığı yüzde 421 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle dış ticaret istatistiklerini yayınladı. Ekim ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 421,7 artarak 1 milyar 509 milyon dolardan, 7 milyar 874 milyon dolara yükseldi.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Kalın’ın ‘kara operasyonu’ yanıtı: Yarın, haftaya veya her an farklı şekilde yapılabilir

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, olası bir kara harekatı için, "Yarın, haftaya veya her an farklı şekilde operasyonlar yapılabilir. Bunun için çok ciddi bir hazırlık olduğunun altını çizmek isterim” ifadelerini kullandı. Kalın, operasyon bölgesinde ABD güçlerinin de hedef alındığı iddiaları için de “Aldığımız terör hedefleri noktasında ABD veya Rus askerleri varsa öncelikle orada ne yapıyorlar” dedi.

Beyaz Saray: IŞİD ile mücadelemize zarar verecek eylem görmek istemiyoruz

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Direktörü John Kirby, günlük basın brifinginde Amerikan dış politikasına ilişkin açıklamalarda bulundu. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) Suriye'ye başlattığı hava hareketine ilişkin soruları yanıtlayan Kirby, "Türkiye ya da başka bir ülke tarafından Amerikalıların hayatını riske atacak bir eylemi görmek istemiyoruz" dedi.

ABD'den Türkiye açıklaması: Ukrayna konusunda minnettarız

ABD’nin NATO Daimi Temsilcisi Julianne Smith, ise Türkiye’nin, NATO'nun önemli bir müttefiki olduğunu belirterek “ Ukrayna için yaptıklarını takdirle karşılıyoruz” diye konuştu.

AB'den Rusya yaptırımlarını delen ülkelere yaptırım kararı

Avrupa Birliği Ukrayna işgali sonrası Rusya'ya karşı aldığı yaptırım kararlarını delen kişi, kuruluş ve ülkelere karşı ölem alma üzerinde anlaştı. Kararla birlikte AB yaptırımlarını delen üçüncü ülkeler, bu ülkelerin vatandaşları ya da kurumları da yaptırıma maruz kalabilecek. Türkiye ise bu yaptırımları delmekle suçlanıyordu. Türkiye’nin ambargoya rağmen Rus petrolünün dolaylı yollardan AB ülkelerine girişine aracılık ettiği ileri sürülüyordu. Ankara, yaptırımların delindiği yolundaki iddiaları reddediyor.

Çavuşoğlu: Mısır'a büyükelçi atanabilir

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın 20 Kasım'da Katar'da Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es Sisi'yle el sıkışması, Türkiye ile Mısır'ın ilişkilerindeki dokuz yıllık 'küslüğün' sona ermesi olarak nitelendirilmişti. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Mısır'a büyükelçi atanabileceğini söyledi.

İran Devrim Muhafızları Ordusu: Düşmanı tanıtamadığımız için 300 kişi öldü

İran'da Mahsa Jîna Amini'nin ahlak polisi tarafından katledilmesinin ardından patlak veren protestolarda güvenlik güçlerinin kullandığı şiddet oranı artıyor.

İran Devrim Muhafızları Ordusu komutanlarından Tuğgeneral Emir Ali Hacızade, güvenlik güçlerinin de aralarında olduğu 300'den fazla kişinin öldüğü belirtti. Hacızade, "Düşmanı tanıtamadığımız için bu iki ayda 300'den fazla insan öldürüldü veya şehit oldu" ifadelerini kullandı.

İnsan Hakları Aktivistleri Haber Ajansı (HRANA) adlı web sitesine göre ise protestolarda şimdiye kadar en az 451 kişi hayatını kaybetti.

Çin'de Covid eylemlerinin sembolu beyaz kağıt parçası oldu

Çin’deki Covid19 protestoları büyüyerek sürürken, eylemlerin sembolü üzerinde hiçbir şey yazmayan boş kağıtlar oldu.

Boş kağıt kullanımı 2020 Hong Kong eylemlerine dayanıyor.

O dönemde Hong Kong'un güvenlik yasalarına karşı çıkan eylemciler, sloganların yasaklaması üzerine eylemlere ellerinde bomboş kağıtlarla katılmıştı. Dünyada büyük çaplı protestolarda sık sık bir obje hareketlenmenin sembolü haline gelebiliyor. Tayland'da plastik ördek ve Belarus'ta çiçekler çeşitli eylemlerin sembolü haline gelmişti.

Scholz çifte vatandaşlığı savundu

Almanya Başbakanı Scholz, Sosyal Demokrat Parti'nin (SPD) Alman vatandaşlığına geçişin kolaylaştırılması ve çifte vatandaşlığın önünün açılmasını öngören reform planını savundu. Yasa tasarısına göre, Alman vatandaşlığına başvuru için ülkede ikamet edilmesi gereken süre, sekiz yıldan beş yıla indiriliyor. Reformun en önemli maddelerinden biri ise milyonlarca Türk'ün Alman vatandaşlığına geçmesini engelleyen, çifte vatandaşlık önündeki engellerin kaldırılması oldu. Türk vatandaşlarının şimdiye kadar Türk ya da Alman vatandaşlığı arasında seçim yapması, Alman vatandaşlığına geçebilmek için Türk vatandaşlığından çıkması gerekiyordu.

Fransa'da hapishanelerdeki doluluk oranı yüzde 120'i aştı

Fransa'da Adalet Bakanlığı kasım ayında cezaevi yoğunluğunun yüzde 120'ye ulaştığını belirterek 60 bin 700 kapasiteli hapishanelerde 72 bin 809 mahkum bulunduğunu açıkladı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 2020 yılında hapishane koşulları nedeniyle manevi tazminata mahkum ettiği Fransa'ya hapishanelerdeki aşırı doluluğa ve aşağılayıcı muameleye son vermesi çağrısında bulunmuştu. Ülkedeki doluluk oranında ise özellikle son bir yılda yüzde 4,3'lük önemli bir artış gözlemlendi. Bu artış diğer Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında büyük bir sıçrama anlamına geliyor.

Dünyayı 2023’te neler bekliyor?

Londra merkezli haftalık haber, uluslararası ilişkiler ve ekonomi dergisi The Economist, 2023’e ilişkin öngörüleri yayınladı.

Her yıl geleceğe ilişkin yaptığı analiz, tahmin ve spekülasyonlarla ön plana çıkan derginin öngörüleri şöyle:

* Ukrayna’ işin çıkmaza girmesi en olası sonuç gibi görünüyor.

*Merkez bankaları, faizleri yükselttikçe büyük ekonomiler resesyona girecek. Amerika’nın durgunluğu nispeten hafif, Avrupa’nınki daha acımasız olacak.

* Nisan ayında Hindistan’ın nüfusu yaklaşık 1.43 milyarla Çin’in nüfusunu geçecek. Daha yavaş bir büyüme, Çin ekonomisinin asla Amerika’yı geçemeyeceği anlamına gelebilir.

*Rusya Ukrayna’daki savaşa odaklandığı için başka yerlerde çatışma riskini artıyor. Çin, Tayvan konusunda harekete geçebilir.

Himalayalar’da Hindistan-Çin gerilimi artabilir. Ege’de Türkiye-Yunanistan gerilimi sonrası Türkiye’nin bir müdahalesi söz konusu olabilir.

Hawaii'deki yanardağ 38 yıl sonra yeniden lav püskürtmeye başladı

Hawaii'deki yanardağ 38 yıl sonra yeniden lav püskürtmeye başladı

ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS), Hawaii adasındaki dünyanın en geniş yanardağının aktif hale geldiğini bildirdi.

KISA DALGA’DAN

Türkiye’de milyonlarca çalışanın gözü kulağı önümüzdeki günlerde asgari ücret tespit komisyonunda olacak.

Gazeteci Rengin Arslan’ın, "Asgari ücret daha adil bir şekilde nasıl belirlenebilir?" Sorusuna yanıt aradığı podcastini dinleyebilirsiniz….