Kanıtlar enkazda
16 ŞUBAT 2023 - KISA DALGA BÜLTEN
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten Başlıyor
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
ARTÇI DEPREM UYARISI
Maraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki depremde hayatını kaybedenlerin sayısı 35 bini aştı.
AFAD Deprem Risk ve Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar depremle ilgili şu bilgileri paylaştı: “Bu deprem anadolu coğrafyasının son 2 bin yılda yaşadığı en büyük deprem.
Bu 2 depremin toplam etki süresi 2 dakikalık bir süreye yayılıyor.
Derinliği ortalama 8.5 ile 10 kilometre. Yer kabuğunda 7 metreye kadar yer değiştirmeler var.
Çok yoğun bir artçı sarsıntısı var. Şu ana kadar toplam artçı sayısı 3 bin 858.
Tatar, “Vatandaşlarımızın riskli binalardan uzak durması gerekiyor. Çok yoğun kar yağışının olduğu bölgelerde çığ tehlikesi olabilir. Kimi yerlerde heyelan ve kaya düşmesi olayları da olabilir” dedi.
Bina yıkabilir...
Bu arada Ankara Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkez Müdürü Prof. Dr. Bülent Kaypak’tan artçı sarsıntılara ilişkin önemli bir uyarı geldi.
Kaypak, deprem bölgesinde artçı sarsıntıların 3 yıla kadar devam edebileceğini söyleyerek, "Yer yer 5'in üzerinde, 6'ya yakın ve belki de 6'nın üzerinde artçılar olabilir. Bu artçıların bina yıkma ihtimali kesinlikle var" dedi. Kaypak hasarlı ve ağır hasarlı binalara girilmemesi gerektiğini söyledi.
Belediye Başkanı duyurdu: Nüfusun 3'te 2'si göç etti, Elbistan faysız bölgeye taşınacak
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından binalarda yapılan ilk hasar tespit verilerine göre, depremlerden en çok hasar alan ilçeler, Gaziantep'in Nurdağı, Adıyaman'ın Merkez, Kahramanmaraş'ın Dulkadiroğlu ve Hatay'ın Antakya ilçeleri oldu.
7.6'lık ikinci büyük depremin merkez üssü olan Elbistan için yeni imar planı hazırlandı. 2 bin binanın yıkıldığı ilçeyle ilgili konuşan Belediye Başkanı Mehmet Gürbüz, nüfusun üçte ikisinin göç ettiğini belirterek bir yıl içinde fay hatlarından uzak bölgeye 20 bin konut inşa edileceğini ifade etti.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, bölgede acil yıkılması gereken 50 bin 576 bina olduğunu söyledi.
Deliller enkazda…
Depremde yıkılan binalarda sorumluların net olarak tespiti için enkazların delil toplanmadan kaldırılmaması gerektiği belirtilmişti.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Delil toplamadan enkaz kaldırılmıyor" dedi. Soylu binaların yüzde 40’ında hasar tespit edildiğini söyledi.
Konuyla ilgili Adalet Bakanlığı’ndan da açıklama geldi. Açıklamada, depremden sonra 478 cumhuriyet savcısının geçici yetkiyle deprem bölgesinde görevlendirildiği ifade edildi.
Açıklamada şöyle denildi: “Arama kurtarma faaliyetlerinin tamamlandığı binalarda savcı nezaretinde yapılan, bilirkişi ve olay yeri incelemeleri ile numune alma işlemleri Adana, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis illeri ile Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde tamamlanmıştır.
Deprem bölgesinde bilirkişi incelemesi ve numune alma işlemlerinde 600 uzman bilirkişi görevlendirilmiştir. Bilirkişi incelemesi yapıldıktan sonra enkazlar kaldırılmaktadır."
2500 gönüllü avukat delil toplayacak
Türkiye Barolar Birliği (TBB) öncülüğünde 10 ilin baro başkanlıkları iş birliğiyle deprem bölgesinde delil toplama ve diğer hukuki işlemlerde görev almak üzere gönüllü avukatlar gönderilmeye başlandı. Deprem bölgesindeki 10 ilde görev alan veya gitmek için başvuruda bulunan gönüllü avukat sayısının 2 bin 500'e ulaştığı açıklandı.
Bina soruşturmalarında 24 tutuklu
Bakanlıktan alınan bilgiye göre deprem bölgesinde yıkılan ya da imara aykırı değişiklik yapılan binalarla ilgili soruşturma kapsamında 221 şüpheli belirlendi. Tutuklu sayısı 24 olarak açıklandı.
SAĞLIK DURUMU…
Deprem bölgesinde hijyen ve sağlık problemleri de gündemin önemli maddelerinden biri.
Sağlık Bakanlığı, deprem bölgesinde salgın hastalık riskine karşı gerekli önlemlerin alındığını, 4 binden fazla noktadan su örneği alınarak yetersiz görülen yerlerde klorlama yapıldığını ve bölgeye yeterli sayıda kuduz, tetanos ile çocukluk çağı aşısı gönderildiğini duyurdu.
Kısa Dalga’dan Esra Tokat’a konuşan Türk Tabipleri Birliği 2. Başkanı Ali İhsan Ökten ise bölgede ishal vakalarının artışa geçtiğini belirtti ve "Rota virüsü de tespit edildi. Artık kolera ve tifo riski de oluşuyor bölgede" diye konuştu. Ökten ayrıca solunum yolu hastalıklarına karşı bölgede maske dağıtılması gerektiğini vurguladı.
Deprem bölgesinde salgın hastalık riski her geçen gün artıyor
Depremzede çocuklar için 283 bin 'koruyucu aile' başvurusu
Depremler sonrası 283 binden fazla aile, refakatçisi olmayan afetzede çocuklara koruyucu aile olmak için başvuruda bulundu. Koruyucu aile olma şartları şöyle
"T.C. vatandaşı olup Türkiye'de ikamet eden, 25 ila 65 yaş aralığında bulunan, en az ilkokul mezunu, düzenli geliri bulunan, evli/bekar veya çocuklu/çocuksuz herkes koruyucu aile olabilir.Koruyucu ailelerin çocuğun bakımını engelleyecek bir sağlık probleminin olmaması ve belirli suçlar ile ilgili adli sicil kayıtlarının olmaması gerekiyor.”
Bakanlığın verilerine göre 6 Şubat'tan bu yana refakatçisi olmayan 1396, tedavisi devam eden 721 çocuk bulunuyor. Kimliği tespit edilemeyen 282 çocuk var.
Yaralı yakınını bulamayanlar için 'fotoğrafla arama' sistemi devrede
Depremlerde yaralanan yakınlarına ulaşamayanlar için e-Nabız sisteminde fotoğrafla arama ekranı devreye girdi.
e-Nabız profili üzerinden yüklenen fotoğraflar, sağlık tesisinde bulunan ve kimliği teşhis edilemeyen hasta fotoğrafları ile karşılaştırılıcak. Eşleştirilen hastaya ait sağlık tesisi bilgisi, depremzede yakınıyla paylaşılacak.
Oy ve Ötesi, 'Deprem Kayıp İhbar Sistemi' oluşturdu
Oy ve Ötesi Derneği ise “Deprem Kayıp İhbar Sistemi” hayata geçirdi.
Yakınlarına ulaşamayan kişiler, sistemin WhatsApp hattına mesaj atarak kayıp yakınlarının kayıt altına alınmasını sağlıyor. Yakınlarını kaybeden kişiler, 0850 242 07 85 numarasına WhatsApp uygulaması üzerinden KAYIP yazarak tanıdıkları kişiler hakkında bilgi paylaşabiliyor ve kayıp yakınlarının kayıt altına alınmasını sağlayabiliyor.
Deprem bölgesindeki memurlar için genelge
Afet bölgesindeki kamu çalışanlarına ilişkin Cumhurbaşkanlığı Genelgesi Resmi Gazete'de yayımlandı. Genelgeye göre, idari izinli sayılan kamu çalışanları, görevlerini fiilen yerine getirmiş sayılacak. Çalışanların mali, sosyal hak ve yardımlarıyla diğer özlük hakları saklı tutulacak.
Deprem nedeniyle tüm Türkiye'de avcılık durduruldu
Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye’yi sarsan depremin yaban hayatı ve yaşam alanlarını etkilediğini belirterek, ikinci bir duyuruya kadar kara avcılığının durdurulduğunu duyurdu.
SEÇİM TARTIŞMALARI
Depremde can kaybı artarken ve yıkımın etkisi sürerken Türkiye bir yandan da seçimin yapılıp yapılmayacağını konuşuyor. Eski TBMM Başkanı Bülent Arınç, seçimlerin yapılamayacağını öne sürerek, seçimlerin ertelenmesi gerektiğini savunmuştu.
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu dün yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Açık ve net söylüyorum, seçimler zamanında olacak. Seçim savaş dışında ertelenemez. Savaş için bile TBMM kararı verir. Aklınızdan bile geçirmeyin. Bunu YSK talep ederse demokrasiye darbe talebinde bulunmuş olur.
Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Erinç Sağkan da , anayasada seçimlerle ilgili hükmün açık olduğuna dikkati çekerek, "İstisna olarak bir tane savaş halini öngörmüş" dedi.
AKP Sözcüsü Ömer Çelik "Seçimle ilgili herhangi bir şey konuşmayı çok yanlış buluruz. Bu tip konuşmaların da bizimle bir ilgisi yoktur" demişti. AKP Genel Başkan Yardımcısı Ali İhsan Yavuz ise bu konunun konuşulmadığını belirtmişti.
EKONOMİ
'Evlerin boş tutulması yasaklansın, kiralar sabitlensin' önerisi
Deprem sonrası çevre şehirlere depremzede göçü başladı. Bazı fırsatçılar kiraları arttırken yakında barınma sorunu yaşanacağı savunuluyor. Emlak uzmanları gelecekte sorunun büyümemesi için konutların boş tutulmasını önleyecek mekanizmaların devreye alınması gerektiğini söylüyor.
Ekonomim gazetesinin haberine göre EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı şu önerileri getirdi: “ Türkiye maalesef bu göçe hazır değil. Evlerin boş tutulmasını yasaklanlamı ve kiraya verilmesi sağlanmalı. Kra fiyatları dondurulmalı. Yabancıların kontratları uzatılmamalı.”
Borsada ilk gün: Çimento hisseleri arttı
Deprem nedeniyle geçen 8 Şubat’ta işlemlerin durdurulduğu Borsa İstanbul, bir dizi tedbirle, saat 09.40 itibarıyla yeniden açıldı. Günün ilk yarısında 9 çimento hissesi, yüzde 9,67 ila yüzde 10 arasında yükseldi.
Depremzede çiftçiler için sağlanacak destekler açıklandı
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 10 ildeki çiftçiler için alınan tedbirlere ilişkin bilgi verdi. Depremin yıktığı 10 ilin gübre, mazot ve hayvancılık destekleri Şubat sonuna kadar ödenecek. Ayrıca 10 ilde 2 milyon büyükbaş için hayvan başına 500 TL ve 9 milyon küçükbaş için hayvan başına 50 TL, toplam 1,5 milyar TL yem desteği verilecek.
İş Bankası depremzedelerin kredi borçlarını silecek
İş Bankası Grubu, depremlerde hayatını kaybeden müşterilerinin tüm bireysel kredi borçlarını silme kararı aldığını; bölgede üretim ve istihdam seferberliğini başlatmak için de ilk aşamada 10 Milyar TL'lik kaynak ayırdığını duyurdu.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Çavuşoğlu, Ermenistan Dışişleri Bakanı Mirzoyan'la görüştü
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan ile bir araya geldi. Çavuşoğlu basın toplantısında şunları söyledi: “1988 yılında Ermenistan’daki deprem hatıramızdaki yerini koruyor. Çok sayıda insan vefat etmişti. O depremden sonra Türkiye’nin yardımları Alican Sınır Kapısı’ndan geçirilerek Ermenistan’a ulaştırılmıştı. Yıllar sonra aynı sınır kapısından Ermenistan’ın insani yardımları ülkemize geldi. Bu dayanışmamızı devam ettirmemiz gerekiyor…”
Çavuşoğlu'ndan yabancı kurtarma ekipleriyle ilgili açıklama
Bakan Çavuşoğlu, deprem felaketinin ardından Türkiye'ye gelen uluslararası arama kurtarma ekiplerinden 12'sinin görev yaptıkları yerlerdeki çalışmalarının sona ermesi nedeniyle ülkelerine döndüklerini söyledi.
Türkiye'de arama kurtarma çalışmaları yaptıktan sonra ülkesine dönen İspanyol ekibi "Enkazlara iş makinesiyle müdahale edildiği" iddiasında bulunmuş, bu açıklamalar da bazı basın yayın organlarında yer almıştı.
Bazı yabancı arama kurtarma ekipleri ise güvenlik nedeniyle çalışmalarına ara verdiklerini açıklamıştı. Çavuşoğlu ülkelerine dönen bazı ekiplere yönelik haber ve sosyal medya paylaşımlarında "dezenformasyon" yapıldığını belirterek, iddiaları "çirkin iftira" olarak nitelendirdi.
Deprem bölgesine uluslararası yardımlar sürüyor.
NATO'nun Türkiye'ye göndereceği 1000 konteynerin ilk bölümünün nakliyesi gelecek hafta yapılacak.
Ukrayna, Bosna Hersek, Romanya, Pakistan ve Kanada'dan karayoluyla 11 TIR dolusu insani yardım malzemesi ve çadır gönderildi.
Azerbaycan'daki Türk iş insanlarının oluşturduğu platform tarafından Türkiye'ye 135 tır dolusu yardım gönderildi
Türkiye'ye yardım gönderme kararı alan Taliban, Türkiye Büyükelçiliği’ne 4.5 milyon Afganisi (50 bin dolar) teslim etti. Afgan Kızılayı'nın bağışı naylon bir poşet içerisinde teslim etmesi dikkat çekti.
UEFA deprem mağdurlarına yardım için ilk etapta Türkiye Futbol Federasyonuna 150 bin, afet bölgesindeki sivil toplum kuruluşlarına 50 bin Euro yardımda bulundu.
Güney Kore hükümetinden yapılan açıklamada, Türkiye'ye çoğunluğu sağlık çalışanlarından oluşan yeni bir yardım ekibi ve 55 tonluk yardım malzemesi gönderileceği bildirildi.
Arnavutluk ve Kuzey Makedonya'da, Türkiye ve Suriye'de büyük yıkıma sebep olan depremler nedeniyle 1 günlük ulusal yas uygulamaya girdi.
BM'den Suriye için 397 milyon dolarlık yardım çağrısı
Birlemiş Milletler (BM), Maraş merkezli depremler nedeniyle 5 bin 800'ü aşkın insanın hayatını kaybettiği Suriye için 397 milyon dolarlık bir insani yardım çağrısı yaptı.
Abone Ol
İyi gazetecilik posta kutunda!
Güncel haberler, haftalık ekonomi bülteni ve Pazar derginiz Plus’ı email olarak almak için abone olun.