Sanata soruşturma

KISA DALGA BÜLTEN

6 EYLÜL 2023

Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz

PODCAST DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ile Soçi’de gerçekleştirdiği görüşmenin ardından dönüş yolunda gündeme ilişkin açıklamalar yaptı.

Yerel seçimler konusunda cumhur ittifakıyla istişare yaptıklarını söyleyen Erdoğan, ittifakta bir sıkıntı olmadığını belirtti.

Erdoğan, muhalefete de yüklendi. İYİ Parti Lideri Meral Akşener'in 'Her parti seçime tek girsin' şeklindeki çağrısına "Pazarlıkta el yükseltme gayretinden başka bir şey değil" diye yanıt verdi.

Erdoğan’ın CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun "Kitleler Erdoğan'a oy veriyorsa o kitlenin sorgulanması gerek" şeklindeki sözleriyle ilgili yorumu şöyle oldu:, “11, 12 yenilgi alıyorsun ve yenilgiden sonra hâlâ faturayı millete kesiyorsun. Kılıçdaroğlu, herkesten de kendisi gibi terörist sevici olmasını bekliyor” dedi.

Suriye'de, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile Arap aşiretleri arasındaki çatışmaları değerlendiren Erdoğan, aşiretlerin ortaya koyduğu tavrın onur mücadelesi olduğunu; belirterek “Hem millidir hem yerlidir" diye konuştu.

Suriye ile normalleşme sürecine ilişkin soruya yanıt veren Cumhurbaşkanı, Türkiye’nin çalışmalara kapı açtığını ancak Suriye tarafından henüz olumlu bir tavır gelmediğini vurguladı.

Seçimlerinin ardından değişim seslerinin yükseldiği CHP’de il kongreleri gelecek hafta başlayacak ve 16 Ekim’de son bulacak. Kongrelerde hem kurultay delegeleri hem de yeni il yönetimleri belirlenecek.

Kurultayda ise Kemal Kılıçdaroğlu’nun karşısına Özgür Özel genel başkan adayı olarak çıkması bekleniyor. Özel’in tutum belgesini 9 Eylül’den sonra açıklaması bekleniyor.

Bu arada CHP kuruluşunun 100. Yılını 8, 9 ve 10 Eylül tarihlerinde etkinliklerle kutlayacak. CHP’nin sloganı “Geçmişin Mirasıyla Yeni Yüzyıla" olacak.

Kapatma davası nedeniyle çalışmalarını Yeşil Sol Parti çatısı altında sürdüren HDP’yi Meclis’te temsil eden Pervin Buldan ve Mithat Sancar da Yeşil Sol Parti’ye geçti. Böylece Meclis’te HDP milletvekili kalmadı. Yeşil Sol Parti’nin milletvekili sayısı 57’ye çıktı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, haziran ayında Artİstanbul Feshane'de 19 küratör ve 300 sanatçının katıldığı, 400'ün üzerinde yapıtın sergilendiği "Ortadan Başlamak" adlı sergi düzenlemişti.

Sergi, LGBTİ+ propagandası yapıldığı ve cinsel içerikli tabloların bulunduğu iddiasıyla hedef gösterilip saldırıya uğramıştı.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı “Ortadan Başlamak” adlı sergi hakkında, "halkı kin ve düşmanlığa tahrik" suçundan soruşturma başlattı.

Gazeteci İsmail Saymaz'ın haberine göre, savcılık İBB'den serginin organizasyon ve düzenlenmesinde görev alanların isimlerini ve adreslerini istedi.

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, soruşturmaya tepki göstererek utanç verici bulduğunu söyledi. İmamoğlu, "Hükümetin içindeki aklı başındaki insanları göreve davet ediyorum" dedi.

Yeni eğitim öğretim yılı 11 Eylül’de başlayacak. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in açıklamasına göre öğrenciler bundan sonra cep telefonuyla derse giremeyecek ve dersten önce teslim edecek. Tekin, öğretmenlerin de kötü örnek olmamaları adına sınıfa telefonla girmeyeceğini bildirdi.

Okullarda bağış parası alınmayacağını söyleyen Tekin, öğretmenler için beyaz önlüğün zorunlu olmadığını ancak teşvik edileceğini yineledi.

Milli Eğitim Bakanlığı’ Maraş merkezli depremlerden ağır derecede etkilenen Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya ile Gaziantep'in İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde 3 yıllık çalışma süresini dolduran öğretmenlere mazerete bağlı tayin hakkı tanımıştı. Yakınlarını kaybeden ve evleri ağır hasarlı ya da yıkılan öğretmenler bu haktan yararlanacak. Ancak evi az hasarlı olanlar bu haktan yararlanamayacak. Eğitim Sen Genel Başkanı Kadem Özbay, Kısa Dalga’dan Esra Tokat’a yaptığı açıklamada tayin isteyen tüm öğretmenlere bu hakkın tanınmasını istedi.

Türkiye kavurucu sıcakların etkisinden kurtulurken yağışlı havanın etkisine girdi. Meteoroloji Uzmanı Prof. Dr. Orhan Şen, aşırı sıcakların bittiğini ancak aşırı yağışların ülkede etkili olacağını bildirerek dikkatli olunması gerektiğini söyledi.

EKONOMİ

TÜİK, aylık enflasyonu yüzde 9,09, yıllık enflasyonu yüzde 58,94 olarak açıklamıştı. ENAG’ın aylık enflasyonu ise yüzde 8,59 çıkmıştı. İlk kez TÜİK’in enflasyonu ENAG’ı geçmiş oldu., ENAG, yıllık enflasyonun da yüzde 128 olduğunu duyurmuştu.

Ekonomistler, TÜİK’in makyajlı veriler konusunda uyarıldığını söylerken, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da yıllık enflasyonun da yüzde 128 olduğun belirterek emekli , işçi ve memura telafi zammı yapılması gerektiğini söyledi.

Merkez Bankası (TCMB) yılın en yüksek seviyesini gören ağustos enflasyonuyla ilgili değerlendirmesini yayımladı. Değerlendirmede, enflasyondaki artışta vergi ve enerjiye dikkat çekildi.

Açıklamada Türk Lirası'ndaki değer kaybı, ücret artışlarının etkileri ve küresel enerji fiyatlarındaki yükseliş sonucunda yıllık enflasyonun yükseldiği ifade edildi.

TÜİK’in enflasyon verilerinin açıklanmasının ardından yabancı yatırım bankaları tahminlerini güncelledi.

ABD merkezli yatırım bankası JPMorgan, Türkiye için faiz ve enflasyon tahminlerini artırdı. Banka, Merkez Bankası’nın gelecek yılki temel faiz oranı tahminini yüzde 40’tan yüzde 45’e çıkardı. Türkiye için yılsonu enflasyon oranı tahmini de yüzde 62’den 65’e yükseldi.

Morgan Stanley, ise yılsonu TÜFE tahminini yüzde 62’den yüzde 66’ya çıkardı.

İngiltere merkezli banka HSBC de faiz ve enflasyon beklentilerini revize etti. Yıl sonunda enflasyonun yüzde 70’e yakın olmasını bekleyen banka bu ayki faiz tahminini yüzde 27,5’ten yüzde 30’a yükseltti.

İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) araştırmasına göre İstanbul’da dört kişilik bir ailenin ortalama yaşam maliyeti aylık 42 bin 593 lira oldu. En yüksek artışlardan biri de yüzde 144 artışla zeytinyağında görüldü.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu kredilerle ilgili yeni karar aldı. Buna göre eksik belge ya da bağımsız denetim beyanı ile ilgili usulsüzlükleri gideren şirketlerin kredi kısıtlamasını kaldırma kararı aldı.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Avrupa Birliği İltica Dairesi (EUAA), bu yılın ilk yarısına dair iltica rakamlarını açıkladı. Buna göre Türkiye'den başvuru sayısı mayısta bir önceki yıla göre üçte iki oranında artarken kabul oranı yüzde 41'den yüzde 27'ye geriledi.

Küba hükümeti, bir insan kaçakçılığı çetesinin Ukrayna Savaşı'nda Rusya saflarında savaştırılmak üzere Kübalıları yasadışı olarak ülkeden kaçırıldığını duyurdu.

Açıklamada Havana'nın "paralı askerliğin" her türüne karşı olduğunu ve Ukrayna Savaşı'na katılmadığını dile getirdi.

G20 Liderler Zirvesi, Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de 9-10 Eylül'de yapılacak. Hindistan, G20 dönem başkanlığını Aralık 2022'de Endonezya'dan devralmıştı. Yeni Delhi, ilk kez zirveye ev sahipliği yapacak.

Zirve öncesi şehirde gecekondu yıkımına hız verildi.

Şehirde yaşayanlar yetkililerin zirve öncesinde şehri 'güzelleştirmek' için gecekonduları yıktığını belirtirlen yetkililer bu iddiaları reddetti.

Ana gündem maddesi sürdürülebilir kalkınma olacak zirvede Ukrayna'daki savaşın da ele alınması bekleniyor.

Fransa’da devlet okullarında abayanın yasaklanması sonrası, kıyafetlerini değiştirmeyi reddeden 67 öğrenci evlerine gönderildi.

Sağ siyasetçiler çoğunlukla yasağı savunurken, solcu kimi politikacılar Müslüman kadınların ve kız çocuklarının haklarının çiğnendiği konusunda endişelerini dile getirdi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da yasağa destek veriyor.

Şili devleti, 13 yıl önce San Jose bakır ve altın madeninde meydana gelen göçükte 69 gün mahsur kalan 33 madenciden 31'ine toplam 1,4 milyon dolar ( yaklaşık 37 milyon TL) tazminat ödeyecek. Madenciler, açtıkları davada devlet kurumlarının sorumluluklarını yerine getirmediğini iddia etmişti.

Covid19’un yeni varyantları bilim insanları tarafından takip edilirken Dünya Sağlık Örgütü vaka sayılarında yüzde 38 artış olduğunu açıklamıştı.

ABD Başkanı Joe Biden'ın eşi Jill Biden'ın Covid-19 testinin 'pozitif' çıktığı, Biden'ın testinin ise 'negatif' olduğu bildirildi.

KISA DALGA’DAN

Gazeteci İbrahim Ekinci’nin haftanın ekonomik gelişmelerini değerlendirdiği podcastini dinleyebilirsiniz…