Anayasa düğümü

13 KASIM KISA DALGA BÜLTEN

Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz

PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY'E TIKLAYINIZ…

GÜNDEM

Haftanın en önemli gündem maddelerinden biri Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin Anayasa Mahkemesi kararına uymaması ve üyeleri hakkında da suç duyurusunda bulunmasıyla başlayan kriz olacak…

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ilk açıklamasında Yargıtay’ın kararını savunurken, krizin çözümü için yeni anayasayı işaret etmişti. Erdoğan dün yeni bir açıklama yaptı. Erdoğan, “Buradaki kavganın tarafı olacak halim yok” derken hakem olacağını yineledi. Erdoğan, Yargıtay Başkanı'yla görüştüğünü, gerekirse Anayasa Mahkemesi Başkanı’yla da görüşeceğini söyledi.

Erdoğan yargı krizine ilişkin bir yasal düzenleme çıkarsalar bile bunun da AYM'ye gideceğini belirterek "Meclis'in alacağı karar AYM'de ters yüz edilirse zaman kaybından başka bir işe yaramaz" dedi.

Bu arada krizin çözümü için gündemeki formüllerle ilgili de kulis haberleri geldi. Krizi çözmek için anayasa değişikliğine AKP ve MHP oyları yetmiyor. Bu nedenle iktidar partisinin yasayla Anayasa Mahkemesi’nin yetkilerini sınırlandırmayı planladığı belirtiliyor.

Gazete Pencere’den Nuray Babacan’ın yazısına göre, AYM’nin yerinde denetimlik yapmasını önleme ve bireysel başvuruları daraltma amacı taşıyan bir taslak hazırlandığı ileri sürüldü.

AYM’nin sadece hak ihlali kararı vermesi ve sonucun AİHM olduğu gibi tazminat sınırlı kalması formülü üzerinde duruluyor. AYM’nin Yargıtay kararlarını ortadan kaldıra bir karar çıkartamayacağına dair düzenlemeler yapılması planlanıyor.

CHP’nin Meclis’te adalet nöbeti sürüyor. Genel Başkanı Özgür Özel, eylemin ikinci bir karara kadar devam edeceğini söyledi.

CHP İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik, bugün Çağlayan Adliyesi önünde oturma eylemine başlayacaklarını duyurdu. Çelik, “Tüm İstanbul halkını Anayasal düzeni savunmaya davet ediyorum” dedi.

Muhalefetin ve hukukçuların Yargıtay kararına yönelik tepkileri sürerken, MHP Genel Başkan Yardımcısı İzzet Ulvi Yönter, cuma günü katıldığı bir canlı yayında ya AYM’yi ‘kapatacaklarını ya da yapılandıracaklarını’ söyledi.

Bu sözler tartışılırken gazeteci Alican Uludağ, Yönter’in Yargıtay 3’üncü Ceza Daire’sinin bir üyesinin kızının nikah şahitliğini yaptığını yazdı. Yönter ise gazeteci Uludağ’ı sosyal medyadan hedef gösterip “Nefesimiz ensende” sözüyle tehdit etti.

Özgür Özel’in 8. Genel başkan seçildiği Cumhuriyet Halk Partisi'nde yeni Merkez Yönetim Kurulu (MYK) belli oldu. Özel, şimdiye kadar görev yapan danışmanlarla yolları ayırdı. Parti Sözcüsü Deniz Yücel, Genel Sekreter Selin Sayek Böke oldu. MYK üyelerinin yanı sıra bakanlıkların çalışmalarını izleyecek bir 'Gölge Kabine' oluşturuldu.

Özel’in gölge kabinesinde İçişleri’nden sorumlu genel başkan yardımcısı Murat Bakan oldu. Adalet Bakanlığından Gökçe Gökçen, Dışişleri Bakanlığı’ndan İlhan Uzgel, Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan Yalçın Karatepe sorumlu olacak.

Gölge kabine üyeleri, sorumlu oldukları bakanlıkların icraatını izleyecek, öneriler ve raporlar hazırlayacak, kamuoyuna açıklayacak.

Cumartesi Anneleri, kayıplarının akibetini sormak ve adalet talebini dile getirmek için cumartesi günü 972'nci kez bir araya geldi. Ancak bu kez polis Cumartesi Anneleri’ne müdahale etmedi. Cumartesi 2018 yılından bu yana ilk kez Galatasaray Meydanı'nda açıklama yapabildi.

Cumartesi Anneleri’ne 25 Ağustos 2018 tarihindeki 700'üncü buluşmada müdahale edilmiş ve o günden sonra Galatasaray Meydanı’na girmeleri ve karanfil bırakmaları engellenmişti.

Anayasa Mahkemesi'nin hak ihlali olduğu kararına rağmen bu engelleme sürmüştü.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya geçen hafta "Cumartesi Anneleri ile ilgili iyi niyetliyiz” demiş ve sorunu çözeceklerini söylemişti.

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) İnşaat Mühendisliği Bölümü akademisyenleri, 6 Şubat depremlerinde yıkılarak yüzlerce insana mezar olan 500’e yakın binadan aldıkları örnekleri inceleyerek rapor hazırladı.

Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık, şu yorumu yaptı: “Isias otelin yıkılış şekli, kum dolu kovayı çevirdikten sonra kumun yayılış şekli gibi. Ebrar Sitesi imalat aşamasında etriye sıklaştırması, çiroz ve kancalar uygulanırken projeye uyulmamış" dedi.

EKONOMİ

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye'ye yatırımcı güveninin geri geldiğini söyledi. Bakan Şimşek, Türkiye'nin kredi risk priminin 400 baz puanın altına indiğini söyledi. Şimşek, “Türkiye’nin risk primi neredeyse yarıya inmiş durumda yani yatırımcı güveni geliyor, bu da sermaye girişine yol açacak." dedi.

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın ekonomi raporuna göre bireysel kredisini ödeyemeyenlerin oranı eylül ayında yüzde 20.8 arttı ve 118 bin kişiyi aştı. Bireysel kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerin sayısı ise yüzde 15.5 düşüşle 90 bin 13 kişi.

Milli Piyango yılbaşı çekilişinde büyük ikramiye 400 milyon lira olacak.. Tam bilet 400, yarım 200, çeyrek 100 liradan satılacak.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Gazze Sağlık Bakanlığı, İsrail'in hava ve kara saldırılarında 7 Ekim'den bu yana çoğu sivil 11 bin kişiden fazla kişinin öldürüldüğünü açıkladı. Öldürülenlerden 4 bin 500’den fazlası çocuk…

(DSÖ) Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, Gazze'de her 10 dakikada bir çocuğun öldüğünü duyurdu.

İsrail, hastaneleri hedef almaya devam ediyor. Yaklaşık 50 bin kişinin barındığı Şifa Hastanesi, Gazze'nin en büyük hastanesi konumunda. Sınır Tanımayan Doktorlar, “Burada öldürülüyoruz, lütfen bir şeyler yapın” çıklaması yaparak dünyaya seslendi. Hekimler, acil ateşkes ve hastanelere yönelik saldırıların durdurulması çağrısı yaptı.

Arap Ligi ve İslam İşbirliği Teşkilatı'nın ortak zirvesinden Gazze'deki savaşa derhal son verilmesi çağrısı çıktı.

Ortak zirveye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yanı sıra bir süre önce Arap Ligi'ne yeniden dönen Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi katıldı.

Kalıcı barışın sağlanması ve korunması için yeniden 1967 sınırlarına işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, barış konferansı çağrısı yaptı. Erdoğan, barışın korunması için garantörlük dahil gerekli gayreti göstermeye hazır olduklarını ifade etti.

Fransa Cumhurbaşkanı Macron, İsrail'in sivilleri bombalamasının "meşru" olmadığını ifade ederek; İsrail'i bunu durdurmaya çağırdı. Netanyahu'dan ise "İsrail'i değil, Hamas'ı kınayın" yanıtı geldi.

İngiltere'nin başkenti Londra'da en az 300 bin kişi Filistin'e destek için yürüdü. Eylemciler "Nehirden denize Filistin özgür olacak" sloganları attı. BBC'nin haberine göre 2 bin polis görevlendirildi.

Filistinle dayanışma yürüyüşü ile eş zamanlı olarak sağcıgruplar da Londra'nın merkezinde toplandı. Karşı eylemciler polisle çatıştı. Eylemciler, "Ölene kadar İngiltere" ve "Ülkemizi geri istiyoruz" sloganları attı. Yaklaşık 100 kişi gözaltına alındı.

İspanya'nın Barselona kentinde, 10 bine yakın kişinin katıldığı Filistin'e destek eyleminde "İsrail'in Gazze'deki soykırımının sona ermesi" istendi.

Dünya genelinde Filistin'e destek eylemlerinde kullanılan "Nehirden denize" sloganı, Almanya'nın Bavyera eyaletinde yasaklandı.

"Nehirden denize, özgür Filistin sloganı geçmişi 1960'lı yıllara dayanıyor. O dönemde Filistin Kurtuluş Örgütü tarafından kullanılan sloganla, Filistin'in Ürdün Nehri'nden Akdeniz'e, yani İsrail topraklarına kadar özgürleştirilmesinin amaçlandığını ifade ediyor.

ABD'nin Federal Soruşturma Bürosu (FBI), seçim kampanyası sırasında Türkiye’den yasadışı bağış alıp almadığı soruşturulan New York Belediye Başkanı Eric Adams'ın cep telefonlarına ve tabletine el koydu. Demokrat Partili Adams, gizleyecek bir şeyinin olmadığını söyledi.

Biyoteknoloji şirketleri, mRNA teknolojisi sayesinde geliştirdikleri kanser aşılarını birkaç yıl içinde piyasaya sürmeye hazırlanıyor.

DW Türkçe’de habere göre biyoteknoloji şirketi Curevac, en geç beş yıl içinde kanser aşısını piyasaya sürmeyi hedefliyor.

BioNTech CEO'su Uğur Şahin de kanser aşılarının 2030'dan önce piyasada olabileceğini söylemişti.

KISA DALGA’DAN

Gazeteciler Ayşe Yıldırım ve Sedat Bozkurt, gündemdeki Yargıtay-Anayasa Mahkemesi gerilimine odaklanıyor.