BÜLTEN / ENFLASYON UÇAR GİDER

KISA DALGA BÜLTEN

4 MART 2022

 PODCASTİ DİNLEMEK PLAY'E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

Savaştan kaçmak zorunda bırakılanların   1 milyonu aştı

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sürerken, Herson kentinin Rus güçlerinin kontrolüne geçtiğini Ukrayna tarafı da doğruladı. 

Birlemiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi Rusya'nın saldırılar düzenlediği Ukrayna'dan son yedi gün için 1 milyon kişinin kaçtığını açıkladı.  

39 ülke başvurdu. UCM,  savaş suçu soruşturmasında delil toplamaya başladı

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rus saldırılarına karşı oluşturdukları savunma hatlarının şimdiye kadar dayandığını söyledi. Zelenskiy, "Özgürlüğümüzden başka kaybedecek hiçbir şeyimiz yok" ifadesini kullandı. 

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Batı'yı nükleer savaş konusunda panik yaratmakla suçladı. 

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zaharova, Moskova'nın Batı'dan benzeri görülmemiş bir bilgi terörüyle karşı karşıya olduğunu ve bu saldırının dünya kamuoyunu yanlış bilgilendirmeyi amaçladığını söyledi.

Hollanda'nın Lahey kentindeki Uluslararası Ceza Mahkemesi 39 üye ülkenin başvurusu ile Ukrayna'da savaş suçu, insanlığa karşı suç ve soykırım iddialarına ilişkin soruşturma başlattı. Uluslararası Ceza Mahkemesi Savcısı Karim Khan,  soruşturmada kanıt toplama işlemlerinin "başladığını" belirtti. 

Danıştay Başsavcılığı: İstanbul Sözleşmesi'den çekilmek hukuku aykırı

Danıştay Cumhuriyet Başsavcılığı, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın imzasıyla İstanbul Sözleşmesi'nden çıkırılmasına ilişkin kararın iptali istemiyle açılan davada mütalaasını Danıştay 10. Daire'ye verdi. İstanbul Sözleşmesi'nin feshedilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirten Başsavcılık, sözleşmeden ancak TBMM'de kabul edilecek yeni bir yasayla çıkılabileceğini kaydetti. Danıştay Başsavcılığı, "Kanun hükmünde sayılan ve usulüne göre yürürlüğe girmiş temel hak ve özgürlüklerle ilgili İstanbul Sözleşmesi korunmalıdır" dedi.

Bahçeli: 6 parti uzlaşamamış

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem için mutabakat metnine imza atan partileri eleştiren MHP lideri Devlet Bahçeli, "Metne göre 6 parti uzlaşamamış, uzlaştıkları tek şey Cumhurbaşkanlığı Sistemi'nin kaldırılması" dedi.

İYİ Parti zeytinlikler için Danıştay'a başvurdu

Zeytinlikleri maden sahasına çevirmenin önünü açan yönetmeliğe tepkiler sürerken, peş peşe dava haberleri geliyor.

İYİ Parti, zeytinliklerin maden sahasına dönüştürülmesine imkân tanıyan yönetmeliğin iptali için Danıştay’a başvurdu. Türkiye Barolar Birliği  de yönetmeliğe karşı dava açılacağını duyurdu.

Tarkan'dan 'zeytinlik' tepkisi: Ülkemizin doğası olmuş rant rüyası

Sanatçı Tarkan, zeytinlik alanların Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın, Maden Yönetmeliği'nde yaptığı değişiklikle madencilik faaliyetlerine açılmasına tepki gösterdi. Sosyal medya hesabından paylaşımda bulunan sanatçı, şöyle dedi: “Ülkemizin doğası olmuş rant rüyası. Enerjiydi, madendi, barajdı, şuydu, buydu… Doğamız geri dönüşü olmaksızın yok ediliyor. Yıllardır gözlerini diktikleri zeytinliklerimizi feda etmek var şimdi sırada. Doğamızı savunmak, korumak da bu yüzden görevimizdir."

Bakan Soylu'dan 'müzik yasağı' açıklaması: Konuyu değerlendireceğiz

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, önceki gün normalleşme kararlarını açıklamıştı. Salgın dönemindeki yasaklardan biri de gece yarısından sonra müzik yayınıyla ilgiliydi.  Bakan Koca, bu konuda Bilim Kurulu kararı olmadığını söylemiş, yakında kalkacağını düşündüğünü dile getirmişti.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, müzik yasağının kaldırılmasına ilişkin açıklama yaptı. Soylu "Kültür Bakanlığımız ve Sağlık Bakanlığımızla konuyu değerlendireceğiz" dedi.

EKONOMİ

TÜİK Şubat ayı enflasyon oranlarını açıkladı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Şubat ayı enflasyon oranlarını açıkladı. 

Buna göre temel gıda ürünlerinde KDV'nin yüzde 8'den yüzde 1'e düştüğü Şubat ayında gıda fiyatlarında aylık bazda yüzde 8,41'lik artış yaşandı.

Açıklamaya göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 4,81 arttı. Yıllık artış ise yüzde 54,44 olarak kaydedildi.

Yüzde 100'ü aşan üretici enflasyonu 27 yılın zirvesinde

TÜİK verilerine göre üretici fiyatlarında yıllık artış ise  Şubat ayında 27 yılın rekorunu kırarak yüzde 105 oldu.

ENAG: Yıllık enflasyon yüzde 123,80

Akademisyen ve ekonomistlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu'nun (ENAG) araştırmasına göre, şubat ayı enflasyonu yüzde 5,44 artarken, yıllık enflasyon yüzde 123,80 oldu.

DİSK-AR: Dar gelirlinin enflasyonu yüzde 95’i aştı

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi'nin (DİSK-AR) hesaplamasına göre, şubat ayında emeklilerin gıda enflasyonu yüzde 82.1, en düşük gelirli yüzde 20'nin gıda enflasyonu ise yüzde 95,2 oldu. Fiyatlardaki artışın süreceğine işaret eden DİSK-AR, asgari ücretin yeniden belirlenmesini talep etti.

Benzine ve motorine yeni zam

Benzinin litre fiyatına gece yarısından geçerli olmak üzere 53 kuruş, motorinin litre fiyatına ise 1 lira 33 kuruş zam geldi. Benzinin litresi İstanbul'da 17 lira 99  kuruşa, Ankara ve İzmir’de 18 liranın üzerine çıktı.

Ankara ve İzmir’de motorinin litre 19 lirayı aşarken   İstanbul'da 18 lira 93 kuruşa çıktı.

Benzinin litre fiyatına önceki  88 kuruş, motorinin litre fiyatına ise 1 lira 51 kuruş zam yapılmıştı.

Savaş ithalatı durdurdu, Türkiye yağsız kalabilir

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasıyla başlayan savaş, Türkiye’nin ham yağ ithalatını vurdu. Ham ayçiçeği yağı Azak Denizi'nde bulunan Rostov Limanı'ndan yükleniyor. Rusya, Türkiye'nin 15-16 gemisini burada bekletiyor. Dünya gazetesinden Ali Ekber Yıldırım’ın haberine göre Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü'ne gönderdiği yazıda şunları dedi:

"Ülkemizin stokları, market rafları dahil mart sonu veya nisan ortasına kadar yetecek düzeydedir. Hali hazırda sektörümüzün Rusya ve Ukrayna siparişli 15-16 adet gemisi Karadeniz limanlarında beklemektedir. Fiyat endişesini bir tarafa bırakmış, ham madde bulamama noktasına gelmiş durumdayız.”

Ukrayna'dan ithal edilen tarım ürünlerinde resmi sertifika ve belgeler geçici süreyle aranmayacak

Cumhurbaşkanı Kararı'na göre; Ukrayna’dan ithal edilen tarım ürünlerinde sunulması gereken sertifika ve belgeler, Türkiye’de gıda arz güvenliğinin sağlanması ve gıda ürünlerine erişimde sorun yaşanmaması için, Ukrayna yetkili otoriteleri tarafından yeniden düzenlenmeye başlayıncaya dek aranmayacak.

Fitch ve Moody's Rusya'nın notunu çöp seviyesine indirdi

Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik işgal hareketi sonrası çıkan yaptırımların ekonomi üzerindeki etkilerini gerekçe gösteren kredi derecelendirme kuruluşları Fitch ve Moody's Rusya'nın notunu çöp seviyesine indirdi.

COVID19

Hekimlerden normalleşme tepkisi

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi ve Pandemi Çalışma Grubu, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın açıkladığı normalleşme kararlarına tepki gösterdi:

 Prof. Dr. Oğuz Kılınç, kararları “virüse serbest dolaşım hakkı” olarak niteledi.  

Dr. Levent Akyıldız da  Sağlık Bakanı’nın “bireysel sorumluluk safhasına geçiş” vurgusunu, kamunun yükümlülükten kurtulma çabası olduğunu dile getirdi. 

TTB Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı tarafından yapılan açıklamada şunlar dile getirildi: “Tamamlanmış aşı oranımız halen toplumsal bağışıklık için gereken düzeyden çok uzakta. Semptomu olmayana test yapılmayacağı kararı ve kamusal alanların,  hiçbir ön tedbire gerek kalmaksızın kısıtlamalardan azade tutulması, hastalık dolaşımının sürmesi ve artması anlamı taşımaktadır..”

Bilim Kurulu Üyesi Şener: Kalabalık açık alanda bireysel korunma önemli

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, insan yoğunluğunun fazla olduğu açık alanlarda maske takılması gerektiğini söyledi. Şener, şöyle dedi: ”Açık alan, denilince sağınızda solunuzda 1- 1,5 metre mesafede kimsenin olmadığı ve sizin o mesafeyi koruyabildiğiniz alan kastediliyor. Kapalı alan gibi kullanılması gereken kalabalık açık alanda bu, geçerli değil. Buralarda bireysel korunma önemli.”

Salgın nedeniyle iptal edilmişti; okullarda etkinlikler yeniden başlayacak

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), koronavirüs nedeniyle okullarda iptal edilen etkinliklere, belirlenen kural ve esaslara uygun tedbirler alınarak izin verileceğini açıkladı.

TFF yeni kararları açıkladı: Stada girişte HES kodu sorgusu ve maçlarda 12 yaş sınırı kaldırıldı

Türkiye Futbol Federasyonu, normalleşme sürecinde yeni kararları açıkladı. Buna göre ”müsabakalarda HES sorgulaması yapılmadan seyirci alınacak. Bu değişiklik ile birlikte stadyumlarda uygulanmakta olan 12 yaş sınırı da kaldırıldı.

Anksiyete ve depresyon vakaları yüzde 25 arttı

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), korona pandemisinin başladığı 2020 yılında dünya çapında anksiyete bozukluğu ve depresyon vakalarında yüzde 25'lik artış kaydedildiğini bildirdi.

KISA DALGA’DAN

Oxford Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Emre Eren Korkmaz "Genç Bilimciler Anlatıyor" kitabının yazarları ile çalışma alanlarını konuşuyor. Genç Bilim'in bu bölümünde Harvard Üniversitesi'nden Dr. Burcu Erdoğan rejenerasyon mekanizmasını anlatıyor. “200 parçaya bölünen solucandan 200 ayrı solucan çıkabiliyor” diyen Erdoğan, popüler bilim alanındaki gelişmeleri aktarıyor.