Katil evde!

3 OCAK 2023 - KISA DALGA BÜLTEN

DEMET BİLGE ERKASAP

7. yargı paketinin detayları ortaya çıkıyor: Çat - kapı haciz kalkıyor... / 1 yılda 334 kadın katledildi, yüzde 63'ü evlerinde öldürüldü... / Konser ve festival gibi açık hava faaliyetlerine 5 gün sınırı.../ EYT ve sözleşmeli düzenlemesi tek teklif olacak../ Bir yıllık araştırma: Markette fiyatı artmayan sebze-meyve 'kalmadı'; soğan fiyatı katlandı.../ Otomobilde zam beklentisi: Fiyatlar yüzde 4 artabilir.../ IMF: Dünyanın üçte biri 2023'te resesyonda olacak.../ New York, cesetlerin gübreye dönüştürülmesine onay verdi../ Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten Başlıyor

PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

7. yargı paketinin detayları ortaya çıkıyor: Çat - kapı haciz kalkıyor

Adalet Bakanlığı'nın 7. Yargı Paketi üzerindeki çalışmalarını tamamladığı belirtiliyor.

Habertürk'ün aktardığına göre pakette yer alan düzenlemelerden biri hacizle ilgili. Buna göre konutta ‘çat-kapı’ haciz uygulaması kalkıyor. Konutlarda hakim kararı olmaksızın haciz işlemi yapılamayacak. Evde ailenin ortak kullanımındaki buzdolabı, çamaşır makinesi, televizyon ve yatak gibi eşyalar haczedilemeyecek.

Pakette uyuşturucuyla ilgili düzenlemeler de var. Yakalanan uyuşturucu yargı sürecinin sonu beklenmeden imha edilecek. Uyuşturucu bağımlısı suçluların tedavisi için özel cezaevleri kurulacak.

Demirtaş: Seçim kampanyamızın startını verelim

Edirne F Tipi Cezaevi'nde tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, yeni yılın ilk paylaşımını yaptı. Seçim startını veren Demirtaş “Kampanyamızı şimdilik bir isim, bir parti için değil, demokrasi için en geniş katılımla başlatıp son güne kadar hep birlikte yürütelim” dedi.

Turgut Kazan'dan HDP açıklaması: Hukuk skandalı

Anayasa Mahkemesi, Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin tarafından yapılan HDP'ye Hazine yardımının kesilmesi talebini 6 Ocak'ta görüşecek. Görüşme öncesi İstanbul Barosu'nun eski Başkanı Turgut Kazan'dan dikkat çeken bir açıklama geldi.

Kazan, “HDP’nin alacağı hazine yardımına tedbir isteğinin hukuk skandalı” olduğunu söyledi. Kazan, “Seçimlerin nisanda / mayısta yapılabileceği konuşulurken ve partilere daha çok yardım yapılırken HDP’yi ayrı tutmak seçim hilesi sayılır, sayılacaktır.”

Babacan: Anadilinde eğitim, öğretim anayasal güvence altında olmalı

Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, partisinin 21’inci eylem planı olan Temel Haklar Eylem Planı’nı açıkladı. Babacan, “Ortak ve resmi dilimiz Türkçeye ek olarak, eğitim ve öğretimde anadilinin kullanılması ve geliştirilmesi hakkının anayasal güvenceye kavuşturulması gerektiğini ifade ediyoruz" dedi.

Sinan Ateş öldürülmeden birkaç gün önce 'Benim kalemimi kırmışlar, haber geldi' demiş

Eski Ülkü Ocakları Genel Başkanı ve Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Sinan Ateş'in 30 Aralık'ta Ankara'da öldürülmesinin yankıları sürüyor. Gazeteci Alican Uludağ, suikasta ilişkin beş kişinin gözaltına alındığını duyururken, cinayette Ülkü Ocakları ve MHP bağlantısı iddiasını gündeme getirdi.

Gazeteci Fatih Altaylı ise Ateş'in öldürülmeden birkaç gün önce İstanbul'da dostlarıyla buluştuğunu ve "Benim kalemimi kırmışlar. Haberi geldi. Her an bir şey yapabilirler" dediğini söyledi.

1 yılda 334 kadın katledildi

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu, 2022'de 334 kadının öldürüldüğünü; 245 kadının ise şüpheli şekilde ölü bulunduğunu açıkladı. Rapora göre, kadınları en çok yakınlarındaki erkekler öldürdü. Kadınların yüzde 63’ü evlerinde katledildi.

Konser ve festival gibi açık hava faaliyetlerine 5 gün sınırı

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 'Çevresel Gürültü Kontrol Yönetmeliği'nde düzenlemeler yaptı. Yönetmeliğe göre konser ve festival gibi açık hava faaliyetleri 5 gün ile sınırlı olacak.

Öğrencinin 'gidiş-dönüş' bileti devletten: Kimler faydalanacak?

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, ailesiyle aynı kentte yaşamayan öğrencilere yönelik yeni yardım paketini duyurdu. Buna göre sosyal yardım alan ailelerin il dışında okuyan çocuklarına 750 TL destek verilelecek. Öğrencilerin yılda 2 defa gidiş-dönüş ulaşım giderleri karşılanacak.

EKONOMİ

Erdoğan: İhracatımız 254,2 milyar dolara yükseldi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 2022 yılı dış ticaret rakamlarını açıkladı. Erdoğan, "Küresel olumsuzluklara rağmen 2022 yılı ihracatımız geçen yıla göre yüzde 12,9 oranında artışla 254,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu rakam cumhuriyet tarihimizin rekorudur" dedi.

Emekli 2011'den beri zam görmedi, memura yüzde 100'ün üzerinde zam gerekiyor

Asgari ücret zammının ardından gözler memur maaşları ve emekli aylığı zamlarına çevrildi.

Memur maaşları ile SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı emeklilerinin aylıklarına yapılacak zamlar bugün enflasyon verilerinin açıklanmasıyla büyük ölçüde netleşecek.

Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre; aralık ayında enflasyon yüzde 3 çıkarsa SSK, BAĞ-KUR’da yüzde 17,5, memurlarda yüzde 18,6 zam yapılması gerekecek.

Aralık enflasyonu yüzde 4 çıkarsa SSK, BAĞ-KUR’da yüzde 18,6, memurlarda yüzde 19,7 oranında artış gerekiyor.

Memur maaşları ile asgari ücret arasındaki makas 2015 yılından beri hızla daralıyor. Öğretmen ve polis maaşı 2015’te asgari ücretin 3 katı, profesör maaşı 6,4 katıydı.

Şu anki maaş düzeylerinin 2015’teki asgari ücret oranına çıkartılabilmesi için ocak ayında polis memuru ve en düşük memur maaşlarına yüzde 105, öğretmen maaşlarına yüzde 127, profesör maaşına da yüzde 147 oranında zam yapılması gerekiyor.

Emekli aylıkları ile asgari ücret ilişkisi de aynı şekilde etkilendi. 2011 yılından bu yana genel olarak emekli aylıklarında bir artış yapılmadı. Sadece en düşük emekli aylığına seyyanen zam yapıldı. Önce 1000 liraya, ardından 1500, 2500 ve son olarak 3500 liraya çıkartıldı.

EYT ve sözleşmeli düzenlemesi tek teklif olacak: Tasarıda neler var?

EYT ve kamudaki sözleşmeli personelin kadroya alınmasına ilişkin kanun tekliflerinin bu hafta tamamlanması bekleniyor. Ekonomi gazetesinden Canan Sakarya'nın haberine göre AKP’li yetkililer, sözleşmeli personelin kadroya alınmasına ilişkin düzenleme ile EYT düzenlemesinin tek bir teklifte Meclise sunulabileceğini dile getirdi.

Taslak metne göre; sözleşmeli personel olarak en az 3 yıl görev yapanlar kadroya geçebilecek, bir yıl da aday memurluk süresi öngörülecek.

Bir yıllık araştırma: Markette fiyatı artmayan sebze-meyve 'kalmadı'; soğan fiyatı katlandı

Türkiye Ziraat Odaları Birliği'nin (TZOB) markette takip ettiği ürünlerin tamamının fiyatının bir yılda değiştiği, en büyük artışın kuru soğanda görüldüğü belirtildi. Buna göre kuru soğan, bir yılda yüzde 314,6'luk artışla ilk sırada yer aldı. Limonun fiyatı yüzde 202, toz şekerin fiyatı 164, yeşil soğan ve ıspanağın fiyat yüzde 163 arttı.

Et ve Süt Kurumu'ndan karkas ete zam

Et ve Süt Kurumu, kilo başına küçükbaş hayvan eti alımında 5-8 lira, büyükbaş hayvan eti alımında 13-26 lira arasında zam yaptı. Bu zamların ardından kurumun, et satış fiyatlarına da zam yapması bekleniyor.

Araç muayene ücretlerine zam geldi

Tüm araçlarda yapılması zorunlu olan araç muayenesi fiyatları yeni yılla birlikte zamlandı. Araç muayene ücretleri yeniden değerleme oranı olan yüzde 122 oranında artırıldı. Araç muayene ücretleri 2023 yılında yeniden değerleme oranında artırıldı.

* Yeni yılda araçlarını (Otomobil, Minibüs, Kamyonet, Özel Amaçlı Taşıt, Arazi Taşıtı, Römork ve Yarı Römork) muayene ettirecek vatandaşlar, 1130,40 TL ücret ödeyecek.

* 2022 yılında muayene ücreti 507 TL olarak uygulanıyordu. Böylece otomobil muayene ücretleri yüzde 122 zamlanmış oldu.

1 yılda 8 milyon icra dosyası

CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer, yurttaşların bankalara olan toplam borcunun 2022 yılında 1 trilyon 533 milyar liraya ulaştığını, geçen yıl icra ve iflas dairelerine toplam 8 milyon 599 bin yeni dosya geldiğini belirtti.

Otomobilde zam beklentisi: Fiyatlar yüzde 4 artabilir

Yeni yılla birlikte otomobillere ortalama yüzde 4 zam gelmesi bekleniyor. Sektör yetkilileri, ikinci elde de fiyatların artmaya devam ettiğini ifade ediyor. Son iki ayda fiyatlar yüzde 5’in üzerinde arttı.

Otomobil yerinde saydı, motosiklet satışları rekor kırdı

Otomobile erişim giderek zorlaşırken, daha ulaşılabilir olan motosiklete olan talep artıyor. Motosiklet satışlarının tüm zamanların rekorunu kırdığını söyleyen sektör yetkililerinin verdiği bilgilere göre . Türkiye'de en ucuz otomobilin fiyatı 400 bin TL bandına dayanırken, en ucuz motosikletin fiyatı ise 27 bin TL.

IMF: Dünyanın üçte biri 2023'te resesyonda olacak

Küresel ekonomi Ukrayna’daki savaş, artan enflasyon, yükselen faizler ve Çin’deki Covid-19 salgını gibi pek çok olumsuz faktörle karşı karşıya.

Merkez bankalarının enflasyonu dizginlemek için faiz artırması, yatırımları ve tüketimi azaltıcı etki gösteriyor.

Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı bu yıl ülkelerin üçte birinin resesyonda olacağını belirtirken “Resesyonda olmayan ülkelerde de yüz milyonlarca kişi ekonomik olarak zor bir dönem yaşayacak” dedi.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

İran'da karma eğitim veren spor salonu kapatıldı

İran’ın Elborz eyaletinde karma eğitim verdiği belirtilen bir spor salonunun mühürlendiği, sahibi ve antrenörü hakkında dava açıldığı bildirildi. İran’da 26 Aralık'ta bir alışveriş merkezindeki 2 iş yeri, 'zorunlu başörtüsü yasasının ihlal edilmesi' gerekçesiyle kapatılmıştı.

Kum eyaletinde ise 'giyim kuşam kurallarına uyulmadığı' gerekçesiyle onlarca mağazaya ev sahipliği yapan, 700 kişinin çalıştığı bir AVM mühürlenmişti.

Kazvin kentinde de 'başörtülü olmayan kişilere hizmet vermesi' nedeniyle 5 iş yeri kapatılmıştı.

Brezilya'da üçüncü Lula dönemi başladı

Brezilya'nın yeni lideri Luiz Inacio Lula da Silva, başkanlığı devraldı. Planalto Sarayı önünde toplanan yaklaşık 300 bin destekçisine seslenen Lula, ""Gölgeler, belirsizlikler ve ızdırap dönemi geçirdik. Ama bu kabus sona erdi" dedi.

Ekonomik eşitsizliğe değinirken göz yaşlarına hakim olamayan Lula, "Ülkenin yüzde 5'i zenginlerden oluşurken geri kalan yüzde 95'i ise aynı servet yüzdesine sahip değil" diye konuştu.

Kanada'da yabancılara ev satışı yasaklandı

Kanada'da hükümet, yükselen konut fiyatları ve arz krizi nedeniyle yabancıların konut satın almasını yasakladı. Yasa, Kanada'da daimi ikamet eden ama Kanada vatandaşı olmayan göçmenleri bu yasağın dışında tutuyor. Geçen yıl Başbakan Justin Trudeau, bir açıklamasında şu ifadeleri kullanmıştı: "Kanada evlerinin çekiciliği vurguncuları, zengin şirketleri ve yabancı yatırımcıları çekiyor. Evler yatırımcılar için değil, insanlar içindir."

Hollanda'da havai fişekler 6 bin ördeği öldürdü

Hollanda’nın kuzeyindeki Ermelo kentindeki bir çiftlikte yeni yılın ilk saatlerinde çıkan yangında 6 binden fazla ördek öldü. Polise göre, yangına yılbaşı kutlaması için atılan havai fişekler neden oldu. Hollanda, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında en fazla havai fişek ithal eden ülke. Geçen yıl AB ülkeleri, 90 milyon euro değerinde yaklaşık 30 bin ton havai fişek ithal etti. Covid salgını nedeniyle ithalat rakamları düştü. Salgın öncesinde yaklaşık 80 bin ton havai fişek ithal edilmişti.

Yüzde 99'u Çin'den gelen havai fişeklerin üçte ikisi Hollanda tarafından tüketiliyor.

New York, cesetlerin gübreye dönüştürülmesine onay verdi

ABD'nin New York eyaleti, insan cesetlerinin gübreye dönüştürülebilmesine onay verdi. İsteyenlerin, öldükten sonra cesetlerini toprağa dönüştürmesi mümkün olacak.

Gübreleştirme uygulaması, cesetlerin bir konteynır içinde odun yongası, kaba yonca ve çim ile birlikte yaklaşık bir ay tutulmasıyla yapılıyor. Cesetleri gübreye çeviren şey ise mikropların faaliyetleri oluyor. Cesetler gübreleştikten sonra herhangi bir bulaşım olmaması için ısıtılıyor ve ortaya çıkan toprak, ölünün yakınlarına veriliyor.

Gübreleştirme taraftarları, pek çok kentte mezarlık sıkıntısının yaşandığını ve bu yöntemin bu soruna da çözüm olacağını savunuyor. Bunun tik bir sorun yarattığını düşünenler de var.

New York’taki Katolik piskoposları insan cesetlerinin “evsel atık” gibi değerlendirilmesinin doğru olmadığını söylüyor.

Bilim dünyası bunu konuşuyor: Virüsle beslenen canlı bulundu

Amerikalı araştırmacılar bilimsel adı Halteria olan bir canlının virüsleri yemek üzere evrimleştiğini, onlarla beslenerek geliştiğini ortaya çıkardı. Independent Türkçe'nin haberine göre pek çok organizma diğer canlıları tüketirken kazara virüsleri de yese de, şimdiye kadar hiçbirinin virüslerle kasten beslendiği görülmemişti. Bu keşifle, suda yaşayan canlılar arasındaki sıradışı besin ağları daha iyi anlaşılacak.

KISA DALGA’DAN

Kısa Dalga’dan Yeşim Özdemir’in hazırlayıp sunduğu 3K: Kitap-Konuk-Kahve’nin bu haftaki konuğu Yazar Berrak Yurdakul…