BÜLTEN / TÜRKİYE'YE S-400 FATURASI: 1.4 MİLYAR DOLAR UÇACAK MI?

KISA DALGA BÜLTEN

1 KASIM 2021

GÜNDEM

Erdoğan - Biden görüşmesi: S-400 ve F-16, hukuk, ortak mekanizma

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden, Roma’da G20 zirvesinde bir araya geldi. Görüşme 1 saatten fazla sürdü. 

Beyaz Saray'ın yazılı açıklamasına göre Biden görüşmede 'yapıcı ilişkileri sürdürme, işbirliği alanlarını genişletme ve görüş anlaşmazlıklarını verimli bir şekilde yönetme arzusunun' altını çizdi. Biden, S-400'lere dair endişeleri gündeme getirdi; demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğünün önemini vurguladı. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın açıklamasında “pozitif bir atmosferde gerçekleşen görüşmede, ikili ilişkiler ve bölgesel konular ele alındığı” belirtildi.  İki liderin Türkiye-ABD ilişkilerini daha güçlendirmek ve geliştirmek ortak bir mekanizma kurulması konusunda mutabık kaldığı aktarıldı. Açıklama, “Görüşmede, iklim değişikliği konusunda karşılıklı olarak atılan adımlardan duyulan memnuniyet dile getirildi” denildi.

Türkiye'nin F-35 programından çıkartılması ve Türkiye'nin karşılığında istediği F-16'lar konusu iki ülke arasındaki en sıcak başlıklardan biri.

Reuters’a konuşan bir Beyaz Saray yetkilisi, iki liderin F-16 konusunu da konuştuğunu söyledi.

Yetkili, Biden'ın "Türkiye'nin isteğini dikkate aldığını ama ABD'de devam süreç çerçevesinde çalışmaya devam etmeye bağlı olduklarını" kaydetti.

Türkiye, Rusya'dan S-400 uzun menzilli füze savunma sistemi satın aldığı için programdan çıkarılmıştı. Şimdi Ankara, programdan çıkarılana kadar ödediği 1,4 milyar doların tazmin edilmesini talep ediyor. Görüşmeden birkaç gün önce ABD Temsilciler Meclisi'nin 11 üyesi, Biden ve Dışişleri Bakanı Blinken'a bir mektup göndererek Türkiye'ye F-16 savaş uçakları satılmaması çağrısında bulunmuştu.

Reuters bu ay Türkiye'nin ABD'ye 40 F-16 savaş uçağı satın alma ve 80'e yakın uçağın modernizasyonu için talepte bulunduğunu bildirmişti.

VOA’nın haberine göre Amerikalı üst düzey yetkili görüşmeyi ‘çok yapıcı’ olarak niteledi ve insan haklarının da gündeme geldiğini, bu konunun Biden için önemli olduğunu vurguladı. Yetkili, bu konuların Biden ve yönetimi tarafından dile getirilmeye devam edeceğini de belirtti.

AYM'den keyfi erişim engeli kararına fren

Sulh ceza hakimliklerince verilen erişim engeli karalarına karşı Anayasa Mahkemesi’nden çok önemli bir karar çıktı. Yüksek mahkeme, erişim engellerine karşı yapılan 9 ayrı başvuruda ifade ve basın özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti. Mahkeme ayrıca yeni hak ihlallerinin yaşanmaması için yasada değişiklik yapılması gerektiğini vurgumladı.  Bu nedenle kararın bir örneğinin Meclis ve Adalet Bakanlığı’na da gönderilmesi kararlaştırıldı. Meclis’te gereken düzenlemenin yapılması için benzer başvuruların görüşmesi 1 yıl süreyle ertelendi.

Gazetecileri engelleyen polislere yargı yolu

Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Ankara Şubesi, gazetecilerin görevini yapmasını engelleyen polisler hakkındaki suç duyurusu üzerine verilen takipsizlik kararına itiraz etti. Ankara 5. Sulh ceza Mahkemesi, takipsizlik kararını kaldırdı. TGS Avukatı Ülkü Şahin, “Valilik soruşturma izni verirse, gazetecilerin görevini engelleyen polisler hakkında dava açılabilir” açıklamasını yaptı.

MEB, eğitim - öğretim takvimi açıkladı

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 15-19 Kasım tarihleri arasında yüz yüze eğitime ara verecek. 

Bakanlığın takvimine göre ara tatilin ardından birinci dönem 21 Ocak’ta sona erecek. 24 Ocak 4 Şubat arası yarıyıl tatili (15 gün) uygulanacak. İkinci dönem 6 Şubat’ta başlayacak. İkinci ara tatil 11-15 Nisan arasında olacak. Eğitim - öğretim yılı 17 Haziran’da sona erecek.

Ödüllü narkotik polisi 24.6 kilo eroinle yakalandı, tutuklandı

Adana'da 20 Mart 2019'da düzenlenen uyuşturucu operasyonunda şüphelileri yakalayarak, dönemin Adana Valisi Mahmut Demirtaş tarafından ödüllendirilen polis memuru Cumhur Acarca (40), 24 kilo 600 gram eroinle gözaltına alınıp sorgulandıktan sonra sevk edildiği nöbetçi hakimlikçe tutuklandı.

Hastasından 15 bin TL isteyen profesörün 10 yıl hapsi istendi

Bursa'da ameliyat olacak bir hastasından 15 bin TL istediği iddiasıyla tutuklanan kalp damar cerrahisi uzmanı Prof. Dr. Tamer Türk hakkında Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen soruşturma tamamlandı. Türk'e, ‘irtikap’ suçundan 10 yıla kadar hapis cezası istemiyle Ağır Ceza Mahkemesi'nde dava açıldı.

İstanbul'un barajlardaki doluluk oranı 45,76'ya düştü

Yaz aylarının ardından sonbaharda da yeterli yağış almayan İstanbul’da, kente su sağlayan barajlardaki doluluk oranı önemli ölçüde geriledi. İSKİ verilerine göre; kente su sağlayan barajlardaki doluluk oranı, bugün itibarıyla ortalama yüzde 45,76 olarak açıklandı.

COVID19

Pfizer-BioNTech aşısı 5 - 11 yaş için FDA onayı aldı

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Pfizer ve BioNTech tarafından Covid-19'a karşı geliştirilen aşının 5-11 yaş grubuna uygulanmasına onay verdi.  Pfizer/BioNTech tarafından geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamada, aşının 5-11 yaş grubunda yüzde 90.7 etkili olduğu belirtilmişti.

"Vaka sayısı 60 binlere çıkarsa kapanma gündeme gelebilir"

Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, koronavirüs vaka sayılarının günlük 25- 30 bin aralığında seyrettiğini belirterek, “Günlük 60 bin, 70 bin vaka sayılarına sıçrama olması durumunda ise yeniden kapanma, okulların kapanması gibi tabloları gündeme gelme durumu söz konusu olabilir” dedi.

EKONOMİ

Rekabet Kurumu’nun cezaları mahkemeye taşındı

Rekabet Kurumu’nun 5 zincir market ve bir tedarikçi firmaya kesti yaklaşık 2.7  milyar liralık ceza yargıya taşınıyor. Migros, BİM, Carrefour ve Şok marketler kararın iptali için mahkemeye gideceklerini duyurdu. 

Köprü ve otoyollara verilen garanti tutarları 10 ayda 47 milyar lira arttı

CHP’li Ahmet Akın, köprü ve otoyollara verilen garanti tutarlarının kur artışı nedeniyle 179 milyar 635 milyon liradan 226 milyar 495 milyon liraya çıktığını kaydetti. Akın, “Bu paralar vatandaşın cebinden çıkıyor. Garantiler Türk Lirası’na çevrilmeli” dedi.

G20’den vergi cennetlerine son veren adıma onay

Dünyanın en büyük 20 ekonomisinin liderleri kurumsal küresel asgari vergi oranını onayladı. 2023'ten itibaren uluslararası şirketlerin  merkezleri hangi ülkede olursa olsun, en az yüzde 15 vergi ödeyecek. 

Bu anlaşmayla çok uluslu şirketlerin karlarını “vergi cenneti” denilen ülkelere aktarmalarının önüne geçilmesi hedefleniyor.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Gezegenimizi kurtarma buluşması: COP26

Birleşmiş Milletler'in düzenlediği ve geçen yıl pandemi nedeniyle ertelenen Dünya İklim Zirvesi (COP26), İskoçya'nın Glasgow kentinde dün başladı. 12 Kasım’a kadar sürecek zirvede en önemli soru atmosferi kirletmekten sorumlu olan zengin ülkelerin, iklim değişikliğinden en çok etkilenen yoksul ülkelere ne kadar mali destek vereceği olacak. Zengin ülkeler, 2009'da 2020'ye kadar iklim finansmanı için yılda 100 milyar dolar ödemeyi kabul etmişti. Ancak OECD'nin son tahminlerine göre 2019'da 79,6 milyar dolar toplandı.

İklim değişikliğine karşı en savunmasız ülkeler, iklim değişikliğinin etkilerine uyum sağlamaya ve bu konuya daha fazla önem verilip fon ayırılması çağrısında bulunuyor. 

Sudan'da ordu, çok sayıda büyükelçiyi görevden aldı

Sudan'da yönetime el koyan ordu bazı ülkelerdeki büyükelçilerini geri çekme kararı aldı. Sudan Devlet Televizyonu'nun haberine göre aralarında Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin de yer aldığı bazı ülkelerdeki büyükelçiler ordu komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan tarafından görevinden alındı. el-Burhan’ın Dışişleri Bakanlığı'ndaki bazı diplomatları da görevden aldığı bildirildi. Sudan'da yeni yönetim Avrupa Birliği (AB) ve beş ülkedeki büyükelçilerini görevden aldığını açıklamıştı.

Taliban'dan ABD'ye büyükelçiliği yeniden açma çağrısı

Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, ABD'nin Kabil'deki büyükelçiliğini yeniden aktif hale getirmesini istedi. Mücahid, "ABD başta olmak üzere tüm dünya ile ilişkilerimizi geliştirmek istiyoruz" dedi. Taliban hükümetinin resmi olarak tanınması için bazı ülkelerle görüşüldüğünü aktaran Mücahid, şu ifadeleri kullandı:

“Amerika başta olmak üzere dünya ülkelerinin Taliban'ı resmi olarak tanımaya ihtiyacı var. Çünkü Taliban yönetim olarak resmi tanınmanın gerekli şartlarını yerine getirdi. Dünya ülkeleri önce Afganistan'ı resmi olarak tanımalı. Çünkü, Afganistan başka ülkeler için tehdit oluşturacak bir toprak değildir” ifadesini kullandı.

Yemen'de havalimanına bombalı saldırı: En az 10 ölü

Yemen'in geçici başkenti Aden'de havalimanı girişindeki kontrol noktasına bomba yüklü araçla düzenlenen saldırıda en az 10 kişi öldü, 20 kişi de yaralandı.

KISA DALGA’DAN

Ersan Atar, organize suç örgütü lideri Sedat Peker’in Kıbrıs’taki uyuşturucu trafiğinin odağında olduğunu iddia ettiği Halil Falyalı’nın tutuklanmasından sonra ortaya dökülen müstehcen içerikli görüntülerin izini sürdü. Dinlemek veya okumak için tıklayın