BÜLTEN / KARA SALI: "DÖVİZ UÇTU, MERKEZ SEYRETTİKUR TAVAN YAPTI, TL ERİDİ"

KISA DALGA BÜLTEN

24 KASIM 2021

 
GÜNDEM 

Dolar 1 günde yüzde 18’dan fazla arttı

Türkiye dün dövizin dakikalar içinde rekor üstüne rekor kırdığı bir gün yaşadı.

Dolar/TL kuru dün yüzde 18 arttı. Dolar gün içinde 13 lirayı, Euro da 15 lirayı geçti.  Bültenimizi hazırlarken kurdaki artış sürüyordu. Türk lirası dün gelişen ülke para birimleri arasında en fazla değer kaybeden para birimi oldu.

Kurun yükselişi önceki akşam kabine toplantısından sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarıyla başladı. Erdoğan, “Kurdaki rekabet gücü; yatırımda, üretimde ve istihdamda artışa yol açar. Ülkemizde yaşanan durum tam da budur, yani fiyat artışıdır” dedi. Bu açıklamadan sonra dolar/TL kuru 11,47'nin üzerine çıktı. Bu yükseliş sabah da devam etti.

Altın da uçtu

Altın fiyatları, Türk Lirası'nda iki haftadır süren sert değer kaybının etkisiyle tarihi rekorunu tekrarladı. Gram altın 709 liraya, çeyrek altın da 1142  TL'ye yükseldi. 

Döviz satışı durdu

Piyasadaki dalgalanma nedeniyle bazı döviz büroları tahtalarını kapattı. Bazı bankaların dijital sistemleri de saat 16.00 sıralarında döviz satışına imkan vermedi.

Erdoğan ve Kavcıoğlu bir araya geldi

Dün piyasaların kapanmasına kısa bir süre kala Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu ile dün Ankara’da bir araya geldi. Görüşmeye ilişkin detay paylaşılmadı.

Gübre ve zirai ilaç şirketleri satışları geçici olarak durdurdu

Döviz kurlarında yaşanan sert yükseliş, ham maddesinin önemli bir kısmı ithal olan gübre ve zirai ilaç şirketlerinin bayilere fiyat verememesine satışları geçici olarak durdurmasına yol açtı.

Erdoğan: Erken seçim olmayacak

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı'nda yaptığı konuşmada erken seçim olmayacağını, seçim tarihinin Haziran 2023 olduğunu bir kez daha vurguladı. Erdoğan, ”Olmayacak seçim. Öyle 15 ayda bir 20 ayda bir seçim yapmak, bunlar ilkel kabilelerin işidir" diye konuştu.

Bahçeli: Takip edilen ekonomi politikaları doğru

Döviz kuru dakikalar içinde hızla artarken, partisinin grup toplantısında konuşan Bahçeli ise şunları söyledi: “ Türkiye faiz kamburundan kurtulmalıdır.  Erken seçim filan yoktur.  Takip edilen politikalar doğrudur. Yakında her şey düzelecektir. Terörle mücadelemizin rövanşını kur üzerinden almak istiyorlar."

Kılıçdaroğlu’dan Erdoğan’a: Halciyi terörist mi ilan edeceksin?

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, partisinin TBMM Grup Toplantısı'nda  artan fiyatları gündeme getirdi. Kılıçdaroğlu, iktidara ve Erdoğan’a “Siz kalkıyorsunuz çiftçiyi, marketçiyi, halciyi suçluyorsunuz. Dolar tırmandıkça bunlar artıyor adamlar ne yapsın? Fiyat mecburen artacak. Hal esnafını terörist mi ilan edeceksin? Sen artık Türkiye Cumhuriyeti devletinin temel bir milli güvenlik sorunusun" dedi.

HDP Eş Genel Başkanı Buldan: Doların yükselişinin tek nedeni Erdoğan'ın her gün konuşması

HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, ise kur artışıyla ilgili “Doların yükselişinin tek sebebi, cumhurbaşkanının her gün konuşmasıdır. Konuştukça kendi ülkesinin yönetimini batıran tek adam yönetimi varken, dış güçlere hiç gerek yok” dedi.

AKP Milletvekili Demirbağ: Ayda 2 kilo et yerine yarım kilo yiyin, 2 kilo domates yerine 2 tane alın

Türkiye kur artışını ve ekonomik krizi konuşurken AKP Elazığ Milletvekili Zülfü Demirbağ, artan gıda fiyatlarına karşı vatandaşlara şu önerilerde bulundu: ”Normal şartlarda ayda iki kilo et yiyorsak yarım kilo yeriz. Domatesi iki kilo yerine iki tane alırız. Öncelikli olan vatandır, haysiyettir.”

Benzer bir ifadeyi de AKP Manisa Milletvekili Uğur Aydemir kullandı. Aydemir “Belki soğan ekmek yiyeceğiz aylarca ama güvenliğimizden kimseye taviz vermeyeceğiz” dedi.

24 Kasım anketi: Öğretmenlerin yüzde 82,6’sı borçlu, yüzde 19,8’i ek iş yapıyor"

Türk Eğitim-Sen, 24 Kasım Öğretmenler Günü nedeniyle 13 bin 261 öğretmenle yaptığı anketin sonuçlarını açıkladı. Çarpıcı sonuçlar şöyle:

Öğretmenlerin yüzde 82,6’sı borcu olduğunu söyledi

2020 yılında ek iş yapan öğretmenlerin sayısı yüzde 14,1’iken 2021’de bu oran yüzde 19,8’e çıktı

Yüzde 14,4’ü  kripto para ile ilgilendiğini söyledi

‘Son zamlardan sonra sizi ekonomik olarak hangisi etkiledi?’ Yüzde 79.5’i gıda fiyatları dedi.

HDP Eş Genel Başkanı Buldan ve 12 vekil hakkında dokunulmazlık fezlekeleri Meclis'te

Aralarında HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan’ın da bulunduğu 13 milletvekili hakkında 16 dokunulmazlık fezlekesi Meclis'e sunuldu.

Yabancılara su faturaları ve nikah ücretlerinde farklı tarife uygulayan Bolu Belediyesi hakkında inceleme

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’ (TİHEK) yabancılara su kullanımı ve nikah ücretlerinde farklı tarife uygulanmasına yönelik Bolu Belediye Meclisi kararıyla ilgili inceleme başlattı.

Ceren Özdemir'in katilinin cezası onandı

Ordu'da, üniversite öğrencisi Ceren Özdemir'i (20) evinin önünde bıçaklayarak öldüren Özgür Arduç'a (36) ‘Canavarca hisle kasten öldürme’ suçundan verilen 2 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, Yargıtay 1’inci Ceza Dairesi'nce onandı..

Ovacık'ta izinsiz maden araması durduruldu, savcılık soruşturma başlattı

Tunceli’nin Ovacık ilçesinde özel bir maden şirketi tarafından izinsiz olarak başlatılan ancak orman işletme ekiplerince tespit edilen sondaj çalışması, Cumhuriyet Başsavcılığı'nca durduruldu ve soruşturma başlatıldı.  

COVID 19

Bakan Koca: Kapanma düşünmüyoruz

Avrupa artan vakalar nedeniyle kapanırken Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Kapanma düşünmüyoruz. Yeni dönemde  kişisel tedbirleri özellikle aşıyı son derece önemsiyoruz" dedi.

Fransa Başbakanı Castex'in Koronavirüs testi pozitif çıktı; 5 Belçikalı bakan kendini izole etti

Fransa Başbakanı Jean Castex'in Koronavirüs testi pozitif çıktı. Fransız siyasetçinin pazartesi günü bir araya geldiği 5 Belçikalı bakan, kendilerini izole edecek.

Hollanda Başbakanı Rutte, kısıtlamalara karşı eylem yapanlara "Ahmaklar" dedi

Hollanda Başbakanı Mark Rutte, korona kısıtlamalarına karşı protestolarda şiddete başvuran göstericiler için "ahmaklar" ifadesini kullandı. Ülkede şu ana dek gözaltına alınan protestocu sayısı 145 oldu.

Aşı zorunluluğu tartışması Almanya'yı böldü

Almanya'da siyaset, ülkede aşı zorunluluğu uygulanıp uygulanmaması konusunda ikiye bölündü. Çok sayıda eyalet yönetimi aşı zorunluluğu getirilmesini isterken Sağlık Bakanı Spahn böyle bir uygulamaya sıcak bakmıyor ve insanların gönüllü olarak aşı olmasını istiyor.

OKUMA ÖNERİSİ: 4 soru, 4 cevap: Avrupa'da neden Covid-19 isyanı çıktı?

Afrika'da vaka sayısının düşüklüğü bilim insanlarını şaşırtıyor

Aşı imkanlarına ve sağlık hizmetlerinin iyi olmasına rağmen Batı Avrupa ülkeleri Covid-19’u frenleyemezken Afrika’da vaka ve ölümlerin düşük seyretmesi bilim insanlarını şaşırtıyor. Zimbabve'de koronavirüs çoktan geçmişte kalmış bir olgu olarak algılanıyor. Siyasi partiler mitinglerini yapıyor, konserler düzenleniyor, evlerde toplanılıyor. Uganda'da geçen hafta yapılan bir araştırmada daha önce sıtmaya yakalanmış Covid-19 hastalarının hastalığı ağır geçirmediği ve bu kişilerde ölüm oranının düşük olduğu tespit edildi. Bilim insanları Afrika ülkelerinde Covid-19 verilerine ulaşmanın düzensiz izleme nedeniyle oldukça zor olduğunu belirtiyor. Ancak Columbia Üniversitesi Genel Sağlık Kürsüsü Profesörü Wafaa El-Sadr Afrika'da bilim insanlarının kafasını karıştıran "esrarengiz" bir durumun olduğunu da kabul ediyor.  

EKONOMİ

Bakan Bilgin: Asgari ücret tespiti için Aralık sonunu bekleme niyetinde değiliz

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Bilgin, asgari ücretin tespitine ilişkin aralık ayının sonunu beklemeyeceklerini söyledi. Bakan Bilgin, asgari ücret takvimiyle ilgili , "Aralık ayının başında başlarız, 1-2 hafta içinde bitiririz. Bu sefer erken bitirme eğilimindeyiz. Çünkü taraflarla, sosyal ortaklarımızla görüşüyoruz. Onlarla bir uzlaşma noktasına doğru gidiyoruz" diye konuştu.

Un fiyatları artıyor, 2022 daha kötü geçebilir"

Türk Lirası'ndaki değer kaybının temel gıda ürünlerine olumsuz yansımaları sürüyor. Maliyetlerdeki yükseliş nedeniyle unun fiyatı son beş ayda ikiye katlandı. Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, artışın nedeninin kuraklığın yanı sıra Türkiye'nin ithalata bağımlılıktan kaynaklı kronik sorunları olduğuna dikkat çekiyor. Demirtaş, “ 2022 yılında bugünleri  arayabiliriz" diyor.

  Tedarik sorunu: "Yeni sezon ürünleri en az yüzde 70 zamla satılacak"

Hammaddedeki küresel tedarik problemi Türkiye’de çok daha fazla hissediliyor. Üreticiler zam gelecek beklentisi ile ürünleri piyasaya sürmüyor. Ya da hammaddeye zam gelecek diye eldeki ürüne de zam yapıyor. Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, şu uyarıları yaptı: ”Yeni sezon ürünleri en az yüzde 70 zamla satılacak. Maliyetlerdeki artış böyle devam ederse mağazalar kapanmak zorunda kalır. 100 liraya sattığımız ürünün yerine yenisini koymak için en az 160 lira gerekiyor”

Elektrikten sonra doğalgaza da kademeli tarife geliyor

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, elektrik faturalarında kademeli tarife uygulamasının devreye alınacağını belirterek, "Benzer uygulamayı doğalgaz için de çalışıyoruz. Özellikle kış aylarında, vatandaşımızın tüketiminin yoğun olduğu dönemlerde iki kademeli bir tarife çalışmasına geçmeyi planlıyoruz." dedi.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Almanya'dan Polonya sınırından göçmen alma taleplerine ret

Belarus-Polonya sınırındaki göçmen krizine çözüm bulabilmek için diplomatik çabalar sürerken Alman hükümeti, Belarus Devlet Başkanı Lukaşenko'nun Polonya sınırından göçmen alma teklifini reddetti.

Ukrayna ile ABD arasında nükleer enerji anlaşması

Ukrayna ile Rusya arasındaki gerginliğin yeniden tırmandığı bir dönemde Ukrayna hükümeti ABD'li şirket Westingshouse ile iki nükleer reaktörün inşası konusunda anlaşıldığını açıkladı.

KISA DALGA’DAN

Bültenimizi Kısa Dalga’dan iki öneriyle bitiriyoruz

Prof. Dr. İlhan Uzgel, Karadeniz ve Doğu Avrupa üzerindeki çekişmeyi anlatıyor.  Bu çekişme Ukrayna’dan sonra en çok Türkiye’yi etkileyecek çünkü Türkiye dışındaki bütün ülkelerin pozisyonları açık. Türkiye’nin Rusya ve ABD arasında kurmaya çalıştığı denge, krizin yoğunlaşmasıyla birlikte sürdürülemez hale gelecek.

İkinci podcastimiz Dr. Mühdan Sağlam’dan.. 

Rusya ile Ukrayna arasındaki nahoş ilişkiler, ABD’den gelen raporlarla yeni bir düzeye taşınıyor. Rusya Ukrayna işgal edebilir mi? ABD bu iddiayı neden ortaya attı? Rusya’nın buna cevabı ne?  Mühdan Sağlam, benzer sorular ışığında bu hafta merceği Rusya-Ukrayna ilişkilerine tutuyor.