Güle güle 2023: Biz ne yaşadık?
Yılın bu son gününde hafızamızı tazelemek, unutmamak ve unutturmamak için 2023’ün önemli gelişmelerini derledik... Sağlıklı, mutlu ve umut dolu bir yıl dileyerek 2023’ün son bültenine başlıyoruz…
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY'E TIKLAYINIZ
2023 aylara değil de olaylara hatta başlıklara bölünmüş bir yıldı sanki… Deprem, savaş, seçim, çeteler, yolsuzluk manşetlerden hiç düşmedi…
6 ŞUBAT DEPREMLERİ
Yeni yıldan daha 1 ay bile almıştık ki 6 Şubat’ta Maraş merkezli iki depremle sarsıldık…
Sabah saat 04:17'de 7,7 ve 13:24'te 7,6 büyüklüğündeki depremlerde resmi açıklamalara göre 50 binden fazla kişi yaşamını yitirdi.
Deprem bölgesinde olağanüstü hal ilan edildi…
Enkaz altında kalan canları kurtarma mücadelesi günlerce sürdü… On binlerce insan kış ortasında evsiz kaldı.
Depremzedeler canlı yayınlarda, sosyal medyada sesini duyurmaya çalıştı, yardım istedi.
Sosyal medyada enkaz adreslerinin verildiği bir sırada Twitter'a erişim kısıtlandı. Büyük tepkilerin ardından bu kısıtlama kaldırıldı.
Twitter'a erişim sorunu yaşanıyor
Deprem bölgesine yardım için tarihin en büyük yardım organizasyonunun yapılacağı duyuruldu.
‘Türkiye Tek Yürek’ diyerek tüm televizyonlar ortak yayın yapacaktı. 15 Şubat’ta yapılan yayında verilen sözler kayıt altına alındı. Ancak son verilere 30 milyar liralık söz tutulmadı…
Deprem bölgesinde hala 600 binden fazla kişi konteynırda yaşıyor ve bölgede sorunlar devam ediyor.
Depremin kara bulutu dağılmadı … Uzmanlar olası depremlere karşı uyarıyor. Özellikle İstanbul’da depremin eli kulağında deniliyor.
İstanbul'da her an deprem olma ihtimali yüzde 47'ye çıktı!
İktidarın bu uyarılara yanıtı büyük bir kentsel dönüşüm kampanyası başlatmak oldu. Bunun yasası da çıkarıldı. Ve üzerinde yapı olan alanların da rezerv alan olmasına karar verildi. Mülkiyet hakkı tartışmaları çıktı…
“Her an deprem olabilir” denilen İstanbul’da resmi açıklamalara göre 600 binden fazla riskli konut var…
Ve İstanbul eli yüreğinde depremi bekliyor…
MAYIS SEÇİMLERİ
Depremin acısı sürerken “seçim ertelenir mi” tartışması gündeme geldi… Şubat’ta on binlerce yurttaşını yitiren Türkiye, Mayıs’ta seçime gitti…
İkinci dönem, üçüncü dönem, Anayasa tartışmaları derken Cumhur İttifakı’nın adayı yeniden Recep Tayyip Erdoğan oldu.
Avukat Turgut Kazan, Erdoğan'ın adaylığını AİHM'e taşıdı
Asıl merak edilen muhalefetin adayıydı…
Altılı masa uzunca bir süre adayını açıklamadı… Gerekçe adayın yıpratılmamasıydı… Kulislerden CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun adı sızıyordu…
Kılıçdaroğlu evinin mutfağından çektiği videolarda halka seslenip, iktidara ayar verirken TT listesine giriyordu.
Sosyal medyada Kılıçdaroğlu artık “dede, “piro” diye anılmaya başlandı.
Kılıçdaroğlu mutfaktan seslendi: Biz iktidara gelene kadar araba almayın
Altılı masadan yükselen “umut dalgası” 3 Mart’ta dağıldı. Millet İttifakı üyesi Meral Akşener, cumhurbaşkanı adayı olarak Kılıçdaroğlu'nun belirlenmesine tepki gösterdi. Kameraların karşısına çıkan Akşener adeta ateş püskürüyordu…
Akşener, müzakereler ve görüşmelerden sonra Kılıçdaroğlu'nun adaylığını kabul etti. Ancak muhalefetteki “umut havası” artık dağılmıştı.
Anketler Kılıçdaroğlu’nu çoğu kez 1 - 2 puan önde gösteriyordu…
Seçimin kazanılacağı havası muhalefette yayılmıştı…
Recep Tayyip Erdoğan, Kemal Kılıçdaroğlu, Sinan Oğan ve Muharrem İnce aday olarak açıklandı. İnce daha sonra adaylıktan çekildi.
14 Mayıs seçimlerinde hiçbir aday yeterli oyu alamadı…
Cumhurbaşkanlığı seçimi 28 Mayıs’a kaldı…
Sinan Oğan’ın aldığı yüzde 5 oy oranı dikkat çekiciydi… Millet ittifakı, 14 günde milliyetçi oyları almanın hesabını yaptı. Kılıçdaroğlu mültecilerle ilgili söylemlerini sertleştirdi… Hatta Zafer Partisi lideri Ümit Özdağ’yla protokol bile yapıldı.
Ancak 28 Mayıs seçiminde Erdoğan, üçüncü kez Cumhurbaşkanı seçildi…
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 3 Haziran’da yeni kabinesini açıkladı Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy hariç bütün üyeler değiştirildi. Asıl sürpriz İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun gitmesi oldu…
Seçim yenilgisinin muhalefet açısından sonuçları oldu elbette… CHP’de Kemal Kılıçdaroğlu dönemi bitti, Özgür Özel dönemi başladı..
İYİ Parti, yerel seçime ittifaksız girme kararı alınca neredeyse bölünme noktasına geldi. İstifalar, karşılıklı suçlamalar havada uçuştu…
Saadet ve Gelecek Meclis’te ortak grup kurdu…
Millet ittifakı tamamen dağıldı…
2024’te bizi yine yoğun bir seçim gündemi bekliyor…
CAN ATALAY VE YARGI KRİZİ...
Yeni Meclis kuruldu ama bu Meclis bir eksikle açıldı. Türkiye İşçi Partisi Milletvekili avukat Can Atalay, vekil seçilmesine rağmen cezaevinden çıkamadı. Mazbatasını avukatları aldı…
Yerel mahkeme yine AYM kararına uymadı, Atalay dosyası Yargıtay'da
28 Eylül’de Can Atalay’la birlikte Gezi davasının 5 sanığının cezası onandı
Can Atalay’ın avukatları “yasama dokunulmazlığı” gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.
25 Ekim’de Anayasa Mahkemesi “hak ihlali” kararı verdi.
Karar, yargılamanın yapıldığı İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildi. Atalay'ın serbest bırakılması beklenirken, yerel mahkeme karar vermeden dosyayı Yargıtay 3. Ceza Dairesi'ne gönderdi.
Yargıtay Dairesi, AYM'nin ihlal kararına uymayı reddetti ve karara imza atan Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında suç duyurusunda bulundu.
“8 Kasım yargı krizi” böylece 2023’ün arşivinde bu başlıkla yer aldı.
21 Aralık’ta Anayasa Mahkemesi yeniden hak ihlali karar verdi.
FAİZ OLDU YÜZDE 42.5
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın mayıs seçimlerinden sonra kurduğu yeni kabinede ekonomi yönetiminin başına Mehmet Şimşek getirildi.
Nureddin Nebati gözlerindeki ışıltıyla sahneyi terk etti. Hazine ve Maliye Bakanlığı görevini devralan Mehmet Şimşek “Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönmekten başka çaresi kalmadı…” diyerek yeni dönemin işaretini verdi.
Türkiye ekonomi yönetiminde bir ilke de tanıklık etti ve Merkez Bankası Başkanlığı’na ilk kez bir kadın atandı. Hafize Gaye Erkan…
Resmi Gazete'de yayınlandı: Hafize Gaye Erkan, Merkez Bankası'nın ilk kadın başkanı!
Yeni ekonomi yönetiminin ilk icraatı faiz artırmak oldu. Ve 7 ay boyunca bu böyle devam etti.
Erkan, Merkez Bankası başkanlığına geldiğinde yüzde 8.5 olan faiz yıl sonunda yüzde 42.5 oldu. Yani yeni ekonomi ekibin toplamda 3400 baz puan faiz artırımına gitmiş oldu.
Marjinal Fayda |Bir faiz artışı daha gelecek
Merkez Bankası’nın her faiz artımı kararından sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz karşıtı açıklamaları sosyal medya kullanıcıları tarafından hatırlandı ve hatırlatıldı…
Açlık sınınının 16 bini, yoksulluk 46 bin lirayı aştığı Türkiye’de yılın son gününde asgari ücret belli oldu: 17 bin 2 lira...
KARA PARA, FON, KIRMIZI BÜLTENLİ ÇETE LİDERLERİ
2023 kara para, yolsuzluk, organize suç örgütlerinin de sık sık gündeme geldiği bir yıldı.
Instagram’da lüks arabalar, altınlar, dolarlarla yapılan gösterişli paylaşımlar Türkiye’nin en büyük kara para operasyonlarından birinin işaret fişeği oldu… Fenomen Dilan Polat, daha iddialar ilk ortaya atıldığında sosyal medya hesabından küfürler eşliğinde yalanlama videoları yayınladı. Ancak MASAK raporu öyle demiyordu. Dilan ve Engin Polat çifti tutuklandı.
'Şampiyonlar Ligi' fotoğrafındaki 12 fenomenin şirketine kayyım atandı
Güzellik merkezlerinin kara para aklama istasyonu olduğu iddiaları gündeme gelirken Dilan Polat’ın bir zamanlar “şampiyonalar ligi” diyerek çektiği fotoğraftaki tüm Instagram ünlüleri soruşturmaya dahil oldu.
Bu soruşturmanın iddianamesi ve dava süreci 2024’ün önemli bir gündem başlığı olacak.
SEÇİL ERZAN
En az fenomenler soruşturması kadar ünlü barındıran ve yine büyük bir yolsuzluğu barından bir başka gündem başlığı Seçil Erzan’dı…
Seçil Erzan davasında mağdur sayısı artıyor
Denizbank yöneticisi olan Erzan, Fatih Terim adıyla bir fon kurmuş ve başta fubolcular olmak üzere birçok kişiyi milyonlarca lira dolandırmıştı.
Seçil Erzan’a açılan davanın görülmeye başlamasıyla ünlü futbolcularla yapılan görüşmeler, alınıp verilen milyonlarca dolar da ortalığa saçıldı.
Bu soruşturmanın daha nerelere uzanacağı neleri ortaya çıkaracağını 2024’te daha net göreceğiz…
SUÇ ÖRGÜTLERİ
Ali Yerlikaya İçişleri Bakanı olduktan sonra, organize suç örgütlerine peş peşe operasyonlar yapıldı. Bakan’ın paylaştığı son bilgilere göre 401 çete operasyonu yapıldı. 5 bin 879 kişi gözaltına alındı. 2 bin 88’i tutuklandı. 326 organize suç örgütü çökertildi.
Almanya, İnterpol Kırmızı Bülteniyle arıyordu: İstanbul'da yakalandı
Yurtiçinde faaliyet gösteren Ayhan Bora Kaplan, Barış Boyun, Sarallar gibi çeteler çökertilip ve liderleri yakalanırken, yurtdışı kaynaklı çetelerin köklerinin de Türkiye’ye uzandığı ortaya çıktı.
Uluslararası suç örgütleri neden Türkiye'ye geliyor?
- Avusturalya merkezli uyuşturucu ticareti örgütü Comanchero'nun kırmızı bültenle aranan iki lideri yakalandı. Bunlardan Sırbistanlı İsveç vatandaşı Maximilian Rivkin'in başka bir isimle düzenlenmiş Bulgaristan pasaportuyla Türk vatandaşlığına geçtiği ortaya çıkmıştı.
- Belçika'da uyuşturucu ticareti yapan İngiltere vatandaşı Muhammed Zakir Miah ile Vietnam'da ağır yaralama suçundan aranan Çin vatandaşı Çen Şufeng de yakalanan isimler arasındaydı.
- Yakalanan bazı isimlere Türk vatandaşlığı verildiğinin ortaya çıkması ayrı bir skandaldı.
YARGIDA YOLSUZLUK İDDİALARI
Ve yargıda yolsuzluk iddiaları… Gazeteci Timur Soykan’ın BirGün gazetesinde yayımlanan haberiyle yargıda rüşvet ve yolsuzluk iddiaları gündeme geldi. Anadolu Cumhuriyet Başsavcısı İsmail Uçar, Hakimler ve Savcılar Kurulu’na gönderdiği dilekçede yargıdaki rüşvet çarkını anlatıyordu… Tahliye edilen uyuşturucu şüphelileri, parayla çıkarılan erişim engeli kararları…
Hakimler ve Savcılar Kurulu müfettiş görevlendirdi. Uçar’ın iddialarında adı geçen yargı mensupları karşı dilekçeler gönderdi kurula… Dilekçe savaşlarıyla ortaya kara bir tablo çıktı…
DEZENFORMASYON YASASI TIKIR TIKIR...
Kamuoyu bu iddiaları konuşurken “Dezenformasyon yasası” da tıkır tıkır işledi…
Yoluzluk iddialarını yazan, sosyal medyada paylaşan gazeteciler gözaltına alındı…
2023 yine gazeteciler için kara bir yıl oldu. MLSA’nın son raporuna göre sansür yasası kapsamında en az 26 gazeteci soruşturma geçirdi 6 gazeteci gözaltına alındı ve en az 4 gazeteci tutuklandı.
MLSA : Sokağa çıkmak yasak, haber yapmak ‘terörizm’
1 Eylül 2022 ile 1 Eylül 2023 arasında tutuklu yargılamaların oranı bir önceki rapor dönemine göre yüzde 150 arttı. Sayının dramatik bir şekilde artmasına Ankara 11, Diyarbakır’da ise 15 gazetecinin tutuklanması neden oldu.
ŞAMPİYON KADINLAR
Tüm bu iç karartıcı gündemin içinde Türkiye kadın millî voleybol takımının Avrupa Şampiyonluğu büyük sevinç yarattı… Türkiye, milli takımla birlikte güldü, eğlendi, gururlandı, erik dalı oynadı…
CUMHURİYET'İN 100. YILI
Anıtkabir, Cumhuriyet'in 100. yılında ziyaretçi rekoru kırdı
2023 Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yıl dönümüydü… Cumhuriyet’in 100. Yaşı coşkuyla kutlandı…
DÜNYADA 2023
Dünyada da 2023 hiç sakin geçmedi.. 7 Ekim sabahı sosyal medyadan yayılan görüntülerle tüm dünya sarsıldı… Hamas militanları paramotorlarla İsrail’e sızıyor, bir müzik festivalini basıyordu… İsrail, Hamas’ın baskınından sonra Gazze’ye hava saldırıları başlattı… Gece gündüz demeden yapılan saldırılarda siviller hedefti… hastaneler, okullar, kilisiler, mülteci kampları vuruldu. İsrail kara harekatı da başlattı.
Gazze’nin kuzeyinde yaşayan 1 milyondan fazla insan güneye göç ettirildi…
İsrail'in Gazze saldırılarında can kaybı 21 bin 110'a yükseldi
İsrail önce göç yollarını vurdu sonra da güneyi.. Gazze’de milyonlarca insan için artık gidecek bir yer yoktu.. Binlerce çocuk ve kadın öldürüldü.. İsrail, 7 Ekim’in intikamını tüm Gazze’den alıyordu…
Dünyadan gelen çağrılar, eylemler, kınamalar yetmedi.. İsrail, her seferinde “savaşa devam” dedi… Dünya bir kez daha bir katliama tanıklık etti…
DARBELER, İÇ SAVAŞLAR
Afrika’da iki askeri darbe yaşandı. Nijer'de ordu "kötüleşen güvenlik durumunu" gerekçe göstererek yönetime el koydu.
Nijer'de darbe: Ordu yönetimi devraldı
- Gabon'da, ise cumhurbaşkanlığı seçiminin hemen ardından askeri darbe yapıldı. 55 yıllık Bongo iktidarını devirerek askeri yönetimin başına geçen General Nguema, ülkedeki kurumların daha demokratik olacağı taahhüdünde bulundu.
- Sudan'da ordu ve paramiliter güçler arasında nisan ayında patlak veren savaş nedeniyle 10 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
Sudan'daki kamplarda 1200'den fazla çocuk öldü
SAĞ YÜKSELİYOR...
Avrupa ve dünyanın birçok ülkesinde sağın yükselişi devam etti.
- Hollanda’da göçmen karşıtı ve İslam düşmanı Geert Wilders sandıktan birinci çıktı.
Marjinal siyasetten seçim zaferine: Geert Wilders
- İspanya'da da erken seçimleri merkez sağda yer alan Halk Partisi önde tamamladı. Aşırı sağ Vox ise 33 koltuk elde etti.
- Avrupa Parlamentosu seçimleri 2024 haziran ayında yapılacak. Sağ politikacıların parlamento seçimlerinde nasıl sonuç alacağı da gelecek yılın önemli başlıklarından biri olacak.
- Amerika’da da 2024’ün kasım ayında seçim var. Anket şimdilik eski başkan Donald Trump’un önde olduğunu gösteriyor. Amerika seçimleri de her zaman olduğu gibi merakla takip edilecek...
BİLİM: YENİ BULUŞLAR, UMUT VEREN AÇIKLAMALAR...
2023 bilimde önemli gelişme ve keşiflere de sahne oldu.
- Bilim insanları Büyük Patlama'dan 470 milyon yıl sonra oluşmuş, şimdiye kadarki en eski kara deliği tespit etti.
Bugüne kadar gözlemlenen en eski kara delik keşfedildi
- NASA, Mars'ın yüzeyinde gezegende yaşam olasılığına işaret sayılan canlı sistemlerde de olan karbon ve hidrojenden meydana gelen organik moleküller buldu.
- James Webb Uzay Teleskobu, Dünya'ya yaklaşık 500 ışık yılı mesafede yaşam için gerekli elementleri içeren moleküler bulut keşfetti.
- Prestijli bilimsel yayın Science dergisi, 2023'ün çığır açan buluşu olarak kilo verdiren ilaçları seçti.
- Science dergisine göre 2023'te tedavisi konusunda çığır açıcı gelişmelerden biri Alzheimer ilacı oldu.
Alzheimer hastalığı için yeni ilaç müjde oldu: Şimdiye kadar elde edilen en önemli başarı
- Amerika’da üçüncü faz çalışmalarını tamamladığ ilacın Alzheimer hastalığının ilerlemesini yüzde 35 oranda yavaşlattığını açıklandı.
- Tıpta heyecan yaratan bir başka açıklama kanser aşısıyla ilgili. Alman biyoteknoloji firması BioNTech'in kurucu ortağı Uğur Şahin, ilk kanser aşılarının onayı için 2030’u işaret etti..
Prof. Dr. Uğur Şahin kanser aşısı için tarih verdi: 2030'dan önce onaylanabilir
YİTİRDİKLERİMİZ....
Geride bıraktığımız yılda sanat, spor, siyaset dünyasından birçok isim hayatını kaybetti.
Deniz Baykal, Özkan Uğur, Erkin Koray, Can Gürzap, Rana Cabbar, Nuri Sesi Güzel, Burhan Çaçan, Metin Uca, Yılmaz Gruda kaybettiğimiz isimler arasındaydı…
Dünyaca tanınmış sanatçılar Tina Turner, Milan Kundera, Jane Birkin, Matthew Perry, Henry Kissinger ve Silvio Berlusconi de 2023’te yaşamını yitirdi…
Ve yıllık bültenimizin sonuna geldik. … 2024’ün herkese sağlık, mutluluk ve huzur getirmesini diliyorum… Seneye görüşmek üzere, iyi yıllar
