KISA DALGA BÜLTEN - 14 HAZİRAN 2022
PODCASTİ DİNLEMEK PLAY'E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
6'lı masadan 128 milyara hukuki takip sözü
Altı siyasi partinin ekonomi kurmaylarının oluşturduğu Kurumsal Reformlar Komisyonu, çalışmalarını Ankara’daki toplantıda açıkladı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, iktidara gelir gelmez ilk işlerinin hasar tespit komisyonu kurmak olduğunu belirtti. İYİ Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz, kamuoyunda 128 milyar dolar olarak biline Merkez Bankası rezervlerinin satışına ilişkin işlemlerin idari ve hukuki denetime tabi tutulacağını, tespit edilen hata, usulsüzlük, yolsuzluk ve kamu zararının sonuna kadar takip edileceğini söyledi.
HDP, 'altılı masayla' ilgili kararını verdi: İki isim veto edilecek
Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerine bir yıl gibi az bir süre kalmışken, HDP'nin iki ismi 'veto ettiği' belirtildi. T24 yazarı Murat Sabuncu, "Kısa bir süre önce HDP yönetimi bir karar aldı. Ve bunu altılı masada şu an itibariyle en yüksek oyu olan siyasi partinin genel başkanına iletti" dedi. Sabuncu’nun aktardığına göre altılı masa Meral Akşener ya da Mansur Yavaş’ı aday gösterirse HDP cumhurbaşkanlığı için aday çıkaracak.
AKP'li Veysel Eroğlu: Eskiden akaryakıt kuyrukları vardı ve uzaydan bile görülebiliyordu
İktidar, ekonomik sıkıntıların geçmişle ilişkilendirilmesine yeni bir boyut getirdi.
Eski Orman ve Su işleri Bakanı, AKP Afyonkarahisar Milletvekili Veysel Eroğlu, ekonominin mevcut durumunu anlattığı konuşmasında, geçmişte Türkiye'deki akaryakıt kuyruklarının 'uzaydan bile görülebildiğini' iddia etti.. Eroğlu, “Akaryakıt pahalı ama sebebi biz değiliz. Dua edin de bol akaryakıt çıksın” dedi.
Gazeteci Tuğçe Tatari'den Erdoğan'ın 'sürtük' sözüne dava
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 'sürtük' sözlerini ilk kez bir yurttaş yargıya taşıdı. Gazeteci Tuğçe Tatari, kişilik haklarına saldırıda bulunduğu gerekçesiyle Erdoğan hakkında 5 bin TL'lik tazminat davası açtı. Gezi döneminde polis tarafından tartaklanan ve Akşam gazetesindeki işi kaybeden Tatari, Tatari, davayı kazanırsa parayı Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği'ne bağışlayacak.
837 gazeteci ve 62 kurumdan gözaltındaki gazeteciler için ortak açıklama
Diyarbakır'da 8 Haziran'da ve ve çalıştıkları basın kuruluşlarına polis baskınıyla gözaltına alınan ve 16 Haziran’da savcılığa çıkması beklenen gazetecilerle dayanışmak için hazırlanan metne 837 gazetecinin yanı sıra 62 medya kuruluşu ve meslek örgütü imza attı. Metinde “Herkesi ayrımsız bir şekilde gözaltındaki meslektaşlarımızla dayanışmaya ve iktidar şiddetinin karşısında tavır almaya davet ediyoruz" denildi.
Arslan: Bireysel başvuru sayısı 110 bine yaklaştı, radikal adımlar atılmalı
AYM Başkanı Zühtü Arslan, bireysel başvuru sayısının 110 bine yaklaştığını belirterek, şu açıklamayı yaptı:” Bu gerçekten de çok büyük bir sayı. Uzun yargılama artık ülkemizde yapısal bir sorun haline gelmiştir. Bu yapısal sorunun çözülmesi de yine yapısal reformlarla mümkündür. Radikal adımların atılmasıyla mümkündür."
Prof. Dr. Koçak: Omicron dalgası işitme kayıplarına yol açtı
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. İsmail Koçak, Omicron varyantının işitme kayıplarına neden olduğunu savundu. Prof. Dr. Koçak, ani başlayan kulak çınlaması, tıkanma, işitme zorluğu ve uğultu gibi belirtileri olanlarda Kovid geçmişinin de sorgulanması ve tedavilerin buna göre düzenlenmesi gerektiğini vurguladı.
EKONOMİ
Erdoğan: Her kesimi rahatlatacağız
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İhracatın Şampiyonları Ödül Töreni'nde konuştu. Erdoğan, "Ücretlilerin gelirlerindeki azalışı telafi edecek çalışmalar yapıyoruz. Bu çerçevede temmuz ayında enflasyon farklarıyla ocak ayında ücretlerdeki yeni düzenlemelerle milletimizin her kesimini daha da rahatlatacağız" dedi.
DİSK-AR: Asgari ücretin alım gücü kaybı 5 ayda 5 bin TL'yi aştı
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), mayıs ayına ilişkin ‘Asgari Ücret Raporu’nu açıkladı. Buna göre; 2022’nin ilk 5 ayında asgari ücretteki toplam alım gücü kaybı 5 bin 7 TL oldu. DİSK-AR tarafından yapılan hesaplamaya göre; asgari ücretlilerin gıda enflasyonu, Mayıs 2022’de yüzde 119-135 bandında gerçekleşti.
ENAG kurucusu Prof. Dr. Ulusoy'a disiplin soruşturması
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAGrup) kurucusu Prof. Dr. Veysel Ulusoy'a, çalıştığı Yeditepe Üniversitesi tarafından disiplin soruşturması açıldı.
Daha önce TÜİK'in yargı yoluyla ENAGrup'u susturmaya çalıştığını ancak başarılı olamadığını söyleyen Ulusoy, şimdi de üniversite üzerinden harekete geçildiğini belirtti.
12 aylık cari açık 9 ayın zirvesinde
Merkez Bankası'nın (TCMB) nisan ayı ödemeler dengesi istatistiklerine göre cari işlemler açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre 1,2 milyar dolar artarak 2,7 milyar dolar olarak gerçekleşti.
12 aylık cari işlemler açığı 25,7 milyar dolar oldu ve 9 ayın en yüksek seviyesine çıktı.
YHT biletlerine yüzde 30 zam
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, YHT (Yüksek Hızlı Tren) biletlerine yüzde 30 zam yaptı. Ankara-İstanbul (Söğütlüçeşme) arası 195 lira. Zamla Konya-Ankara arası hızlı tren bilet fiyatı 87 liraya yükseldi. Konya-İstanbul arası hızlı tren bileti de 235 liraya çıktı.
'4 milyon 130 bin kişi borcunu ödeyemediği için kara listede'
CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut, Ramazan Bayramı’ndan sonra vatandaşların borçlarında 70 milyar TL artış yaşandığını ve kredi kartı borçlarının 272 milyar TL’ye ulaştığını belirtti. Bulut, borçlarını ödeyemediği için kara listeye alınan kişi sayısına 746 bin kişinin daha eklendiğine dikkat çekti. Buna göre '4 milyon 130 bin kişi borcunu ödeyemediği için kara listede.’
Antalya'ya hava yoluyla gelen turist sayısı 3 milyon
Antalya'da 2022'nin turizm verileri, önceki yılın 1 Ocak-12 Haziran dönemine göre artış gösterdi.
Antalya'ya gelen yabancı turist sayısı, yüzde 227 artışla 3 milyon 104 bin kişi oldu.
Kente haziran ayının ilk 12 gününde ise 2021'in aynı dönemine göre yüzde 241 artışla 688 bin 993 turist geldi.
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde yeni imkan: Hediye edilebilecek
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), düzenleme yaparak, Bireysel Emeklilik Sistemi’nin (BES), hediye olarak verilebilmesine imkan tanıdı. Yeni uygulama ile hediye amaçlı ek katkı payı ödemesi yapacak olanlar, emeklilik şirketinin internet sitesinden veya mobil uygulamada oluşturulan ödeme sayfasından ödeme yapabilecek. Emeklilik şirketi, hediye edenin talebi olması halinde elektronik veya basılı olarak üreteceği hediye sertifikasını hediye edene veya katılımcıya iletecek.
Bitcoin 25 bin dolara düştü, günlük kayıp 1000 doları buldu
Kripto para piyasasında yüksek hacimli satış dalgası devam ederken, Bitcoin 25 bin dolara kadar geriledi. Aralık 2020'den bu yana en düşük seviyeyi gören Bitcoin'deki günlük kayıp 1000 doları buldu.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
İsrail’den İstanbul’daki vatandaşlarına uyarı: Derhal ayrılın
Geçen ay Türkiye'ye seyahat uyarısı yapan İsrail'den yeni bir açıklama geldi. İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid, İran'ın Türkiye'de İsrail vatandaşlarını hedef alabileceğini belirterek vatandaşlarını en kısa sürede İstanbul'dan ayrılmaya çağırdı.
Rusya enerji ithalatında 93 milyar euro kar etti
Rusya Ukrayna savaşının ilk 100 gününde enerji ihracatından 93 milyar euro elde etti. Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi’ne göre AB halen Rus gaz ve petrolünün en büyük alıcısı. Ülke bazında Türkiye beşinci sırada. Türkiye, son 100 günde sadece Rusya'dan 6,7 milyar Euro'luk fosil yakıt ithalatı gerçekleştirdi.
Rusya'dan en çok doğal gaz ithalatı yapan ülkeler arasında, Almanya ve İtalya'nın ardından Türkiye üçüncü sırada yer alıyor.
Biden, Arabistan yolcusu
ABD Başkanı Joe Biden'ın önümüzdeki ay İsrail'i ve Suudi Arabistan'ı ziyaret etmeyi planladığı belirtildi. Biden'ın, Cemal Kaşıkçı cinayeti nedeniyle 'parya' olarak nitelediği Suudi Veliah Prensi Muhammed bin Selman'la da görüşebileceği aktarılıyor.
SIPRI: Nükleer silahların sayısı yeniden artacak
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) yıllardır azalma trendinde olan nükleer silahlanmanın yeniden artacağı tahmininde bulundu. Açıklamaya göre dünyadaki nükleer başlık sayısı 12 bin 705. Rusya ve ABD dünyadaki nükleer başlıkların yüzde 90'ına sahip. Rusya'daki başlık sayısının 5 bin 997, ABD'de ise 5 bin 428 olduğu tahmin ediliyor
İtalya’daki helikopter kazası soruşturuluyor: 'Pilot alarm vermedi, tanık ve kara kutu yok'
İtalya'da dördü Türkiye vatandaşı yedi kişiyi taşırken düşen helikopterle ilgili taksirle insan öldürmek ve felakete sebep olmak suçlamalarıyla soruşturma başlatıldı. İtalya basınındaki haberlere göre helikopterde kara kutu bulunmaması, pilotun alarm vermesi ve görgü tanıklarının olmaması net yanıtlar elde edilmesini güçleştiriyor.
Irak’ta siyasi kriz
Irak'ta ekim ayındaki seçimlerden beri devam eden siyasi krizde yeni bir perde açıldı. Parlamentoda çoğunluğu oluşturan Sadr Grubu toplu istifa kararı aldı. Sadr'ın siyasi müttefiki Mesud Barzani'den "Saygı duyuyoruz" açıklaması geldi.
Macron’a soru soran öğrenciyi sorgulayan polisten özür
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'a iki bakan hakkındaki tecavüz iddialarını sorup "Onları niçin üst düzey görevlere getirdiniz?" diyen 18 yaşındaki lise öğrencisi okulunda sorgulandı. Polis daha sonra özür diledi.
Yapay zeka insanlaştı mı?
Google şirketinin geliştirdiği LaMDA isimli yapay zekanın duyarlı hale geldiğini ve yedi-sekiz yaşındaki bir çocuk gibi düşünebildiğini savunan mühendis Blake Lemoine işten çıkarıldı. Google'dan yapılan açıklamadaysa, LaMDA'nın herhangi bir duyarlılık kazandığı kesin bir dille reddedilirken, mühendisin diyalogları yayımlamasının gizlilik kurallarını ihlal ettiği belirtildi.
Avustralya tarihinde ilk: Aborjin hukukçu Yüksek Mahkeme yargıcı oldu
Avustralya tarihinde ilk kez bir Aborjin, Yüksek Mahkeme'de yargıç oldu. Yargıç Lincoln Crowley, Yüksek Mahkeme'de yemin ederek göreve başladı. Ülke basınında bu karar "dönüm noktası" olarak değerlendiriliyor.
Çin'de 200 yeni koronavirüs vakası tespit edildi
Çin'de son koronavirüs dalgasının kontrol altına alınması için milyonlarca kişinin kitlesel bir aşılama kampanyasına dahil edileceği belirtildi.
Tespit edilen son iki yüz kadar yeni vakanın Pekin'de çeşitli barlara giden tek bir kişi tarafından yayıldığı açıklandı. Tek bir bardan yayıldığı sanılan yeni vaka sayısının ise 166 olduğu sanılıyor.
Pekin'de önümüzdeki üç gün boyunca her gün PCR testi yapılması herkes için zorunlu hale getirildi.
Pekin ve Şangay'da koronavirüse yakalanmış kişilerin bulunduğu binalara girip çıkmış kişilerin testleri negatif çıksa dahi karantinaya girmeleri şart koşuldu.
KISA DALGA’DAN
Yükselen enflasyon, artan risk primi ve tırmanışa geçen dolar kuru. Türkiye ekonomisinde neler oluyor? Kur artmaya devam edecek mi? Enflasyon kontrol altına alınabilecek mi? Ekonomi Sohbetleri’nde Mühdan Sağlam bu soruları ve Türkiye’nin geleceğini Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova ile konuştu.