Kısa zamanda kültür alanında olanlara şöyle bir bakalım. Bunların bir kısmını da kısaca özetleyelim.
Önce festival yasakları başladı. 12 – 15 Mayıs tarihleri arasında düzenlenecek olan Eskişehir Anadolu Fest Eskişehir Valiliği tarafından “15 gün süre ile açık alanlardaki etkinliklerin iptal edildiği” gerekçesiyle yasaklandı.
İptal edilen etkinlikler:
- Eskişehir Anadolu Fest
- Niyazi Koyuncu Pendik Konseri
- Zonguldak Kozlu Müzik Festivali
- Munzur Kültür ve Doğa Festivali
- Kazdağı Ekoloji Festivali
- Zeytinli Rock Festivali
- Gökçeada Meryem Ana Panayırı
- ODTÜ Bahar Şenliği
- Muş Metin-Kemal Kahraman Konseri
- Aynur Doğan Bursa ve Kocaeli Konserleri
- Başkent Kültür Yolu Festivali Mirae Konseri
- Başkent Kültür Yolu Festivali Ara Malikian Konseri
- Apolas Lermi Denizli ve Bostancı Konserleri
- Milyon Fest Fethiye
25 Mayıs 2022’de Kazım Koyuncu’nun kardeşi olan Niyazi Koyuncu’nun konseri iptal edildi. Koyuncu’nun iddiasına göre, Pendik Belediyesi, sanatçının “değer yargılarını ve görüşlerini paylaşmadığı” gerekçesi ile konseri iptal etmişti. Ancak belediye bu iddianın doğru olmadığını açıklamıştı.
“Kazdağı Ekoloji Festivali”, yani Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği tarafından hayata geçirilmesi planlanan etkinlikler, 6 Temmuz’da Balıkesir Valiliği tarafından iptal edildi. Festivalin iptal gerekçesi “orman yangınları” olarak belirtildi.
İlim Yayma Cemiyeti Balıkesir Şubesi ise sosyal medyadan bir açıklama yayınlayacaktı; zira festivalin düzenlenmesinde derneğin talebinin etkili olduğu iddia edilecekti.
7 Ağustos’ta İlim Yayma Cemiyeti Balıkesir Şubesi “Zeytinli Rock Festivalini, alkolün, uyuşturucuların her türlüsünün kullanılıp, taciz, tecavüz, fuhşun aleni bir şekilde yapılıp, çıkan kavgalarda dükkanların, evlerin zarar gördüğü, yağmalandığı, alkolün etkisiyle kötü davranış ve hareketlerin sokaklarda yapıldığı, değerlerimizle hiçbir şekilde örtüşmediği ve gençlerimizi fesada sürüklediği için şiddetle kınıyoruz” açıklamasını yapacaktı.
17 – 21 Ağustos 2022 tarihinde Balıkesir’in Burhaniye ilçesinde yapılması planlanan, biletleri de satılan “Zeytinli Rock Festivali” kaymakamlık kararıyla iptal edildi. Yedinci defa gerçekleştirilecekti, yeni ve organizasyon kapasitesi bilinmeyen bir festival olmadığı belli. Kaymakamlık yaptığı resmi açıklamada “toplumun huzurunun korunması için Zeytinli Rock Festivali’nin yasaklandığını” yazdı.
İfadeleri ise şöyleydi: Zeytinli Rock Festivali isteğinin daha önceki senelerde yakın bölgede düzenlenen Zeytinli Rock Festivali’nde meydana gelen trafik, çevre sorunları, güvenlik ve asayiş gibi ortaya çıkan istenmeyen durumlar sebebiyle vatandaşlar tarafından gerçekleşen yoğun yakınmalar ve şikayetlerin göz önüne alınarak toplumun huzuru, kamu güvenliği ve sağlığı ve çevrenin korunması amacıyla uygun görülmemiştir.”
Festivalde iki farklı sahne kurulacak, aralarında Duman, Mor ve Ötesi, Athena, Sertab Erener, Manga, Cem Adrian, Selda Bağcan, Moğollar, Bulutsuzluk Özlemi, Ceza ve Gökhan Türkmen’in de olduğu 70 sanatçı konser verecekti. Mor ve Ötesi resmi hesabından yaptığı paylaşımda “Bu yaz, yasakçılığın son yazıdır. Birlikte şarkılar söyleye söyleye bu deli gömleğini yırtıp atacağız” demişti. Moğollar yine sosyal medyada yaptığı açıklamada “Engellenmeye çalışılan bir festival değil, memleket gençliğinin özgürlüğü ve tercih hakkıdır. O zaman daha yüksek sesle; Bİ’ŞEY YAPMALI!” yazmıştı.
Festivale izin vermeyen Burhaniye Kaymakamı İlyas Memiş’in de İlim Yayma Cemiyeti etkinliklerinden hem Burhaniye hem de Gevye’deki görev yerinden bir çok fotoğrafı da ortaya çıkacaktı.
Eylül’de bu festivalin düzenleneceğine dair bir dedikodu olsa da, yazımı yazdığım zaman netlik kazanmış bir durum ortada yoktu.
Bir diğer yasaklama 1 – 4 Eylül 2022 tarihlerinde düzenlenmesi planlanan MilyonFest’e geldi. Festival Alanı’nın “Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde yer alması” nedeniyle iptal edildi. İptal kararı Fethiye Kaymakamlığı tarafından alınırken Fethiye Belediye Başkanı iptal kararına karşı mahkemeye başvuracaklarını açıkladı. Başkan Alim Karaca alınan kararın gerekçesinin olmadığını söyledi ve iktidarı eleştirerek, "Kendilerine yakın insanların konserleri iptal edilmiyor" dedi.
Gülşen’in hedefe konması ile tutuklanması arasında birkaç ay var. Gazeteci, akademisyen Can Ertuna, Gülşen’i hedef koyan videoyu paylaşan hesabın kapatıldığı haberi üzerine şöyle bir izlek çıkarmış: 1) Arşiv araması, cımbızlanan içerik 2) Sosyal medyaya servis 3) Troller ve yandaş medya tarafından tepki dolu mesajlarla yaygınlaştırma 4) Resmi ağızlardan kınama 5) Soruşturma, gözaltı, tutuklama.
Gülşen’in 4 ay önce verdiği konserde imam – hatip liselilere yönelik sarf ettiği sözlerinden dolayı hakkında “halkı kin ve düşmanlığa tahrik ve aşağılama” iddiasıyla soruşturma başlatıldı, gözaltına alındı ve tutuklandı. Sevk edildiği mahkemedeki ifadesinde şu cümleleri kullandı: “Bana ihtiyacı olan bir çocuğum var. Ben suç işlemedim. Bana ihtiyaç olunan her an gelebilirim. Tutuksuz yargılanmak istiyorum. Üzerime atılı suçlamayı kabul etmiyorum, serbest bırakılmamı talep ediyorum.”
Gülşen’e yöneltilen suçlama Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 216. maddesinde düzenleniyor. Bu maddenin ikinci bendi “(2) Halkın bir kesimini, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep, cinsiyet veya bölge farklılığına dayanarak alenen aşağılayan kişi, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır” ifadesini içeriyor.
Bu noktadan hareketle hukukçular imam – hatipliler sosyal zümre midir, değil midir, onu tartışıyor.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, hemen CHP’nin İmam – Hatiplilere sahip çıkmadığına dair bir açıklama yapacaktı.
Medya Ombudsmanı Faruk Bildirici de yazısında, Sedef Kabaş örneğiyle Gülşen örneğini bir arada ele alarak, Gülşen’i önce Bekir Bozdağ’ın suçlu ilan ettiğini, yargıya “infaz” talimatı verdiğini ve HSK’ya “bağımsız yargıya saygı” açıklaması yaptırdığını yazdı.
Festival yasakları, Gülşen’in önce hedefe konması ardından tutuklanması, Aleyna Tilki gibi şarkıcıların Akit tarafından hedefe konması… Bunların hepsi seçime giden yeni konsolidasyon yollarının taşları.
Baskılarla şekillenen kültürel dünyamızda, baskıya karşı ayakta duranlara bin selam!
