MEHMET ÇETİNGÜLEÇ
Piyasanın gözü Merkez Bankası Para Politikası Kurulunun Perşembe günü yapacağı toplantıda.
Yüksek bir faiz artışı bekleniyordu, ama Cumhurbaşkanı düşük faizden yana olduğunu açıklayınca kafalar karıştı!
Faizin ne olacağı bilinmediği için döviz ve borsa gözüne far tutulmuş tavşan gibi hareketsiz bekliyor.
Borsa 5400'lerde, dolar 23.60'larda...
Peki "haftalık repo faizi" olarak da bilinen "politika faizi" şu anda bulunduğu yüzde 8.5 seviyesinden nereye çıkarılacak?
Merkez Bankasının anketine katılanlar yüzde 12 ile yüzde 30 arasında rakam telaffuz etmiş.
Eğer kademeli artışa gidilirse bu toplantıda yüzde 12-18 arasında bir oran çıkabilir.
Ancak...
Politika faizi bir anda yüzde 25-30'lara çıkarılırsa piyasada ciddi bir dalgalanma olur. Dövizden, KKM'den ve borsadan mevduat faizine hücum başlar.
Önümüzdeki dönemde enflasyon artacak.
Mini devalüasyon, yüksek faiz ve maaşlara yapılacak zamlar da fiyat yükselişini tetikleyecek.
Enflasyon artacağı için faiz oranları daha yukarı çıkabilir.
Eğer yüzde 40-45 arası bir mevduat faizi yaygın biçimde uygulanmaya başlanırsa, Kur Korumalı Mevduatın tasfiyesi kolaylaşır. Hazine'nin üzerindeki yük kalkmış olur.
Yüksek faiz dövizde çözülmeye neden olacağı için Merkez Bankasının liralaşma politikasını destekleyecektir.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın "TL cinsi enstrumanlar cazip hale getirilecek" sözü faizlerin ciddi bir şekilde yükseltileceğine dair bir sinyal olarak algılanabilir.
İktidar KKM'yi tasfiye etmek ve dövize yönelişi kırmak istiyorsa, elinde faizden başka seçenek kalmadı. Çünkü dış ticaret sürekli açık veriyor. Yabancılara konut satışı yarı yarıya düştü. Cari açık büyüyor.
Bankalardaki dövizler TL cinsi mevduata dönerse kısmen bir rahatlama sağlanabilir.
BİST 100 endeksi haftayı 5475 puandan kapadı.
Borsanın mevduat gibi 1 yılda yüzde 40 getiri sağlaması için endeksin 7800 puana çıkması gerekir.
Peki çıkabilir mi?
İşler yoluna girerse 7 bin puanın üzerine çıkılabileceği konusunda yorumlar yapılıyor ama garantisi yok.
Oysa mevduat garanti!
Dövize bakalım.
Dolar şu anda 23.60'larda.
Yuvarlak rakamla 24 diyelim.
Yüzde 40 artış 33 lira 60 kuruşa yükselmesi gerekir ki mevduatı yakalayabilsin.
Peki dolar 1 yılda 33.6 liraya gelir mi?
Döviz tahminlerinin yüzde 90'ından fazlasında böyle bir rakam yer almıyor. Genellikle 25-28 lira arası rakamlardan söz ediliyor.
O halde...
Dövizde olanların elinde döviz tutmaları için "akılcı" bir gerekçe kalmayacak.
Faiz yükselirse, dövize olan talep azalacak ve döviz "yatırım aracı" olmaktan çıkacaktır.
Mehmet Şimşek'in Londra'da yapacağı görüşme sonrasında yaklaşık 1,5 yıldır kapalı olan swap kanalları açılır ve sıcak para girişi başlarsa o zaman dövizin değerinde düşüş bile olabilir.
-
ABD'de FED son toplantıda faiz artışı yapmadı ve politika faizi 5-5.25 aralığında sabit tutuldu. Ancak sabit tutulmasına rağmen bu oran yüzde 4'lük enflasyonun üzerinde.
Yani...
ABD'de pozitif faiz uygulanıyor.
Bizde durum ne?
Mayıs ayının tartışmalı resmi enflasyonu bile yüzde 39.59 seviyesindeyken, politika faizi yüzde 8.5 düzeyinde. Bırakın pozitif faizi, enflasyonun sadece yüzde 21'i kadar...
Ekonomide akılcı bir çizgiye dönülecekse, öncelikle bu kabul edilemez durumun düzeltilmesi gerekiyor....
Özetle....
Borsa ve döviz hareket için faizi bekliyor.
BİST 100 endeksinde 5400 kritik bir destek seviyesi. Aşağıda 5200, 5100 ve 4900 var. Daha aşağısı kötü olur.
Yukarıda ise geçen haftalarda birkaç kez denenen 5700'ün kalıcı olarak aşılması durumunda yeni bir rallinin başlayacağından söz ediliyor.
Yüksek faizin enflasyonist etkisi hükümeti tedbirli davranmaya ve kademeli artışa yöneltebilir.
Faizin beklentilerden düşük tutulması ise piyasa üzerinde ciddi bir etki yaratmayacağı için KKM, döviz ve borsa cephesinde mevcut pozisyonların devam etmesine neden olabilir.
İktidarın 21 yıllık geçmişindeki en yüksek faiz kararı için geri sayım başladı...
