ÖZGE MUMCU AYBARS
VENEZUELA - TÜRKİYE HATTI
Geçtiğimiz yıl bu sıralarda, Afrika'daki ada ülkesi Cabo Verde'de (Yeşil Burun Adaları) bir iş adamı yakalandı.
İş adamı Alex Nain Saab Moran, Lübnan asıllı Kolombiya doğumlu bir işadamı.
Interpol’ün Kırmızı Bülteni ile yakalanan iş adamı halen Cabo Verde’de. Kolombiya’da da kara para aklamadan dolayı arananlar listesinde.
Geçtiğimiz yıl, Alex Saab ile ilgili iki yazı yazmıştım. Konu yaptırımlar vs derken ilgimi çekmişti açıkçası.
Saab'ın adı Venezuela ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinde rol oynayan ve "altın-gıda-İran yakıtı" ticaretinin temelini atan isimler arasında geçiyordu.
Alex Saab'ın, Venezuela adına "Türkiye'den altın karşılığında gıda satın alma", İran'dan da "altın karşılığında yakıt satın alma" anlaşmalarında rol oynadığı iddia ediliyor.
Adına, son dönem araştırmacı gazetecilik uluslararası dosyaları olan Panama ile FinCen dosyalarında da rastlanıyor.
ABD, Alex Saab'ın ülkeye iadesini istiyor.
Şu sıralar BM İnsan Hakları Komisyonu, Alex Saab’ın ABD’ye iadesini geçici olarak durdurma talebinde bulundu. Capo Verde Savcısı José Luis Landim ise BM’nin bu konuda bir yetkisi olmadığını, eğer bir insan hakları ihlali varsa, gelip yerinde incelemesi gerektiğini söyledi.
Saab’ın davası için en son Cabo Verde’nin Anayasa Mahkemesi görevlendirilmiş. Ancak Saab’ın avukatları BM İnsan Hakları Komitesi’nin bağlayıcılığı olduğunu söylüyor.
Bir de not, tutuklanmanın ardından Saab Büyükelçi statüsüne geçirilmiş ve diplomatik dokunulmazlığı olduğu da Venezüela tarafından ifade ediliyor; ancak bu dokunulmazlık Saab’ın ülkeye iadesini sağlayamıyor.
ABD tarafından gelen iddia ise Saab’ın minimum 350 milyon dolar kara para akladığı.
Tüm bu kara para aklama suçlamaları, 2017’den bu yana ABD’nin Venezuela'nın hem içinde hem de dışında Maduro rejimiyle bağlantılı kişilere, işletmelere ve petrol kuruluşlarına yaptırım uygulama kararı.
Bu yaptırımların “Maduro ve yandaşlarının yasa dışı altın madenciliğinden, devlet tarafından işletilen petrol operasyonlarından veya rejimin suç faaliyetlerini ve insan hakları ihlallerini mümkün kılacak diğer ticari işlemlerden kâr etmemesini sağlamak için tasarlandığı” bilgisi de haberlerde yer alıyor.
Burada kritik yıl 2018.
İstanbul’da, 17 Nisan 2018’de Venezuela Kripto Parası Petro’nun tanıtımıyla amaçlı bir etkinlik gerçekleştiriliyor. Petro, Venezuela’nın hızla düşen bolivar soberano’yu güçlendirmeyi amaçlayan kripto para birimi. Hükümet, petro madeni para değerine bağlı kalacağını da açıklamıştı.
10 Temmuz 2018’de de Türkiye Venezuela İş Forumu, Devlet Başkanı Nicolas Maduro ve Venezuela İş Konseyi üyeleriyle, yine İstanbul’da gerçekleşmişti.
3 Aralık 2018’de de “Venezuela – Türkiye İş Forumu” gerçekleşecekti. Venezuela Türkiye İş Forumu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Dış Ticaret ve Uluslararası Yatırım Bakanı Yomana Koteich, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, DEİK Başkanı Nail Olpak ve 300’e yakın iş insanının katılımıyla 3Aralık 2018’de Venezuela’nın başkenti Karakas’da gerçekleşmişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan toplantıda yaptığı konuşmada, “İlişkilerimizde son iki yılda yakalanan büyük ivmeyi muhafaza etmekte ve ilişkilerimizi daha da ileriye taşımakta kararlıyız. Gerek siyasi, gerek askeri, gerek ekonomik, ticari ve kültürel her alanda bu ilişkilerimizi geliştirme kararlılığı içindeyiz… 2017’de 154 milyon dolar civarında olan ikili ticaret hacmimiz 2018’in daha ilk 9 ayında 1 milyar doları aşmış vaziyette…” diyor.
Ardından Venezuela Devlet Başkan Yardımcısı Tareck Zaidan El Aissami Maddah, 14 Ocak 2019'da Türkiye’ye bir ziyaret gerçekleştirdi. El Aissami Maddah, ABD’nin yasaklı isimlerinden… Ziyareti sırasında Çorum'da bulunan Ahlatlı Holding’e ait altın rafinerisini gören Başkan Yardımcısı, dünyanın en büyük altın üreticisi olan Venezuela'nın Türkiye ile ticari iş birliği yapabileceğini belirtmişti.
Venezuela’dan altın alınıp işlendi mi konusuna holdingin patronu Ahmet Ahlatçı şöyle yanıt verecekti: “Dünyada ABD bir işleme yasak deyince bunu yapamazsınız. Çünkü yan yana olan iki bankadan birine para transferi olduğunda ABD onu sistemi üzerinden izliyor… Maduro'nun yardımcısı buraya (Çorum rafinerisi) geldi. ABD Büyükelçisi de geldi. Herkesi ağırlıyoruz. Venezuelalılar altın getirmeye değil, rafineriyi görmeye geldiler. İtalyanlar'a yaptırdığımızı söyledik. Tesisi gezip gittiler. ABD'liler de geldi. Bu kadar modern bir rafineri görmediklerini söylediler, beğendiler. 'Venezuela altınları Çorum'da yapılıyor' diye söylentiler oldu. Oysa öyle bir durum yok, sadece tesisi gezildi."
2018 ve 2019 yıllarında, SBK’nın Bombardier TC – YYA jetiyle Karakas – İstanbul arası çok uçuş oldu.
Sezgin Baran Korkmaz, Avusturya’da, hem ABD’den hem de Türkiye’den iade talebi bulunuyor.
Olayları izlemeye ve yazmaya devam.