MEHMET ÇETİNGÜLEÇ
Yabancılar borsada vur-kaç yapıyor!
Enflasyon ENAG'a göre yüzde 100, TÜİK'e göre yüzde 61.
Her şeyin fiyatı artıyor.
Tuvalet kağıdının fiyatı bile son 3 yılda 10 kat arttı.
Devasa şirketlere "ortak" olduğunuzu gösteren kağıtların fiyatı düşüyor.
Neden?
Çünkü...
Ortadoğu'daki gerilim dahil, her türlü olumsuz haberi fırsat bilen yerli spekülatörler tahtaları sallıyor, yabancılar da yerlileri taklit ediyor.
XXX
Borsada yatırımcı sayısı yıl içinde 8 milyon 560 bini gördü.
Bakkal, garson, manav, işçi, memur, eğer elinde 2-3 bin lira fazla parası varsa, onu dahi borsaya yatırıp kazanç sağlamayı umuyor.
İlk sarsıntıda zararına satıp çıkıyorlar.
Bekleyecek güçleri yok.
Yatırdıkları paraya 3-5 ay sonra ihtiyaçları olacak.
"Acaba elektrik parasını borsadan çıkarabilir miyiz" diye düşünürken...
Sonuç:
"Dimyat" atasözü!
XXX
Peki yabancılar ne yapıyor?
Eskiden hisse alıp 2-3 yıl beklerlerdi, şimdi ortalama bekleme süreleri 1 aya indi.
Hatta...
Günlük işlem yapıyorlar.
Viop'ta Bank Of America'nın pozisyonlarına bakın. Uzun süredir hisse senetlerinde hep "short"ta olduğunu görürsünüz.
Bu kısa pozisyonlar, borsanın yükseleceğine fazla güvenmediklerini gösterir.
Zaten BofA'nın işlemlerini izlerseniz, bir gün aldığını ertesi gün sattığına tanıklık edersiniz.
Çünkü...
Günlük oynamanın tadına vardılar.
Yerlilerde onların oyununu bozacak miktarda para yok.
Meydan boş.
Ayrıca...
İran-İsrail gerilimi "trade" etmek için ideal ortam oluşturuyor.
Günlük işlem yaparak borsanın altından girip üstünden çıkıyor ve adeta vurgun yapıyorlar.
Her ay, her hafta, her gün vur-kaç.
Buna küçük yatırımcı mı dayanır?
XXX
Peki vurguncu yabancılara karşı ne yapılmalı?
Borsada hisse senetlerini incelerken 1 yıllık veya 5 yıllık kazançlarına bakın.
O zaman enflasyonun çok üzerinde kazandırdığını, bazı hisselerde yüzde 5 binlik getiri sağlandığını göreceksiniz.
Yani...
Eğer birkaç yıl ihtiyacınız olmayacak para varsa borsaya yatırıp bekleyin. Diğer alternatiflerin hepsinden daha fazla kazandırma potansiyeli var.
Ama...
"Normal koşullar altında."
Şu anda durum normal değil.
Ortadoğu'da büyük bir savaş kapıda.
Türkiye'ye nasıl bulaşacağı bilinmiyor.
O nedenle...
Borsada kimse uzun vadeli yatırım yapmıyor.
XXX
Gelelim hafta başındaki sarsıntıya.
Dünyanın her yerinde; ABD'den Avrupa'ya oradan Asya'ya kadar tüm borsalar aynı anda "kara pazartesi"yi yaşadı.
"Kara pazartesi" ve bölgesel riskler yüzünden borsadaki yatırımcı sayısı 7 milyon 350 bine geriledi.
Çünkü...
Dünya piyasalarında 1 günde yüzde 13'lere varan düşüşler Türkiye'ye de sert yansıdı. Hala etkisi devam ediyor.
Ancak...
Sadece borsa değil.
Petrol, altın, emtia, kripto paralar....
Her şey bir anda düştü.
İşte doğal olmayan bu.
Sanki...
ABD'li devasa fonlar piyasaları test etti.
Covid salgını gibi.
Tüm yatırım araçları aynı anda düştüğünde insanların ne yapacağını gözlemek için eşsiz bir deneyim oldu.
XXX
Normalde...
ABD'nin faiz indirmesi borsaları yükseltir.
Tam tersi oldu.
Hisselerin değerini düşüren bu dünya çapındaki manipülasyona ABD'nin faiz indirim beklentisi gerekçe gösterildi.
Japonya'da ise faiz artışının devam etme ihtimali hisselerin yüzde 12.40 oranında düşmesine yol açtı.
Hangisi doğru?
Faiz düşecek diye borsanın inmesi mi, faiz artacak diye düşmesi mi?
Bu iki çelişkili tablo bile dünya çapında bir manipülasyonun kanıtıdır.
Sonuçta...
Bu 1 günlük sarsıntıda düşen kağıtları toplayanlar, ertesi günden itibaren iyi kazanç sağladılar.
Satanlara değil alanlara da bakmak lazım!
XXX
Dünyanın en yüksek enflasyonuna sahip birkaç ülkeden biriyiz. Her şeyin fiyatı neredeyse günlük artıyor. Hisseler tepetaklak.
Bir günde yüzde 7'ye varan düşüş.
Bu durum doğal olarak yabancıların vur-kaç yapmalarına imkan yaratıyor.
Herkes sattığında alıyor, almaya başladığında kısa vadeli işlemin karını cebe koyup çıkıyorlar.
XXX
Yerliler mi?
Onlar endeks 11 bine geldiğinde almışlardı.
Pazartesi günü 9 binlere gerilediğinde aldıkları malları panikle boşalttılar.
"Savaş mı çıktı, dünya mı batıyor" diyerek, anlam veremedikleri kaos ortamında canını kurtarmak için mallarını verdiler...
Unutmayın.
Siz sattığınızda onu alan birileri var.
Ve...
O birileri hisselerinizi size iyilik etmek için değil, kar elde etmek için satın alıyor...