MEHMET ÇETİNGÜLEÇ
Emekli maaş zammı enflasyon artı yüzde 5 refah payı olarak açıklandı.
Kimse memnun değil.
Çünkü...
Emeklinin maaş artışı yüzde 42.6, ama piyasada yılbaşından bu yana birçok ürüne yüzde 100'e varan zam yapıldı.
Bulaşık deterjanı 200 liradan bir anda 400 liranın üstüne çıkar mı?
Çıktı.
Asgari ücret ve emekli maaşı artacak diye temizlik malzemelerine, zorunlu gıda maddelerinin tamamına, sebzeye meyveye zam yağdı.
Marketçiler "etiketleri değiştirirken biz de şaşırıyoruz. Fiyatı bir seferde 100 lira artan ürünler var" diyor.
Özetle....
Önce alım gücü 1 ayda yüzde 50'nin üzerinde azaltıldı. Arkasından yüzde 42.6 maaş zammı geldi.
Reel olarak emekli zamdan önceki alım gücünü dahi yitirdi.
Peki Cumhurbaşkanının sözünü ettiği "emekli yılı" böyle mi olacak?
xxx
Hayır.
Ankara'da iktidar milletvekilleri dahil birçok kesim "2024 emekli yılı olacak" sözünün altını dolduracak düzenlemelerin yapılacağına inanıyor.
Bu konudaki beklentileri şöyle sıralamak mümkün:
Birincisi; 7500 lira maaş alan ve yüzde 42.6'lık zamdan bile mahrum bırakılan kesime seçimden hemen önce ilave bir zam daha yapılabilir.
İkincisi; emeklilerin tamamına seyyanen bir zam gelebilir. Bunun için de seçim öncesi tarih veriliyor. Seyyanen zam için 4 bin ile 8 bin lira arasında rakam telaffuz ediliyor.
Üçüncüsü; intibak yapılabilir. Yani 2000 yılı öncesi emekli olanlarla, 2000 yılı sonrası emekli olanlar arasındaki fark giderilebilir.
Daha önce 2000 yılı öncesi emekli olanların maaşları intibak düzenlemesiyle kısmen artırılmıştı. Şimdi aynısı 2000 yılı sonrasında emekli olanlara uygulanabilir.
xxx
Sendikalar, Emekliler Derneği ve emekliler yapılan zamla büyük bir hayal kırıklığına uğramış durumda.
Çünkü...
İktidar geçen yıldan beri emeklinin durumu iyileştirilecek, diye vaatlerde bulunuyor.
Aylardır çalışma yapılıyor.
Sonunda çıkan yüzde 5 refah payı.
Şaka gibi...
Yüzde 5 ilave zam yapmak için 6 aydır çalışmaya gerek var mı?
Yok.
O halde.
İktidar emeklilerin durumunu düşük maaş alanlara daha yüksek zam yapılacak şekilde iyileştirmek için hazırlık yapıyor.
Çünkü...
Emekliler hiçbir dönemde böylesine ağır bir yoksulluğun içine sürüklenmemiş, böylesine insafsız bir fiyat anarşisinin hedefi olmamıştı.
Büyük ihtimalle zam yapılacak.
Ancak...
Zammı ne kadar geç verirseniz, bütçeye yükü o kadar az olur.
Ayrıca...
"Zam sevincini" seçime ne kadar yaklaştırırsanız sandıkta karşılığı yüksek olur.
Muhtemelen bu gibi hesaplarla emekliye ek gelir yaratacak düzenleme Mart ayının ortasına bırakılmış olabilir.
xxx
Diyeceksiniz ki...
"Mart'ta ek zam verse ne olacak? Temmuz'daki zam döneminde verdiklerini geri alırlar."
Tıpkı 2023 Temmuz'unda yaptıkları gibi.
En düşük maaşı Nisan ayında 7500 liraya çıkarıp, Temmuz'da "biz size zam yapmıştık. O kök maaşlara yansımamıştı. Şimdiki zammı kök maaşlarınıza yansıttık. Bu yüzden elinize para geçmeyecek" denilmedi mi?
Denildi.
Şimdi de aynısı olabilir.
Mart ayında ilave bir zam gelme olasılığı yüksek.
Zaten iktidar 2024 yılını "emekli yılı" haline getirecekse, bunu yapmak için seçim sonrasını niye beklesin?
Seçimden önce yapmalı ki hem AK Parti hem de emekli bundan kazançlı çıksın.
Yani "win win..."
xxx
Anlaşılan....
Emekli yılı henüz başlamadı!
Türkiye Emekliler Derneği de 16 milyon emeklinin bu şekilde bırakılamayacağına inanıyor.
Derneğin iktidar kanadıyla yürüttüğü tüm görüşmelere ve Meclis'teki toplantılara katılan kıdemli uzmanı Namık Tan da "emekli yılı olacak" açıklamasını anlamlı hale getirecek bazı düzenlemeler yapılmasını beklediklerini söylüyor.
Kısa Dalga'ya konuşan Tan "bu söz boşuna söylenmiş olamaz" diyor.
"Yüzde 5'lik refah payı emekli yılı tanımını karşılamaz" diyen Tan, Meclis'te görüştükleri milletvekillerinin de yeni bir düzenleme beklentisi içerisinde olduklarına dikkat çekiyor.
Geçen haftayı yine Meclis'te geçiren Namık Tan'ın değerlendirmesi şöyle:
"Cumhurbaşkanının kafasında ne var onu kimse bilmiyor. Açıklamasından bir müjde çıkar mı, onu bekleyip göreceğiz. Ama emeklilerin gelirini artırmaya dönük bazı yasal düzenlemeler yapılabileceği yönünde herkeste beklenti var..."
xxx
Öte yandan...
Muhalefet bastırmaya başladı.
CHP en düşük emekli maaşının 17 bin liraya çıkarılmasını istiyor.
Emekliler ayakta.
İktidarın emekliyi 14 bin 435 lira olan "açlık sınırının altında" bırakma olasılığı giderek zayıflıyor.
Ek zam için geri sayım başladı!...
