Kremlin'e yakın bir Rus iş insanı var. Adı Yevgeny Prizorgin. 2014 yılında Wagner paralı asker grubunu kuran isim. Aslen bir catering firması vardı: adı Concorde. 2014 yılında, Ukrayna'nın Donbas bölgesine göndermek için bir grup kurduğunu, şirketin sosyal medya hesabından duyurmuştu.
Catering firmasının Kremlin ile ilişkileri nedeniyle Putin'in Şef'i olarak anılan Prizorgin'in adı geçtiğimiz günlerde enteresan bir haberle gündeme geldi. Nedenini ve geçen hafta Avrupa Parlamentosu'nda neler olduğunu kısaca özetleyeyim:
Avrupa Parlamentosu (AP), Ukrayna'daki sivil hedeflere yönelik saldırı nedeniyle, Rusya'yı, "teröre destek veren ülke" ilan eden bir kararı onayladı. Öneri, aslen ekim ayında gündeme gelmişti ama gündeme alınması Kasım ayının sonunu buldu. Rusya, Çarşamba günü yapılan oturumda, teröre destek veren ülke olarak oylandı. Parlamentonun büyük bir çoğunluğu da lehte oy kullandı. Bu karar, bağlayıcı nitelikte olmadığı için, sembolik bir önem taşıyor. Bağlayıcı olmama nedeni ise, ABD gibi Avrupa Birliği'nin, teröre destek veren ülkelere yönelik bir kara listesi olmaması.
Öneriye göre, Rus Ordusu'nun Ukrayna'da enerji altyapısı, hastaneler, tıbbi tesisler, okullar ve sığınaklar gibi alanlara "sivil nüfusu terörize etmek amacıyla" saldırdığı belirtildi. Kremlin'in ayrım gözetmeksizin sivilleri hedeflediği ve uluslararası insani hukuk kurallarını ihlal ettiği vurgulandı. Ayrıca, Putin'in bu suçlar için uluslararası bir mahkeme önünde hesap vermesi gerektiği ve AB'nin de teröre destek veren ülkelere yönelik bir kara liste oluşturması da istenildi. Bunların yanısıra, Moskova'ya diplomatik baskının arttırılması ile Ukrayna'da çatışmalara katılan Çeçen Milisler ve Wagner Grubu'na bağlı askerlerin "terör grupları" listesine alınması da önerildi.
Tüm bunların yanında Avrupalı milletvekilleri ayrıca birliğin yürütme organı olan Avrupa Komisyonu'na "mevcut AB Küresel İnsan Hakları Yaptırımları Rejiminin (AB Magnitsky Yasası) kapsamını yolsuzluk eylemlerini de kapsayacak şekilde genişletecek bir yasa teklifini ön plana çıkardı. Bu durum, Rusya ve Beyaz Rusya'daki üst düzey yolsuzluktan sorumlu kişilere ve bunların AB merkezli ortaklarına veya işi yürütenlere de yönelik yaptırımları da hedef alıyor.
Bu oylamanın ardından, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky, Twitter mesajında parlamentonun aldığı kararı memnuniyetle karşıladığını belirtti ve "Rusya, Ukrayna'da ve dünyada uzun süredir devam eden terörizm politikasını sona erdirmek için her düzeyde izole edilmeli ve sorumlu tutulmalıdır" dedi.
Oylamanın ardından iki değişik gelişme yaşandı.
İlk gelişme yazının başında belirttiğim Putin'in şefiyle ilgili. Kararı kınamak için tüm Wagner komutanları bir araya geldi. Prigozhin, "Avrupa Parlamentosu'nun hangi yasayla bağlı olduğundan emin değilim, ancak bizim mevzuatımıza göre Avrupa Parlamentosu bugün itibariyle feshedildi" dedi. Cyber Front Z'nin, yani Rus yanlısı bir trol örgütü olduğu iddia edilen örgütün bir temsilcisine sembolik olarak temsil edilen bir keman kutusuna konmuş, sahte kana bulanmış ve Wagner logolu bir balyoz verildi.
İkincisini, İletişimden Sorumlu Genel Müdür ve Avrupa Parlamentosu Sözcüsü Jaume Duch, attığı bir tweetle kamuoyunu bilgilendirdi: "Avrupa Parlamentosu websitesi, şu anda yüksek düzeyde harici ağ trafiği nedeniyle dışarıdan etkileniyor. Bu trafik, bir DDOS saldırısı (Dağıtılmış Hizmet Reddi) olayıyla ilgilidir. AP ekipleri bu sorunu olabildiğince çabuk çözmek için çalışıyor." Birkaç saat içinde problemin giderildiği duyuruldu. AP Başkanı Roberta Metsola ise hedefi Kremlin yanlısı bir grup olarak gösterdi: "AP, Sofistike bir siber saldırı altında. Kremlin yanlısı bir grup sorumluluğu üstlendi. Bilişim teknolojileri uzmanlarımız buna karşı çıkıyor ve sistemlerimizi koruyor. Bu saldırı, Rusya'yı terörün devlet sponsoru ilan ettikten sonra gerçekleşti." dedi.
Tüm bu gelişmelerin ışığında, Avrupa Parlamentosu, Magnitsky Yasası'nın yürürlüğe koyacak mı yoksa oylamaların sonuçları sembolik mi kalacak? Enerji kriziyle çalkalanan Avrupa'da ön plana ne çıkacak hep beraber göreceğiz.
Magnitsky Act hakkında bilgi için bu linke bakabilirsiniz.
